Freikorps
Freikorps, Almanya’da 18. yüzyıldan sonra genelde kırda oluşturulan düzensiz silahlı birliklere verilen isimdir. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Weimar Cumhuriyeti’nde özellikle komünistlere karşı devlet eliyle örgütlenen düzensiz silahlı birliklere Freikorps denilmiştir.
Ortaya çıkışı
İlk Freikorps birlikleri Prusya Kralı II. Frederick tarafından Yedi Yıl Savaşı sırasında oluşturularak kullanılmıştır. Diğer örnekleri Napolyon Savaşları sıradında görülmüş, bu birliklere önce Ferdinand von Schill daha sonra ise Ludwig Adolf Wilhelm von Lützow komuta etmiştir. Bu birlikler çoğunlukla pek güven vermeyen unsurlardan oluştuğu için cephede ön saflarda kullanılmak yerine cephe gerisi görevlerde kullanılmıştır.
I. Dünya Savaşı sonrası
Freikorps kelimesinin anlamı zaman içinde değişecek ve 1918 yılından sonra I. Dünya Savaşı’ndan yenik olarak ülkeye dönen askerlerle beraber ortaya çıkan düzensiz ama silahlı birlikler bu isimle anılmaya başladı. Bu gruplar o dönem devletin elindeki tek silahlı unsurdu. Çoğu Alman askeri sivil hayattan kopartılmış oldukları ve tekrar normal hayata uyum sağlayamadıkları için askeri yapıda olan Freikorps’a katılmayı tercih etmiştir. Diğerleri ise ani gelen yenilginin ardından ortaya çıkan komünist ayaklanmalara karşı duyduğu öfkeyle bu yapılanmaya girmiştir. Birlikler Savunma Bakanı ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) üyesi Gustav Noske’den maddi destek alacaktır. Noske bu sayede bugünkü Almanya Komünist Partisi’nin öncülü olan Marksist Spartakistler Birliği (Spartakusbund) tarafından düzenlenen ayaklanmayı bastıracak ve 15 Ocak 1919’da hareketin önderleri Karl Liebknecht ve Rosa Luxemburg’u öldürecektir. Ayrıca aynı birlikler 1919 yılında Bavyera Sovyet Cumhuriyetine de son vereceklerdir.
Katliamlar
5 Mayıs 1919 günü 12 işçi (çoğunluğu SPD üyesi) yerel rahibin ihbarıyla komünist oldukları gerekçesiyle Münih yakınlarındaki Perlach’da Lützow Freikorps birliklerince öldürülür. Bugün Münih’te Pfanzeltplatz meydanında bu işçiler için inşa edilmiş bir anıt bulunmaktadır. Birlikler daha sonraları da Baltık, Silezya ve Prusya bölgelerinde görev yapmıştır. 1920 yılında resmen lağvedilmesine rağmen Freikorps birlikleri Mart 1920’deki başarısız Kapp Darbesi'nde rol alacaktır.
Nazi dönemi
1919 yılında Adolf Hitler siyasi kariyerine başlamış ve Münih’te henüz küçük ve tanınmayan Alman İşçi Partisi’ne üye olmuştu. Bu parti 1920’de Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi’ne dönüşmüştü ve Hitler 1921’de parti lideri olmuştu. Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi’nin ilerideki birçok lideri Freikorps’ta bulunmuştur: SA lideri Ernst Röhm, Auschwitz toplama kampı komutanı Rudolf Höß... Sonrasında Hitler ve Erich Ludendorff tarafından gerçekleştirilen, Birahane Darbesi adı verilen darbe girişiminde ise bazı Freikorps önderleri Hitler’e karşı gelmiş ve darbe girişimini ihbar etmiştir.
II. Dünya Savaşı sırasında
1939 yılında II. Dünya Savaşı’nın ilk günlerinde Almanların Polonya’ya saldırısı sırasında oluşturulan “Ebbinghaus Freikorps”, düşman hatlarının gerisinde sabotaj yapmak üzere görevlendirilse de başarısız olacak ve aynı yıl içinde normal birliklere dağıtılacaklardır.
Önemli Freikorps üyeleri
- Rudolph Berthold
- Martin Bormann
- Amiral Wilhelm Canaris
- Wilhelm Keitel
- Gregor Strasser
Konu ile ilgili yazılmış olan eserler
- Carlos Caballero Jurado, Ramiro Bujeiro (2001). The German Freikorps 1918-23 Osprey Publishing ISBN 1-84176-184-2
- Max Hirschberg & Reinhard Weber. Jude und Demokrat: Erinnerungen eines Münchener Rechtsanwalts 1883 bis 1939
- Richard Blanke, Orphans of Versailles: The Germans in Western Poland, 1918-1939, University Press of Kentucky, 1993 ISBN 0-8131-1803-4
