1936 Craiova Duruşması
1936 Craiova Duruşması (Rumence: Procesul de la Craiova), Romanya Krallığı'ndaki antikomünizm kapsamında Rumen komünistlerini baskı altına almak amacının bir parçası olarak Romanya Komünist Partisi üyelerinin Craiova'da askerî mahkeme tarafından siyasi duruşmada yargılanması olayı.
| Bu makale serisinin bir parçasıdır: |
| Romanya Krallığı’ndaki komünist hareketler |
|---|
 |
|
Kuruluşlar
|
|
Liderler |
|
Baskılar
|
|
Grevler ve çatışmalar
|
Tutuklamalar ve suçlamalar
12 Temmuz 1935 gecesi krallık polisleri Romanya Komünist Partisi lideri Ana Pauker'i ve parti üyelerinden Șmil Marcovici ve Dimitrie Ganev'i tutukladı.[1][2]
Ardından aynı ay içerisinde Komünist Gençlik Birliği üyelerinin toplantısını basan polis, toplantı yapılan evi kiralayan kişilerle birlikte toplam 14 komünisti tutukladı. Tutuklananlar Andor Bernat, Vilma Kajesco, Donca Simo, Ladislau Adi, Bruc Samoil, Herbach Iancs, Schoen Ernest, Csazsar Stefan, Ana Csazsar, Naghy Stefan, Alexandru Moghioroș, Liuba Chișinevschi, Grimberg Leizer ve Alexandru Drăghici idi.[1][3]
Askeri savcı Albay Popescu-Cetate tarafından ifade edilen suçlamalarda sanıkların "Romanya devletine karşı faaliyet" içerisinde olduğu ve "barışa zarar verdiği ifade edildi.[1]
Mahkeme
Yargılamanın 5 Haziran 1936'da Bükreş'te başlaması bekleniyordu. Fakat şehirde komünizm yanlısı geniş çapta mitingler düzenlendi ve bazı durumlarda askerler uyarı ateşi açtılar. Bu nedenle duruşmanın, 1933 Grivița grevi'nde yer alan sendikacıların da yargılandığı yer olan Craiova'dan 7 km uzaklıktaki bir askeri istihkâm kışlasında yapılması kararlaştırıldı.[1]
Sanıkları Craiova'ya götüren tren yaklaşık yüz jandarma tarafından savunuldu. Dolj'deki kışla askerler tarafından çevrilmişken kapılar makineli tüfekli askerler tarafından korunuyordu. Salona erişim için sadece subaylara ve Siguranță ajanlarına izin verildi, gazetecilere ise sadece tartışmaları "makul bir şekilde" tanımlamışlarsa izin verildi.[1]
Sanıkların, Lucrețiu Pătrășcanu ve Ion Gheorghe Maurer önderliğinde Bükreş'ten gelmiş 20 avukattan oluşan bir savunma ekibi bulunmaktaydı. Ancak Pătrășcanu'nun, 1933 Grivița grevine müdahil olması nedeniyle Bükreş Barosu tarafından sanıkları savunmasına izin verilmedi. Yedi yabancı avukat ekibe yardımcı olmuş ve duruşmanın Avrupa düzeyindeki kamuoyuna duyurulmasına katkı sağlamışlardır.[1]
Romanya medyası ve kamuoyu, olayı Ana Pauker önderliğindeki komünistler ile “komünist paçavra” diyerek Adevărul ve Dimineața gazetelerini yakan Demir Muhafızlar ile çatışma ekseninde gördü.[1]
Savunma ekibi, sanıkların devlete karşı olmadığını, ülkenin örgütlenme biçimine karşı olduğunu ispat etmeye çalıştı. Ayrıca fikirlerin adalet sistemleriyle değil kelimelerle tartışılması gerektiğini ileri sürdüler.[1]
Karar
Ana Pauker dahil Komünist Parti'nin üç lideri suçlu bulundu ve 20 yıl ve 100.000 Rumen leyi para cezasına çarptırıldı. Diğer komünistlere ise 5 ila 9 yıl arasında hapis cezası verildi. Tüm sanıklara verilen cezalar toplam 155 yıl hapis ve 5 milyon lira para cezası idi.[1]
Kaynakça
- Rodion Iutis (23 Mayıs 2005). "Procesul de la Craiova". Jurnalul Național. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2018.
- Tismaneanu, Vladimir. Stalinism for All Seasons: A Political History of Romanian Communism. Univercity of California Press.
- Ferenc Féhér; Andrew Arato. Crisis and Reform in Eastern Europe (İngilizce). Erişim tarihi: 31 Mart 2018.
