Ankaray

Ankaray, Ankara'daki toplu taşıma koduyla A1, Türkiye'nin başkenti Ankara'da hizmet veren 8,5 kilometrelik metro sistemidir. [lower-alpha 1] Açıldığı 30 Ağustos 1996 tarihi itibariyle, Ankara'nın en eski, Türkiye'nin de İstanbul'daki M1 metro hattından sonraki ikinci en eski hızlı ulaşım hattıdır. Hattın bir ucu şehrin Yenimahalle ilçesinin güneydoğusundaki Ankara Şehirlerarası Terminal İşletmesi (AŞTİ)'den başlayıp, Çankaya ilçesinin kuzey doğusundaki Dikimevi durağında son bulur ve 11 istasyondan oluşmaktadır. Özellikleri itibariyle metro hattı olan Ankaray'ı, Ankara Büyükşehir Belediyesi mevcut hattı hafif raylı sistem olarak sınıflandırmaktadır.

Ankaray
Genel bilgiler
Tip	Hafif raylı sistem
Durum	İşletmede
Bölge	Ankara, Türkiye
Terminal	AŞTİ (Batı) Dikimevi (Doğu)
İstasyonlar	11
Yolcu kapasitesi	27.000 kişi/saat
Website	www.ego.gov.tr/ankaray
İşletim
Açılış	30 Ağustos 1996[1]
Sahibi	Ankara Büyükşehir Belediyesi
İşletmeci(ler)	EGO Genel Müdürlüğü
Depo Merkezleri	Söğütözü
Teknik
Hat uzunluğu	8,5 km (5,3 mi)
Hat açıklığı	1.435 mm
İşletme hızı	38 km/sa (24 mph)

Ankaray kelimesi Ankara ile ray kelimelerinin birleştirilmiş halinden oluşmaktadır.

Tarihçe

Ankara'nın 1990 yılına ait yatırım planında orta kapasiteli bir toplu taşıma hattı inşaatı yer aldı. Planlanan hat Hazine Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilatı, Ulaştırma Bakanlığı ve EGO'nun katıldığı ortak toplantıda incelendi ve 1991 yılının sonunda kabul edildi.

Hat Söğütözü'nden başlayıp Kızılay'dan geçerek doğuda Dikimevi'ne varacak şekilde planlandı. Kızılay'da o sırada inşaat halinde olan Batıkent'e giden M1 hattına aktarma yapmak mümkün olacaktı. Mamak tarafına doğru doğu yönüne doğru bir uzatma düşünüldü ama asla kabul edilmedi. Ankara'nın artan ulaşım talebini karşılamak amacıyla yapımına 7 Nisan 1992 tarihinde inşaata başlanıldı. Ankaray, 30 Ağustos 1996 tarihinde tamamlanarak dönemin başbakanı Necmettin Erbakan tarafından AŞTİ - Dikimevi güzergâhında hizmete açıldı. Ankaray, İstanbul'daki M1 hattından sonra açılan ilk, Ankara'daki M1 ve İzmir'deki Fahrettin Altay-Evka 3 hattından önce açılarak ülkedeki ikinci metro hattı olmuştur.

İşletim

Güzergah

Ankaray 8,527 km'lik (5,298 mi) doğu-batı güzergahında Söğütözü'ndeki AŞTİ ile Çankaya'daki Dikimevi'ndeki 11 istasyon arasında çalışmaktadır. Hattın büyük bir çoğunluğu, hattın en batı tarafındaki AŞTİ ile Emek istasyonları arasındaki 740 metrelik (0,460mil) kısım haricinde, yer altından gitmektedir. Güzergah, Mevlana Bulvarı'nın doğu tarafında kalan , otobüs terminalinin karşısında bulunan AŞTİ durağından başlar. Daha sonra Emek istasyonuna gitmek için yeryüzüne çıkar, buradan istasyonun kuzey yönüne doğru 254 metre (833ft) kuzeye doğru yol alır. Rota doğu yönüne, Bahriye Üçok Bulvarı'na döner ve bu bulvarın altından devam eder, daha sonra Anıtkabir yakınlarında Gazi Mustafa Kemal Bulvarı olur. Maltepe istasyonundan, ulaşım sisteminden çıkarak Ankara Garı'na ulaşılabilir. Hat doğu yönüne Kızılay durağına ulaşarak devam eder. Buradaki istasyondan M1, M2 ve M3 hatlarına aktarma yapılabilir. Kızılay'dan sonra Ankaray güzergahı Ziha Gökalp Bulvarı altından Kurtuluş istasyonuna kadar devam eder. Kurtuluş istasyonundan banliyö tren hattına aktarma hapmak mümkündür. Kurtuluş durağından sonra güzergah Cemal Gürsel Bulvarı altından doğu terminali olan Dikimevi istasyonunda sona erer.

Tarife

Ankara'daki bütün toplu taşıma hatları şehiriçi akıllı kart sistemi olan Ankarakart ile entegredir. Bütün hat aynı tarife bölgesi içerisindedir. Ankarakart kullanarak tek biniş tam kart tarifesi ücreti ₺3,75 (2020 itibariyle $0,51), indirimli tarife için ₺1,75 ($0,24)'tir. Ankarakart olmayan biletler içinse ücret ₺4 ($0,54)'tir. Ankaray'a başka metro hatlarından ya da otobüs hatlarından aktarma yapmanın ücreti ise tam kart tarifesi için ₺1,60 ($0,22) ve indirimli tarife için ₺0,75 ($0,10)'tir.

İstasyonlar

Ankaray istasyonları

İstasyon	Mesafe (km)	Açılış	Aktarma	Notlar
AŞTİ	0	30 Ağustos 1996	EGO: 102-2, 104-1, 106-1, 106-3, 107-6, 114, 114-2, 157-3, 158, 178, 300, 419, 442-3 445, 479, 484	Ankara Şehirlerarası Otobüs Terminali (AŞTİ)
Emek	0,5		EGO: 102-1, 104-2, 114-2, 198, 300, 339-7, 419, 419-5, 479, 506-1, 513-1, 518-1, 519-1, 543-1, 548-3, 577-3
Bahçelievler	1,4
Beşevler	2,3		EGO: 220-7, 221-3, 267, 267-2, 300, 339-7, 340, 340-2, 345, 383, 448, 464, 484, 506-1, 506-2, 513-1, 513-2, 518-1, 519-1, 519-2, 543-1, 543-2
Anadolu	3,1		EGO: 202-7, 204, 220-7, 222-2, 254, 257, 267, 268, 269-2, 285, 288, 288-2, 288-6, 297-7 300, 339-7, 340, 340-2 383, 404, 410, 411, 415, 415-6, 418, 461, 464, 482, 482-6, 506-1, 506-2, 508-5, 513-1, 513-2, 518-1, 518-2, 519-1, 519-2, 536-1, 543-1, 543-2	Tandoğan Meydanı
Maltepe	3,6		Başkentray (Sincan - Kayaş) Banliyö Hattı EGO: 297-7, 300, 330, 330-2, 340, 340-2, 341, 380, 383	İstasyondan çıktıktan sonra yürüme mesafesindeAnkara Garı
Demirtepe	4,5		EGO: 220-7, 221-3, 297-3, 330, 330-2, 340, 340-2, 341, 380, 383
Kızılay	5,3		Ankara metrosu: M1, M2, M3 EGO: 103-2, 105-1, 114-7, 131-1, 131-2, 135-2, 145-1, 145-2, 145-7, 153, 154-1, 154-2, 155-1, 155-2, 155-6, 155-7, 160, 173-2, 183-2, 183-6, 185-2, 185-6, 185-7, 187-2, 190, 191, 192, 192-1, 193, 194, 195-1, 197, 201-6, 203, 203-7, 220-3, 220-7, 221-3, 252, 253, 253-6, 256, 257, 266, 266-2, 266-6, 269, 279-6, 284, 284-6, 285, 286, 288-6, 291, 297-7, 300, 303, 304, 305, 317, 317-7, 319, 321, 321-5, 321-6, 323, 324, 326, 329, 330, 330-2, 333, 334-6, 339-5, 340, 340-2, 341, 341-6, 343, 347-6, 347-6, 348, 350, 353, 353-3, 353-5, 355, 355-6, 357, 361, 365, 367, 377, 380, 382, 383, 391, 392, 392-6, 403-6, 404, 407, 408, 410, 411, 411-7, 413, 413-7, 415, 415-6, 418, 427, 427-6, 427-7, 439, 440, 442-3 450, 452, 453, 454, 454-6, 456, 461, 481, 481-6, 482, 482-6, 482-7, 492, 493, 494, 600	Kızılay Meydanı
Kolej	6,0		EGO: 160, 221-3, 397-3, 321, 321-6, 324, 326, 329, 330, 333, 334, 334-6, 340, 341, 341-6, 343, 343, 347, 347-6, 348, 350, 353, 355, 355-4, 355-6, 357, 361, 365, 367, 377, 380, 380-6, 382, 383, 392, 392-6	TED Üniversitesi
Kurtuluş	6,8		Başkentray (Sincan - Kayaş) Banliyö Hattı EGO: 220-7, 297-7, 300, 321, 321-5, 321-6, 324, 326, 329, 330, 330-2, 334, 334-6, 339-7, 340, 340-2, 341, 341-6, 343, 347-6, 348, 350, 353, 353-5, 355, 355-6, 357, 361, 365, 367, 377, 380, 382, 383, 385-2, 392, 392,6
Dikimevi	8,5		EGO: 220-7, 297-7, 300, 321, 321-5, 321-6, 324, 326, 329, 330, 334, 334-6, 339-7, 340, 341, 341-6, 343, 347-6, 348, 350, 353-5, 355, 355-4, 355-6, 357, 361, 365, 367, 377, 380, 380-6, 382, 383, 392, 392-6

Söğütözü uzatması

AŞTİ'den Söğütözü'ne bir istasyonluk uzatma inşa edilmektedir. M2 hattındaki Söğütözü Metro İstasyonu'nun yanına inşa edilecek istasyon ile M2 hattına aktarma sağlanacaktır.[2]

Batı uzatması

Söğütözü'nden, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'ne kadar yaklaşık 5 km uzayacak olan Ankaray, Yüzüncüyıl ve ODTÜ olmak üzere iki istasyondan oluşacaktır.

Karapürçek hattı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2018 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre, Ankara'nın en kalabalık mahallesi olan Karapürçek[3], Siteler Mobilya Sanayisi arasında 4-5 mahalle daha ulaşımı karşılayamayacak duruma gelmiştir. Büyükşehir Belediyesi, ihtiyaca cevap verilememesi durumunu gözönüne alıp, ilk aşama olarak, Siteler içinden geçerek, Karapürçek Mahallesi son durak olacak şekilde, raylı sistem hattı planlamıştır.[4]

Kaynakça

1. "Raylı Sistemler Dairesi Başkanlığı Ankaray". ego.gov.tr. 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2015.
2. "Raylı Sistem Hizmetleri". EGO. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
3. "Türkiye 2018 Yılı En Kalabalık Mahalleleri ve Köyleri". drdatastats.com. 21 Haziran 2019. 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
4. Akdoğan, Osman (17 Ocak 2020). "Büyükşehirden Siteler'e ray, Mamak'a metro atağı Kaynak: Büyükşehirden Siteler'e ray, Mamak'a metro atağı". İlksayfa.

Notlar

1. EGO hattı hafif raylı sistem olarak sınıflandırmaktadır.

Dış bağlantılar

Ankaray resmî sitesi