Ankara Cinayeti
Ankara cinayeti, 1945 yılında Ankara'da işlenen, üst düzey bürokratların adının karıştığı bir cinayettir.
Cinayet
Ankara’nın tanınmış doktorlarından Neşet Naci Erzan muayenehanesinde ölü bulundu.
Cinayet mahallinde bulunan bir şapkadan yola çıkarak izleri süren polis, katil zanlısı olarak Reşit Mercan’ı tutukladı.
Boğaziçi Koleji öğrencisi parlak bir genç olan Mercan, cinayet gerekçesi olarak verem olmasına rağmen doktorun kendisini sanatoryuma yatırmamasını göstermişti.
Davanın seyrini değiştiren vaka ise Mercan’ın Boğaziçi’nden yakın arkadaşı Haşmet Orbay’ın mahkemeye tanık olarak çağrılması oldu.
Haşmet Orbay’ın özelliği ise Genelkurmay Başkanı Kazım Orbay’ın oğlu olmasıydı.
Orbay, Mercan’a Savunma Bakanlığı’nda iş ayarladığını fakat onun kısa yoldan para kazanma hevesine kapıldığını ve bunun için kendisinden silah bulmasını istediğini mahkemede söyledi.
Mercan bu silahla Ankara’daki zenginlerden tehditle para alacaktı ve Orbay’a da pay verecekti.
Orbay’ın itirafları sonrası Genelkurmay Başkanının oğlu cinayete yardım ve yataklıktan tutuklandı.
Mahkeme
Mahkeme sonunda Reşit Mercan’a 20 yıl hapis cezası verilirken Haşmet Orbay sadece 1 sene hapis cezası aldı.
Karar açıklandıktan sonra savcılık davayı temyize götürdü ve 2 ay kadar sonra dosyayı yeniden açtırmayı başardı.
Bolu’da görülen temyiz mahkemesinde Reşit Mercan cinayeti işleyen asıl kişinin Haşmet Orbay olduğunu Ankara’daki savcı Kemal Bora’nın suçu üstlenmesi için kendisine işkence ettiğini itiraf etti:
Haşmet cinayeti ben işlemişim gibi göstermek için doktorun muayenehanesinde şapkayı ve reçeteyi bilerek bıraktı. Haşmet ailesinin güçlü olduğunu ve suçu üstlenirsem beni orada bırakmayacağına dair söz verdi. Doktordan alacağı parayı da paylaşmayı teklif etti.
Muhtemel sebepler
1945'te Tito liderliğindeki Yugoslavya'nın yönetimi altındaki Bosnalı Müslümanlar için de yardım paraları toplanmış; ancak, o tarihlerde toplanan ve miktarı bilinemeyen bu paralar da yerine ulaştırılamamıştır. Ankara'da muayenehane sahibi ve S.S.C.B Ankara Büyükelçiliği'nin doktoru Neşet Naci Arzan bu yardım parasını toplamaktaydı.
Bir iddia öldürülme nedeninin Orbay ile birlikte yürüttükleri casusluk faaliyeti olduğu, diğer iddia ise Bosna için bu paraların zimmete geçirilmesi olduğudur. Ancak, gerçek hiçbir zaman tam olarak aydınlatılamamıştır.
Popüler kültür
Tarihe Ankara Cinayeti olarak geçen olayın sanıkları Reşit Mercan ve Haşmet Orbay'ın Robert Kolej'den arkadaşları Çorum eski milletvekili İhsan Tombuş, işlenen bu cinayetin —ana sebebi hariç— hemen bütün yönlerini araştırmış ve topladığı bilgileri aynı isimle kitap haline getirmiştir.[1]
Kaynakça
- "'Vali intihar etmedi, öldürüldü' Ankara Cinayeti hâlâ bir sır". milliyet.com.tr. 25 Ekim 2003. 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2020.