Antalya Havalimanı

Antalya Havalimanı (IATA: AYT, ICAO: LTAI), Türkiye'nin Antalya iline hizmet veren uluslararası havalimanıdır. Havalimanı, özellikle yaz aylarında Türkiye'nin güney sahillerine gelen milyonlarca yerli ve yabancı turisti ağırlamaktadır. Uluslararası Havalimanları Konseyi'nin (ACI) 2018 verilerine göre[1] yolcu hareketliliği bakımından Avrupa'nın en işlek 14. havalimanı olan yapı, DHMİ'nin 2019 Aralık sonu verilerine göre[2] İstanbul Havalimanı'nın ardından Türkiye'nin en işlek ikinci havalimanıdır.

Antalya Havalimanı
IATA: AYT - ICAO: LTAI
AYT
Özet
Havalimanı tipi Sivil
Sahibi/İşleticisi DHMİ, Fraport TAV Antalya Terminal İşletmeciliği A.Ş.
Sahibi DHMİ
İşletici Fraport TAV Antalya Terminal İşletmeciliği A.Ş.
Hizmet verdiği şehir Antalya
Yer Muratpaşa
Açılış 1998 
Bağlantı merkezi (hub) Türk Hava Yolları, AnadoluJet, Pegasus Hava Yolları, SunExpress, Onur Air
Rakım (ODS) 177 ft / 54 m
Koordinatlar 36°54′01″K 30°47′34″D
Web sitesi antalya-airport.aero
Harita
Pistler
Yön uzunluk yüzey
ft m
​18R/36L 9,810 2,990 Asfalt/Beton
18C/36C 11,160 3,400 Beton
​18L/36R 9,810 2,990 Beton
İstatistikler (2018)
Yolcu trafiği 31.703.864
Uçak trafiği 191.560
Yük trafiği (ton) 368.731

Tarihçe

Havalimanı, başlangıçta askerî amaçla kullanım için inşa edilmiştir. Türk Hava Yolları'nın tarifeli seferlerini önce küçük bir kulübede, 1960 yılından itibaren ise 300 metrekarelik terminal binasında icra etmeye başladığı havalimanı, 1985 yılında uluslararası trafiğe açılmıştır.[3] İç ve dış turizmdeki gelişmelere paralel olarak havalimanının ilk dış hatlar terminalinin yapımına Temmuz 1996'da Bayındır Holding tarafından başlanmış ve terminal Nisan 1998'de hizmete girmiştir.[4] Bu terminal, Türkiye'de yap-işlet-devret modelinin uygulandığı ilk havalimanı terminal işletmesidir.[3][4] 1999'da Fraport, dış hatlar terminalinin işletmecisi Bayındır Holding'den 25 milyon avro karşılığında terminal işletmesinin yüzde elli hissesini satın almış,[5] Nisan 2006'da geriye kalan hisseleri Bayındır Holding'den satın alarak terminal işletmesinin tamamına sahip olmuştur.[6]

Bölgenin yoğunlaşan uluslararası yolcu trafiğini yönetmek üzere ikinci dış hatlar terminalinin yapımı ve işletilmesi DHMİ tarafından ihale edilmiş, ihaleyi kazanan Çelebi Holding-IC Holding konsorsiyumu Mayıs 2004'te inşaata başlamış ve terminal Nisan 2005'te faaliyete girmiştir.[4] Çelebi-IC konsorsiyumu, terminali sözleşme süresinin dolduğu Eylül 2009'a kadar işletmiştir.[7] Her iki dış hatlar terminali de İnşaat Mühendisleri Odası'nın 50 Yılda 50 Eser listesinde yer almıştır.[4]

Mayıs 2007'de havalimanının iç hatlar ve birinci dış hatlar terminalleri, VIP ve CIP terminalleri ile 2009'dan itibaren başlamak üzere ikinci dış hatlar terminalinin işletme hakkını 2,4 milyar avro karşılığında ve 2024 sonuna kadar kullanmak üzere Fraport-IC konsorsiyumu elde etmiştir.[8] Bu konsorsiyum, mevcut iç hatlar terminalini 100 milyon avroluk yatırım ile yenilemiş ve yenilenen terminal, inşaatına başlandıktan 11 ay sonra, Nisan 2010'da hizmet vermeye başlamıştır.[9] Mayıs 2018'de TAV Havalimanları, IC İçtaş'ın hisselerini satın alarak Fraport ile eşit ortak olmuştur.[8]

Havalimanı, Uluslararası Havalimanları Konseyi tarafından 2011 yılında "10-25 milyon yolcu" kategorisinde "Avrupa'nın En İyi Havalimanı" ödülüne layık görülmüştür.[10][11]

Hava yolları ve uçuş noktaları
Hava yollarıUçuş noktalarıTerminal
Aeroflot Moskova/Sheremeteyvo 2
Air Astana Almata 2
Air Baltic Riga 2
Nordwind Airlines Çelyabinsk, Irkutsk, Kemerovo, Krasnoyarsk, Nizhny Novgorod, Yekaterinburg 2
Air Bucharest Bükreş-Otopeni, Cluj-Napoca, Yaş, Sibiu 2
Air Finland Helsinki
Air Italy PolskaKatowice
Sezonluk: Varşova		2
Air MaltaMalta2
Air MoldovaSezonluk: Kişinev2
AirBalticRiga
Sezonluk: Vilnius		2
Amsterdam AirlinesAmsterdam1
ArkeflySezonluk: Amsterdam1
Austrian AirlinesGraz, Linz, Viyana
Sezonluk: Innsbruck		1
AviogenexBelgrad1
BH AirSezonluk: Sofya1
Belle AirTiran2
Blue AirBükreş-Baneasa, Milan-Malpensa2
Blue Panorama AirlinesMilan-Malpensa1
Bulgaria AirSezonluk: Sofya1
CarpatairCluj-Napoca, Iasi, Sibiu, Timisoara1
Cham Wings AirlinesŞam1
Cimber SterlingAalborg, Billund, Kopenhang1
City AirlineGöteborg-Landvetter2
Condor FlugdienstSezonluk: Berlin-Schönefeld, Köln/Bonn, Düsseldorf, Frankfurt, Hamburg, Hanover, Leipzig/Halle, Münih, Nüremberg, Stuttgart2
Corendon AirlinesAmsterdam, Bari, Basel, Berlin, Billund, Bologna, Brüksel, Bucharest-Otopeni, Bydgoszcz, Cluj, Kopenhag, Düsseldorf, Eindhoven, Lefkoşa/Ercan, Frankfurt, Gdansk, Hanover, Katowice, Krakow, Lodz, Lyon, Maastricht, Münih, Nantes, Napoli, Üsküp, Poznan, Paris, Priştina, Roma, Rotterdam, Rzeszow, Sibiu, Tallinn, Tel Aviv, Timişora, Verona, Varşova1
Czech AirlinesPrag2
DniproaviaDnipro, Zaporijya2
Dubrovnik AirlinesSplit2
EasyJetSezonluk: Londra-Gatwick1
Europe AirpostLyon, Marseille, Paris-Charles de Gualle1
FlyLAL ChartersVilnius2
Freebird AirlinesDebrecen, Londra-Gatwick, Manchester, Naples-Capodichino2
Georgian AirwaysSezonluk: Tiflis1
Germania AirlinesBerlin-Schönefeld, Berlin-Tegel, Bremen, Dortmund, Dresden, Dusseldorf, Erfurt, Frankfurt, Hamburg, Hannover, Karlsruhe/Baden-Baden, Leipzig/Halle, Memmingen, Munih, Münster/Osnabrück, Paderborn/Lippstadt, Saarbrücken, Stuttgart2
GermanwingsSezonluk: Köln/Bonn, Stuttgart2
Hello AirlinesZürih2
JettimeBillund2
I-FlyMoskova-Vnukovo2
Khors AircompanyKiev-Zhuliany2
LOT Polish AirlinesSezonluk: Katowice, Varşova2
MeridianaMilan-Malpensa2
Moldavian AirlinesSezonluk: Kişinev2
NeosMilan-Malpensa1
Nordwind AirlinesSezonluk: Novosibirsk1
Norwegian Air ShuttleOslo-Gardermoen, Oslo-Rygge, Trondheim2
NovairStockholm, Göteborg1
Onur Airİstanbul, Bodrum, Trabzon, Düsseldorf, Odessa1
Pegasus HavayollarıBirmingham, Berlin-Schönefeld, Berlin-Tegel, Brüksel, Köln/Bonn, Düsseldorf, Lefkoşa/Ercan, Frankfurt, Hanover, İstanbul-Sabiha Gökçen, Leipzig/Halle, Manchester, Munih, Sofya, Strasburg, Stuttgart
Sezonluk: Dublin, Novosibirsk		1
Polet AirlinesVoronezh2
Rossiya AirlinesSt Petersburg2
Scandinavian Airlines SystemSezonluk: Kopenhang, Oslo-Gardermoen, Stockholm-Arlanda1
S7 AirlinesIrkutsk, Novosibirsk, Moskova-Domodedovo2
Sky AirlinesAdana, Amsterdam, Ankara, Berlin-Schönefeld, Berlin-Tegel, Billund, Bremen, Brüksel, Bydgoszcz, Köln/Bonn, Kopehang, Debrecen, Dortmund, Dresden, Düsseldorf, Eindhoven, Erfurt, Frankfurt, Friedrichshafen, Gdańsk, Cenova, Göteborg-Landvetter, Groningen, Hamburg, Hanover, İstanbul Sabiha Gökçen, Karlsruhe/Baden Baden, Katowice, Kayseri, Kraków, Leipzig, Liège, Lille, Łódź, Maastricht, Munih, Munster, Niederrhein, Nuremberg, Oslo-Gardemoen, Ostend, Paderborn, Rostock-Laage, Rotterdam, Rzeszów, Saarbrücken, Samsun, Saraybosna, Sofya, Stockholm-Arlanda, Stuttgart, Szczecin, Tel Aviv, Tiran, Trondheim, Viyana, Varşova, Wrocław, Zweibrucken
Sezonluk: Norrköping		2
Smart WingsPrague-Ruzyne [19 Mart'ta başlıyor]2
SmartLynx AirlinesSezonluk: Riga2
SunExpressAdana, Aalborg, Amsterdam, Basel, Berlin-Tegel, Billund, Bremen, Diyarbakir, Dortmund, Dresden, Düsseldorf, Erfurt, Erzurum, Frankfurt, Gaziantep, Genova, Graz, Hamburg, Hannover, İzmir, Kayseri, Köln, Kopenhag, Münih, Münster, Nuremberg, Paderborn, Samsun, Salzburg, Stockholm, Stuttgart, Trabzon, Van, Viyana, Zürih1
Syrian AirŞam2
Tailwind AirlinesAmsterdam, Arhus, Brüksel, Kopenhang, Düsseldorf, Hahn, Hamburg, Helsinki, Oslo-Gardamoen, Oulu, Tel Aviv2
Thomas Cook AirlinesBelfast-International, Birmingham, Bristol, Cardiff, East Midlands, Glasgow-International, Kingston upon Hull, Leeds/Bradford, Londra-Gatwick, Londra-Stansted, Manchester, Newcastle upon Tyne, Norwich
Sezonluk: Bournemouth [7 Mayıs'ta başlıyor], Doncaster [7 Mayısta başlıyor]		1
Thomas Cook Airlines ScandinaviaStockholm-Arlanda, Göteborg-Landvetter, Malmö-Sturup, Kopenhang, Billund, Oslo-Gardemoen, Stavanger-Sola, Bergen1
Thomson AirwaysSezonluk: Birmingham, Bournemouth, Bristol, Cardiff, Doncaster/Sheffield, East Midlands, Glasgow-International, Londra-Gatwick, London-Luton, Londra-Stansted, Manchester, Newcastle upon Tyne1
Transavia.comAmsterdam, Eindhoven, Groningen, Rotterdam1
Transavia.com DenmarkBillund1
Transavia.com FranceParis-Orly1
Travel ServiceBratislava, Brno, Košice, Ostrava, Prague1
Travel Service HungaryBudapest, Debrecen2
TUIflyKöln/Bonn, Hamburg, Stuttgart
Sezonluk: Berlin-Tegel, Düsseldorf, Frankfurt, Hanover, Munih, Nuremberg		2
TUIfly NordicKopenhang, Göteborg-Landvetter, Oslo-Gardermoen, Stockholm-Arlanda, Stockholm-Skavsta, Malmö-Sturup
Sezonluk: Norrköping		1
Türk Hava Yollarıİstanbul, Moskova-Sheremetyevo, Stockholm-Arlanda, Ufa1
AnadoluJet - THY tarafından işletiliyor -Ankara, Trabzon, Erzurum, Şam1
Turkuaz AirlinesGlasgow International2
UTairSezonluk: Novosibirsk, Yekaterinburg1
Wizz AirSezonluk: Budapeste [18 Haziran'da başlıyor]2
XL Airways FranceParis-Charles de Gaulle1

Kapanmış olan uçuşlar
Hava yollarıUçuş noktaları
Atlasglobalİstanbul

İptal olan uçuşlar
Hava yollarıUçuş noktaları
Onur AirAdana, İzmir

Kargo
Hava yollarıUçuş noktaları
Türk Hava Yolları

Kargo
Havayolları
Türk Hava Yolları

İstatistikler

Kaynak Vikiveri sorgusuna bakın.

Notlar
  • 2000 — Dış hatlar terminalinde toplam yolcu sayısı bakımından ilk kez 9 milyon hacmine ulaşıldı.[14]
  • 2003 — Dış hatlar terminalinde toplam yolcu sayısı bakımından ilk kez 10 milyon hacmine ulaşıldı.[14]
  • DHMİ'nin 2019 Aralık sonu verilerine göre Antalya Havalimanı, Türkiye havalimanlarındaki dış hat yolcularının yaklaşık %26'sına ev sahipliği yapmıştır.[2]

Ulaşım[15][16][17]
Hat Destinasyon Ücret
600 Antalya Otobüs Terminali
800 Lara
Havaş Şehir Merkezi 13,00 TL


Hat Destinasyon
Tramvay Fatih

Dış Bağlantılar

Yer Hizmetleri
Şirket Havayolları
TGS Türk Hava Yolları, AnadoluJet, SunExpress
Havaş[18] Pegasus
Çelebi Onur Air

Dış Bağlantılar

Kazalar ve olaylar
  • 9 Kasım 2002 — Mısır'ın Hurgada Havalimanı'ndan kalkan Rus Tyumen Havayolları'na ait Antonov An-26 tipi kargo uçağı, saat 19 sıralarında yakıt ikmali için Antalya Havalimanı'na inişe geçtiği sırada piste yaklaşık 300 ila 400 metre kala[19] irtifa kaybetti ve elektrik tellerine takılarak düştü. Kazada 20 kişi yaralandı.[20][21]
  • 26 Ocak 2019 — Olumsuz hava koşulları sonucunda saat 11 sıralarında oluşan hortum, havalimanındaki direkleri yıktı,[22] havalimanı apronundaki iki uçak ve bir polis helikopterinde kısmî hasara sebebiyet verdi; iki otobüs, bir minibüs ve iki merdiveni devirdi. Antalya Valisi Münir Karaloğlu, olayda 12 kişinin yaralandığını açıkladı.[22][23][24]

Resimler
  • İç Görünüm
  • Inside
  • Türk Hava Yolları

Kaynakça
  1. "Top 30 European Airports 2018". aci-europe.org (İngilizce). Airports Council International. 6 Şubat 2019. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020.
  2. "Gelen-Giden Yolcu Trafiği (2019 Aralık sonu itibarıyla)" (PDF). dhmi.gov.tr. DHMİ. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020.
  3. Hüseyin Çimrin (11 Ocak 2016). "Antalya Havaalanı". sabah.com.tr. Sabah. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020.
  4. "50. Yılda 50 Eser, Ulaştırma Yapıları" (PDF). imo.org.tr. İnşaat Mühendisleri Odası. 20 Nisan 2007. s. 202-206. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
  5. "Antalya'da, ikinci havalimanı tartışması". arkitera.com. Arkitera. 19 Nisan 2002. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
  6. "'Havalimanlarındaki bu işletme süreleriyle yabancılar zor gelir'". radikal.com.tr. Radikal. 13 Aralık 2006. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
  7. "Çelebi Hava Servisi A.Ş. 30 Eylül 2009 Tarihinde Sona Eren 9 Aylık Ara Döneme Ait Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu". kap.org.tr. Kamuoyunu Aydınlatma Platformu. s. 3. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
  8. "Şirket". antalya-airport.aero. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
  9. "Antalya Havalimanı 45 milyon kapasiteye ulaştı". haberturk.com. Habertürk. 18 Nisan 2010. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2020.
  10. "ACI awards Turkey's Antalya airport as best airport in Europe". worldbulletin.net (İngilizce). World Bulletin. 19 Temmuz 2011. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020.
  11. "Türkiye'nin en yoğun ikinci havalimanı Antalya'da". aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 28 Haziran 2015. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020.
  12. "İBSS'ye göre hava meydanlarında iniş-kalkış yapan uçak sayısı ile iç ve dış hatlarda taşıma, 2004-2018". tuik.gov.tr. Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Eylül 2019. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020.
  13. "Yük Trafiği (2019 Aralık sonu itibarıyla)" (PDF). dhmi.gov.tr. DHMİ. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
  14. "Antalya Airport International Terminal". aytport.com (Arşivlenmiş). 2007. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020.
  15. http://www.havas.com.tr/tr/Hizmetlerimiz/OtobusHizmetleriVeOtopark/OtobusServisNoktalari/Pages/Antalya.aspx
  16. https://www.antalya-airport.aero/yolcu-ve-ziyaretciler/ulasim-ve-otopark/otobusler-ve-toplu-tasima
  17. https://www.antalya-airport.aero/ulasimharitasi/index.html
  18. https://www.havas.com.tr/tr/Hizmetlerimiz/YerHizmetleri/HizmetNoktalari/Pages/Antalya.aspx
  19. "Antalya'da Rus uçağı düştü". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 9 Kasım 2002. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2020.
  20. "Rus uçağından yumuşak düşüş". Milliyet. DHA. 10 Kasım 2002. 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2020.
  21. "Kazayı soruşturacak Türk uzmanlar da Rus yapımı uçakla Irak'a gitti". gazetevatan.com. Vatan. 10 Ocak 2007. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2020.
  22. "Son dakika: Antalya Havalimanı'nda hortum faciası... Antalya Valisi: Zaruri olmadıkça dışarı çıkmayın". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 26 Ocak 2019. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
  23. "Antalya'da şiddetli yağış ve hortum nedeniyle zor anlar yaşanıyor". aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 26 Ocak 2019. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
  24. "Antalya Havalimanı'nda hortum: 12 yaralı". trthaber.com. TRT Haber. 26 Ocak 2019. 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
Dipnotlar
  1. 2019 Aralık sonu verilerine göre (kesin olmayan).

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.