Doğu Bloku'ndan Batı'ya iltica eden kişiler listesi
Sovyetler Birliği kurulduktan kısa bir süre sonra, Batı ülkelerine göçü ve kaçışı engellemek amacıyla kimi yasal düzenlemeler ve kısıtlamalar getirdi.[1] Buna rağmen iltica ve kaçış eylemleri son bulmadı. II. Dünya Savaşı'nı takip eden dönemde, Doğu Bloku'nda bulunan diğer Komünist Avrupa ülkelerinde de benzer yasal düzenlemelere ve kısıtlamalara gidildi.[2][3][4]
Arnavutluk Doğu Bloku'na bağlı küçük bir ülke olmasına rağmen, 1949 yılında bu ülkeden üst düzey bir istihbarat yetkilisinin Batı'ya ilticası çok önemli bir hadise olarak değerlendirilmelidir. Nesti Josifi Kopali isimli şahıs, Arnavutluk'un Roma'daki diplomatik temsilciliğinin basınla ilişkili dairesinde çalışan bir ofis elemanı olarak görünmekle beraber, gerçekte Arnavutluk istihbarat servisi Sigurimi'nin İtalya sorumlusuydu. Bu esnada Roma'da çok sayıda rejim karşıtı, Arnavutluk'tan sürgün edilmiş antikomünist muhalif bulunmaktaydı. Kopali, Tiran tarafından çalışmalarında yetersiz görülerek ülkesine geri çağrıldı. Bunun üzerine 1949 sonunda ABD'nin Roma'daki büyükelçiliğine sığınmak istediyse de bu talebi kabul edilmedi. Akabinde İtalyan gizli servisine müracaat etti. İtalyanlar tarafından birkaç ay sorgulandıktan sonra CIA yetkililerine teslim edildi. Sorgulanmak üzere Washington'a götürüldü. Kopali, 1946-47 yıllarında, anti-batı faaliyetleri çerçevesinde, Boston'da etnik yayın yapan gazetelerin editörleriyle ilişki kurmaya çalışmış fakat bu girişimi başarısız olmuştu. ABD hükûmeti için 1950 yılı kış ve bahar aylarında, Arnavutluk'a ait önemli askeri ve güvenlik bilgileri temin etti. Fakat tüm bu bilgiler, onun ABD'ye sığınma hakkı elde etmesi için yeterli olmadı. Nihayetinde Almanya'ya gönderilerek bir tecrit kampına yerleştirildi. Bundan sonraki hayatı ile ilgili verilecek karar, ABD ordusunun karşı casusluk servisi yetkililerinin ellerine bırakıldı. Ordunun planları arasında onun tekrar Arnavutluk'a geri gönderilmesinin de bulunduğu söylenmekteydi. ABD hükûmet yetkilileri onunla ilgili hiçbir açıklama yapmadılar. Akıbeti halen bilinmemmektedir. Yunanistan'da bir akıl hastanesinde yaşamının sona erdiğine dair söylenti bulunmaktadır.[5]
1952 yılına kadar Doğu Almanya ile Batı dünyası arasındaki sınır, birçok yerde kolayca geçilebiliyordu. Sınır adeta delik deşik olmuştu.[6] Kaçışların büyük kısmı, Doğu ve Batı Almanya arasında gerçekleşiyordu. 1961 yılına kadar, Doğu Almanya'dan Batı Almanya'ya 3,5 milyonun üzerinde insan göç etmişti.[7][8] 13 Ağustos 1961'de Doğu Almanya, Berlin'de Batı ile olan sınırını dikenli tellerle çevirdi. Bu dikenli teller daha sonra yerini Berlin Duvarı'na bırakacaktı[9]
Sınır hareketleri birçok bölgede çok sıkı bir şekilde kontrol edildiğinden, kaçak sayısında bir azalma olması kaçınılmazdı. Kaçabilenler ise, sınır güvenliğini aşabilmek için akla hayale gelmeyecek yöntemler kullanıyorlardı.[10] Çok sayıda ünlü kişi Doğu'dan Batı'ya iltica etti[11] 1990'lardan önce, Doğu Almanya, Sovyetler Birliği, Polonya, Bulgaristan, Romanya, Çekoslovakya, Macaristan ve Arnavutluk gibi komünist rejimle yönetilen ülkelerden Batı'ya iltica eden dikkat çekici kişiler, aşağıdaki Doğu Bloku'ndan Batı'ya iltica eden kişiler listesinde gösterilmiştir
İsim | Mesleği/Çalışma alanı | Doğum yeri | İltica ettiği sene | İlave bilgi |
---|---|---|---|---|
Victor Soultanbeieff | Satranç oyuncusu | Ukrayna | 1921 | Belçika'ya iltica etti |
George Balanchine | Koreograf | Rusya | 1924 | Turne sırasında Weimar Cumhuriyeti'ne sığındı |
Boris Bazhanov | Politbüro Sekreteri | Rusya | 1928 | İran ve Hindistan üzerinden Fransa'ya kaçtı |
Georges Agabekov | Rus Gizli Polis Teşkilatı OGPU | Ermenistan | 1930 | Fransa'ya İlticasından önce Boris Bazhanov için başlatılan insan avını yürütüyordu |
Grigol Robakidze | Yazar | Gürcistan | 1930 | Weimar Cumhuriyeti'ne sığındı; Egzotik yazılarıyla ve muhalif eylemleriyle tanınıyordu. |
George Gamow | Fizikçi | Ukrayna | 1933 | İlk olarak küçük bir botla Karadeniz'i geçmeyi denedi ve başaramadı; Brüksel'de iken iltica eylemini gerçekleştirdi. Kuantum tünelleme olgusunu kullanarak alfa bozunumunun teorik açıklamasını keşfetmiştir |
Ignace Reiss | NKVD | Rusya | 1937 | Sovyet istihbarat servisi eski başkanı; NKVD tarafından suikasta uğradı |
Walter Krivitsky | NKVD | Polonya | 1937 | Paris'te iken, Ignace Reiss suikastinden hemen sonra iltica etti. 1941'deki intiharında NKVD'nin parmağı olabileceği söylenmektedir |
Genrikh Lyushkov | NKVD | Rusya | 1938 | Bir takım gizli belgelerle Mançukuo sınırını geçti. Ailesi tutuklanıp Gulag'a gönderildi ve bazıları orada öldü |
Alexander Orlov | NKVD | Belarus | 1938 | İspanya'da görevli bulunduğu sırada, Büyük Temizlik hareketinden kaçmak için iltica etti |
Abdurakhman Avtorkhanov | Yazar | Rusya | 1942 | Sovyet karşıtı Çeçen gruplara sızması için görevlendirildi. Ancak sonrasında bu gruplara katıldı |
İsim | Mesleği/Çalışma alanı | Doğum yeri | İltica ettiği sene | İlave bilgi |
---|---|---|---|---|
Svetlana Alliluyeva | Joseph Stalin'in kızı | Rusya | 1967 | Yeni Delhi Hindistan üzerinden ABD'ye iltica etti. Başlangıçta babasının rejimine karşı çıkarak, sert eleştiriler yöneltse de, 1980'lerde bu eleştirilerini yumuşattı[12] |
G. M. Dimitrov | Siyasetçi | Bulgaristan | 1945 | ABD Büyükelçisi tarafından idamdan kurtarıldı. Sonrasında antikomünist bir dernek kurdu |
Peter Fechter | Duvar ustası | Doğu Almanya | 1962 | Berlin Duvarı'nı aşarak kaçmaya çalışırken "ölüm hattı" denilen sınır bölgesinde vuruldu. Tıbbi yardım alamadığı için, bir saat boyunca can cekişerek, kan kaybından öldü. |
Igor Gouzenko | GRU | Rusya | 1945 | Ottawa'da iltica etti. Komünist casusluk ağının ortaya çıkartılmasına yardım etti |
Anatoli Granovsky | Soyet güvenlik teşkilatı MGB | Rusya | 1946 | Stokholm, İsveç'e iltica etti ve bir otobiyografi kaleme aldı. |
Milan Švec | Diplomat | Çekoslovakya | 1985 | Çekoslovakya'nın Washington Büyükelçiliği'nin iki numaralı yetkilisi iken iltica etti. Sonrasında doğu-batı ilişkileri konusunda siyasi yorumcu oldu |
Ladislav Bittman | Devlet güvenliği ve dezenformasyon | Çekoslovakya | 1969 | ABD'ye iltacası sonrası, Boston University'de dezenformasyon ve propaganda konularında dersler verdi |
Vladimir Petrov | Diplomat | Rusya | 1954 | Avustralya Büyükelçiliği'nde görevli iken iltica etti. Kaçışı Petrov Affair olarak bilinen uluslararası skandala yol açtı |
Arkady Shevchenko | Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Başyardımcısı | Rusya | 1978 | İlticasından önce üç yıl boyunca ABD için casusluk yaptı. İlticadan iki ay sonra eşinin Moskova'da şüpheli ölümü, suikast ihtimalini gündeme getirdi |
Walter Polovchak | Küçük yaşta mülteci | Ukrayna | 1980 | SSCB'ye dönmek üzereyken, ailesinden kaçıp ABD'ye sığındı. 3 Ekim 1985 tarihinde 18 yaşına gelip, ABD vatandaşlığına kabul edilene kadar siyasi sığınma hakkıyla burada yaşadı. Bu beş yıl süresince tüm Dünya'da ilgi odağı halinde kalmaya devam etti. |
Romuald Spasowski | Büyükelçi | Polonya | 1981 | 1981 yılında ülkesinde sıkıyönetim ilan edildiğinde ABD'ye iltica talebinde bulundu |
Valdo Randpere | Adalet Bakanı Yardımcısı | Estonya | 1984 | Sovyetler'in Estonya milliyetçilerine yaptığı baskıdan kaçarak Finlandiya Kotka üzerinden İsveç'e sığındı |
Viktor Belenko | Savaş pilotu | Rusya | 1976 | Primorsky Krai'de bulunan Chuguyevka Hava Üssü'nden bir MiG-25 savaş uçağı ile havalanıp Japonya Hokkaido'ya kaçtı |
Jan Šejna | General | Çekoslovakya | 1968 | Prag Baharı'ndan sonra ABD'ye kaçtı |
Conrad Schumann | Asker | Doğu Almanya | 1961 | Berlin Duvarı'nın inşası esnasında üzerinden atlayıp kaçarken fotoğraflanan, ünlü resimdeki asker |
József Mindszenty | Kardinal | Macaristan | 1956 | Macar Devrimi sırasında, ABD'nin Budapeşte elçiliğine sığındı. Sonrasında Avusturya'ya gitti |
Ryszard Kukliński | Albay | Polonya | 1981 | 1970 Polonya işçi kıyımından sonra, 10 yıl boyunca ABD için casusluk yaptı. Sonra ABD'ye göç etti. Ülkesinde, gıyabında ölüm cezasına çarptırıldı. Kalp krizinden öldü.Gıyabında verilmiş karar Polonya Yüksek Mahkemesi tarafından 1998 yılında iptal edildi |
Vladimir Pasechnik | Biyolojik silah mühendisi | Rusya | 1989 | Fransa'ya iltica ederek, Sovyetler Birliği biyolojik silahları hakkında bilgi verdi |
Franciszek Jarecki | Savaş pilotu | Polonya | 1953 | Polonya'nın Słupsk şehrinden bir MiG-15 savaş uçağıyla havalanıp, Danimarka'nın Bornholm adasındaki Rønne Havaalanı'na indi |
Jonas Pleškys | Denizaltı destek gemisi kaptanı | Litvanya | 1961 | Gemisini İsveç'e kaçırdıktan sonra, gıyabında ölüm cezasına çarptırıldı. CIA tarafından himaye edildi |
Alexander Zuyev | Savaş pilotu | Rusya | 1989 | Mikoyan MiG-29 tipi savaş uçağıyla Türkiye Trabzon'a kaçtı |
Nicholas Shadrin | Deniz Subayı | Rusya | 1959 | İsveç'e iltica etti. Şüpheli ölümünden KGB sorumlu tutuldu |
Simonas "Simas" Kudirka | Sovyet denizci | Litvanya | 1970 | Bir Soyyet gemisinden, ABD Sahil Güvenliği'ne ait başka bir tekneye kaçtı |
Józef Światło | Polonya Gizli Polis Teşkilatı | Polonya | 1953 | Doğu Berlin'de görevdeyken kaçtı. Radio Free Europe'ta yaptığı yayınlarla, Polonya Komünist Partisi'ndeki (PZRP) iç çekişmeleri ortaya çıkardı ve Polonya Gizli Polis Teşkilatı UB'nin gerçek yüzünü ifşa etti. Kaçışından sonra Güvenlik Bakanlığı (MBP) tasfiye edilmek zorunda kaldı. |
Michael Goleniewski | İçişleri Bakanlığı Güvenlik Servisi SB MSW | Polonya | 1961 | Batı Almanya'ya iltica etti. Gıyabında ölüm cezası verildi. Sonrasında CIA için çalıştı. Kaçışından önce "Sniper" kod ismiyle uzun süre casusluk yapmıştı. Ancak iltica edene kadar CIA dahi gerçek kimliğini bilmiyordu |
Konstantin Volkov | NKVD | Rusya | 1945 | NKVD'nin İstanbul Türkiye sorumlusu ; İltica için İstanbul'daki İngiliz Konsolosluğu ile ilişkiye geçti. Ancak iltica gerçekleşmeden tutuklandı ve bir daha kendisinden haber alınamadı. Öldürüldüğü düşünülüyor. |
Nikolai Khokhlov | KGB | Rusya | 1953 | Aşırı sağcı muhalif George Okolovich'e suikast yapmayı reddederek Batı Almanya'ya sığındı. 1957 yılında KGB'nin başarısız bir suikastına maruz kaldı |
Ion Mihai Pacepa | Securitate | Romanya | 1978 | İki yıldızlı Securitate generali ve Nikolay Çavuşesku'nun danışmanıydı. ABD'nin Bonn'da bulunan Büyükelçiliği'ne sığındı. Gıyabında iki kez ölüm cezası verildi ve başına 2 milyon USD ödül konuldu. Öldürülmesi için Çakal Carlos görevlendirildi. |
Reino Häyhänen | KGB | Rusya | 1957 | Batı için birkaç yıl casusluk yaptıktan sonra Paris'e kaçtı |
Christo Javacheff | Çevreci, sanatçı | Bulgaristan | 1957 | Çekoslovakya'dan Avusturya'ya kaçtı. |
Matei Pavel Haiducu | Securitate | Romanya | 1978 | 1981'de sanayi casusluğu yaparken, Fransa'ya iltica etti. Gıyabında ölüm cezasına çarptırıldı |
Anatoliy Golitsyn | KGB | Ukrayna | 1961 | Finlandiya Helsinki'de görevliyken, İsveç Haparanda üzerinden, eşi ve kızı ile birlikte kaçarak ABD'ye sığındı. Kaçışından sonra sansasyonel iddialarda bulundu. |
Oleg Lyalin | KGB | Rusya | 1971 | Londra'da tutaklandıktan sonra iltica etti. Londra'daki birçok KGB ajanını ortaya çıkardı. |
Stanislav Levchenko | KGB | Rusya | 1979 | Tokyo'da görevde iken iltica etti. KGB'nin Japonya'daki yapılanması hakkında önemli bilgiler verdi |
Vladimir Kuzichkin | KGB | Rusya | 1982 | İngiliz gizli servisinin Tahran temsilciliğine sığındıktan sonra, İngiltere'ye götürüldü. |
Vitaly Yurchenko | KGB | Rusya | 1985 | Roma'da iltica etti. Hem KGB, hem CIA için çalışan çift taraflı ajanlar Ronald Pelton ve Edward Lee Howard'ı ifşa etti. Garip bir şekilde tekrar KGB için çalışmaya başladı |
Oleg Gordievsky | KGB | Rusya | 1985 | Finlandiya üzerinden İngiltere'ye iltica etti. Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'yı İşgali'nden sonra, MI6'nın çift taraflı ajanlarından biri oldu. Ülkesinde gıyabında ölüme mahkûm edildi. |
Ladislav Pataki | Spor bilimci | Çekoslovakya | 1985 | Roma üzerinden ABD'ye iltica etti. "Batı'ya iltica eden, en üst düzey Sovyet Spor bilimci idi" |
Yuri Krotkov | KGB | Gürcistan | 1963 | Londra'da gizli görevde iken iltica etti. Sonradan romancı oldu |
Yuri Nosenko | KGB | Ukrayna | 1964 | Washington'da ABD'ye iltica etti. CIA yıllarca onun çift taraflı ajan olduğundan şüphelendi. |
Evdokia Petrova | KGB | Rusya | 1954 | KGB gizli ajanı. Diplomat Vladimir Petrov'un eşi; Avustralya'ya iltica etti |
Bohdan Stashynsky | KGB | Polonya | 1961 | Batı Berlin'de iltica etti; ilticadan evvel Lev Rebet ve Stepan Bandera suikastlerini gerçekleştirdi. |
Mikhail Baryshnikov | Balet | Letonya | 1974 | Toronto, Kanada'da turnede iken iltica etti |
Vyacheslav Polozov | Tenor | Ukrayna | 1986 | Tokyo'daki Madam Butterfly şarkı yarışmasında iltica etti |
Wolfgang Leonhard | Tarihçi | Avusturya | 1949 | Sürgün edilmiş Alman-Avusturya'lı komünist. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Almanya'ya döndü. Yugoslavya üzerinden Batı Almanya'ya geçti |
Andrzej Panufnik | Besteci | Polonya | 1954 | Londra'da gece vakti, bir taksi kovalamacasından sonra Polonya gizli polisinin elinden kaçmayı başarıp iltica etti |
Maxim Shostakovich | Besteci | Rusya | 1981 | Batı Almanya'da turnede iken, oğluyla birlikte iltica etti[13] |
Ivan Diviš | Şair | Çekoslovakya | 1967 | Prag Baharı'ndan sonra Batı Almanya'ya kaçtı ve Radio Free Europe için çalışmaya başladı |
Vladimir Oravsky | Yazar | Çekoslovakya | 1968 | Prag Baharı'ndan sonra İsveç'e kaçtı |
Sulamith Messerer | Balet | Rusya | 1980 | 72 yaşında iken iltica edip, İngiltere'de bale eğitmenliği yaptı |
Imre Lakatos | Matematikçi | Macaristan | 1956 | 1956 Macar Devrimi'nden sonra Viyana'ya kaçtı, Sonrasında İngiltere'ye yerleşti |
Georgi Markov | Oyun yazarı | Bulgaristan | 1969 | Oyunları yasaklandıktan sonra İtalya'ya kaçtı. 1978'de uğradığı suikastta öldürüldü. |
Nora Kovach | Balerin | Macaristan | 1953 | Doğu Berlin turnesinde iken, kocası Istvan Rabovsky ile Batı Berlin'e kaçtı |
Istvan Rabovsky | Balet | Macaristan | 1953 | Doğu Berlin turnesinde iken, karısı Nora Kovach ile Batı Berlin'e kaçtı |
Victor Kravchenko | Mühendis | Ukrayna | 1944 | Holodomor felaketine tanık olmuş Sovyet mühendis. Washington'da "Sovyet Satınalma Ajansı" hesabına görevliyken, ABD'ye iltica etti. |
Yuri Bregel | Bilim insanı | Rusya | 1981 | ABD'ye iltica etti. Batı'da, orta Avrasya çalışmalarının canlanmasını sağladı |
Youri Egorov | Piyanist | Rusya | 1976 | Roma turnesi sırasında İtalya'ya sığındı |
Natalia Makarova | Balerin | Rusya | 1970 | Londra'da turne sırasında iltica etti.Sonrasında Tony Ödülü kazandı[14] |
Alexander Elder | Yazar | Rusya | 1974 | Doktor olarak çalıştığı bir Sovyet gemisinden, Fildişi Sahili yakınında denize atlayarak kaçtı. Sonrasında ABD'ye gitti |
Alexander Godunov | Balet | Rusya | 1979 | Bir bale turnesin esnasında, New York John F. Kennedy Uluslararası Havaalanı'nda iken iltica etti. Sonrasında sinema filmlerinde de rol aldı. Die Hard isimli filmdeki teroristlerden biriydi[15] |
Cornel Chiriac | Gazeteci | Romanya | 1969 | Sahte bir davetle Avusturya'ya iltica etti |
Vakhtang Jordania | Orkesta şefi | Gürcistan | 1983 | Bir turne esnasında Finlandiya Kuusamo ve İsveç Haparanda üzerinden Victoria Mullova ile birlikte ABD'ye iltica etti |
Viktoria Mullova | Kemancı | Rusya | 1983 | Bir turne esnasında Finlandiya Kuusamo ve İsveç Haparanda üzerinden Vakhtang Jordania ile birlikte ABD'ye iltica etti |
Jan Čep | Film yapımcısı | Çekoslovakya | 1948 | Fransa'ya iltica etti |
Anatoly Kuznetsov | Yazar | Ukrayna | 1968 | Londra'da bir araştırma yaparken, Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'yı İşgali üzerine bu ülkeye iltica etti |
Vladimir Tismăneanu | Siyaset bilimci | Romanya | 1981 | Hükümetten izinli olarak çıktığı İspanya seyahatinde iken iltica etti |
Mircea Florian | Müzisyen | Romanya | 1986 | Sanatını icra etmek üzere izinli olarak gittiği ABD'den siyasi sığınma hakkı talep etti |
Gega Kobakhidze | Aktör | Gürcistan | 1983 | Kaçırılan Aeroflot 6833 sefer sayılı uçak'tan Türkiye'ye kaçmaya çalışırken yakalandı |
Vladimir Rezun (Viktor Suvorov) | GRU / Yazar | Rusya | 1978 | GRU askeri istihbarat elemanı. Birleşmiş Milletler çalışanı kısvesinde İsviçre'de iken İngiltere'ye iltica etti |
Ioan P. Culianu | Filozof | Romanya | 1972 | Ders vermek üzere gittiği İtalya'da iltica etti; Daha sonra Securitate'nin yaptığı zannedilen suikastte hayatını kaybetti |
Petr Beckmann | Fizikçi | Çekoslovakya | 1963 | ABD'de University of Colorado'da konuk öğretim görevlisi olarak çalışırken iltica etti. Ateşli bir liberteryenizm ve nükleer enerji taraftarı oldu |
Paul Barbă Neagră | Film yönetmeni | Romanya | 1964 | Fransa'nın Tours şehrinde iltica etti |
Rudolf Nureyev | Balet | Rusya | 1961 | Paris turnesi sırasında iltica etti |
Nicholas Poppe | Dil bilimci | Çin | 1943 | Geri çekilmekte olan Almanlarla Almanya'ya kaçtı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra dört yıl Sovyetler'den saklandı ve ABD'ye göç etti |
Leonid Kozlov | Balet | Sovyetler Birliği | 1979 | Los Angeles turnesindeyken, eşi Valentina Kozlov ile birlikte ABD'ye iltica etti |
Valentina Kozlova | Balerin | Sovyetler Birliği | 1979 | Los Angeles turnesindeyken, eşi Leonid Kozlov ile birlikte ABD'ye iltica etti |
Valentin Poénaru | Matematikçi | Romanya | 1961 | Konferans vermek üzere gittiği Stockholm'de , iltica etti; düşük boyutlu topoloji konusundaki çalışmasıyla ünlüdür |
Vitali Vitaliev | Yazar | Ukrayna | 1990 | Ailesi ile birlikte İngiltere'ye iltica etti. BBC'de programlar yaptı |
Viktor Korchnoi | Satranç oyuncusu | Rusya | 1976 | Sovyetler Birliği'nden iltica eden ilk büyükustadır. Amsterdam'da bir turnuva sonrası iltica etti[16] |
Romanas Arlauskas | Satranç oyuncusu | Litvanya | 1944 | Kızıl Ordu'nun tekrar işgalinden hemen önce iltica ederek Avustralya'ya gitti |
Fedir Bohatyrchuk | Satranç oyuncusu | Ukrayna | 1944 | Stalin karşıtı örgütlere üye oldu. II. Dünya Savaşı sonrasında Prag'da iltica etti |
Leho Laurine | Satranç oyuncusu | Estonya | 1944 | Kızıl Ordu'nun tekrar işgalinden hemen önce Almanya üzerinden İsveç'e iltica etti |
Bela Berger | Satranç oyuncusu | Macaristan | 1956 | Macar Devrimi sırasında Avusturya'ya iltica etti |
Jerzy Lewi | Satranç oyuncusu | Polonya | 1969 | Atina'da bir turnuva esnasında iltica ederek İsveç'e gitti |
Géza Füster | Satranç oyuncusu | Macaristan | 1945 | Doğu Berlin'den arkadaşı Pal Benko ile iltica etti |
Igor Vasilyevich Ivanov | Satranç oyuncusu | Rusya | 1980 | Uçağı arızalanıp Kanada Gander'e iniş yapmak zorunda kalınca, KGB ajanlarının elinde kaçarak sığınma talep etti |
Peter Šťastný | Buz hokeyi | Çekoslovakya | 1980 | Avrupa Kupası Turnuvası sırasında karısı ve kardeşi Anton Šťastný ile Innsbruck Avusturya'da iltica etti |
Anton Šťastný | Buz hokeyi | Çekoslovakya | 1980 | Avrupa Kupası Turnuvası sırasında kardeşi Peter Šťastný ile Innsbruck Avusturya'da iltica etti |
Sergei Fedorov | Buz hokeyi | Rusya | 1990 | ABD Seattle'da İyi niyet oyunları sırasında iltica etti |
Alexander Mogilny | Buz hokeyi | Rusya | 1989 | Dünya Şampiyonası sonrası İsveç'e iltica etti |
Petr Nedvěd | Buz hokeyi | Çekoslovakya | 1989 | 16 yaş altı hokeyciler için (midget hockey) Calgary'de düzenlenen turnuva sırasında Kanada'ya iltica etti |
Jörg Berger | futbolcu | Doğu Almanya | 1979 | Yugoslavya'da oynanan bir maçtan istifade ederek Batı Almanya'ya iltica etti. |
Miodrag Belodedici | futbolcu | Romanya | 1988 | Belgrad, Yugoslavya'da iltica etti |
Martina Navratilova | Tenis oyuncusu | Çekoslovakya | 1975 | 1975 Amerika Açık (tenis) turnuvasından sonra ABD'ye iltica etti |
Miloš Forman | Film yönetmeni, aktör | Çekoslovakya | 1968 | Sovyetler Birliği ve onun Varşova Paktı'na üye müttefikleri tarafından, Prag Baharı'nda ülkesi işgal edilince ABD'ye iltica etti. |
Tamás Buday | Sürat kanosu | Macaristan | 1987 | Kanada'ya iltica etti |
Alena Vrzáňová | Artistik buz pateni | Çekoslovakya | 1950 | 1950 Dünya Buz pateni Yarışması sırasında, Londra'da iltica etti |
Mihai Apostol | Sürat kanosu | Romanya | 1989 | Kanada Dortmouth'ta yapılmakta olan Dünya Gençler Kürek Çekme" yarışında iltica etti |
Nadia Comăneci | Jimnastikçi | Romanya | 1989 | Devrimden haftalar önce Avusturya'ya iltica etti |
Mihai Suba | Satranç oyuncusu | Romanya | 1988 | 1988'de Londra'da Lloyds Bank Satranç Turnuvası sırasında iltica etti. |
Zoltán Czibor | futbolcu | Macaristan | 1956 | 1956 yılında Macar Devrimi sırasında İspanya'ya iltica etti |
Ágnes Keleti | Artistik jimnastik | Macaristan | 1956 | Melbourne Avustralya'da yapılan 1956 Yaz Olimpiyatları sırasında iltica etti |
Lutz Eigendorf | futbolcu | Doğu Almanya | 1979 | Batı Almanya ile oynanan bir maçtan istifade edip iltica etti. 1983 yılında, Stasi tarafından trafik kazası süsü verilmiş suikaste kurban gitti |
Kalinikos Kreanga | Masa tenisi | Romanya | 1989 | Lüksemburg'da yapılan "Gençler Masa Tenisi Şampiyonası" sırasında iltica etti |
András Törő | Durgun su kanosu | Macaristan | 1964 | Tokyo 1964 Yaz Olimpiyatları sırasında iltica etti |
Falko Götz | futbolcu | Doğu Almanya | 1983 | Yugoslavya'da bir maç öncesinde Batı Almanya'ya kaçtı |
Naim Süleymanoğlu | Halterci | Bulgaristan | 1986 | Melbourne'da yapılan Dünya Şampiyonası'nda Türk büyükelçiliğine sığındı |
Ferenc Puskás | futbolcu | Macaristan | 1956 | Madrid'de oynanan 1956-57 Şampiyon Kulüpler Kupası sırasında iltica etti |
Sándor Kocsis | futbolcu | Macaristan | 1956 | Madrid'de oynanan 1956-57 Şampiyon Kulüpler Kupası sırasında iltica ederek İsviçre'ye gitti |
Jenő Kalmár | futbolcu | Macaristan | 1956 | Madrid'de oynanan 1956-57 Şampiyon Kulüpler Kupası sırasında iltica ederek İsviçre'ye gitti |
Ludmila Belousova | Artistik Buz Pateni | Rusya | 1979 | İsviçre'ye iltica etti |
Vladas Česiūnas | Sürat kanosu | Litvanya | 1979 | Dünya Şampiyonası esnasında Batı Almanya'da Frankfurt Havalimanı'nda iltica etti. Ancak tekrar KGB tarafından ele geçirildi.[17] |
Norbert Nachtweih | futbolcu | Doğu Almanya | 1976 | Jürgen Pahl ile birlikte Türkiye'de oynanan 21 yaş altı maçı kullanarak kaçtı. Ardından Batı Almanya'ya gitti |
Oleg Protopopov | Artistik buz pateni | Rusya | 1979 | Ludmila Belousova ile birlikte İsviçre'de turnedeyken iltica etti |
Jürgen Pahl | futbolcu | Doğu Almanya | 1976 | Fled with Norbert Nachtweih in an under-21 match in Türkiye; traveled to Batı Almanya |
Gorsha Sur | Buz dansçısı | Rusya | 1990 | Sovyet grupla birlikte ABD'de iken iltica etti |
Ernst Degner | Motosiklet yarışçısı | Doğu Almanya | 1961 | Berlin Duvarı inşa edildikten sonra. Karısı ve iki çocuğu, bir araba bagajında daha önceden Batı Almanya'ya iltica etmişti in the trunk of a car . Degner, katıldığı İsveç grand prix'den kendi kullandığı arabayla Danimarka üzerinden Batı Almanya'ya geçti. Beraberinde bir takım teknoloik bilgi de (motor yapımı ile ilgili) getirdi.[18] |
Václav Nedomanský | Buz hokeyi | Çekoslovakya | 1974 | Tatil yaptığı İsviçre'ye sığındı. |
Yuri Bezmenov | KGB propaganda ajanı | Rusya | 1970 | Görevli olduğu KGB Hindistan ofisini, hippi kılığında terk ederek Yunanistan'a gitti. ABD tarafından sorgulandı. CIA içine sızan KGB ajanlarını bahane ederek ABD'de kalmayı reddetti. Kanada siyasi sığınma hakkı tanıdı |
Dariusz Janczewski | Atlet | Polonya | 1984 | İtalya'da katıldığı uluslararası bir yaraşında Turin, Italy at an international track meet. Spent several months in a refugee camp in Italy before relocating to the United States. |
Stanislav Kurilov | Oşinograf | Sovyetler Birliği | 1974 | Açık denizde bir gemiden atlayarak, kilometrelerce yüzüp Filipin sahillerine ulaştı |
Mihai Smighelschi | Hava Kuvvetleri öğrencisi | Romanya | 1987 | Aero L-39ZA Albatross jet deneme uçağı ile Romanya Buzau'dan havalanıp Kirklareli yaınlarında toprak yola iniş yaptı.[19][20] |
Mesleği/Çalışma alanı | Doğum yeri | İltica ettiği sene | İlave bilgi | ||
---|---|---|---|---|---|
Kanatjan Alibekov | Biyolojik silah uzmanı | Kazakistan | 1992 | Biopreparat eski yöneticisi; ABD'ye iltica etti | |
Stanislav Lunev | GRU | Rusya | 1992 | ABD'ye göç ederek KGB'nin gizli silah bilgilerini ifşa etti | |
Vasili Mitrokhin | KGB | Rusya | 1992 | Riga Letonya'da İngiliz Büyükelçiliği'ne sığındı; Sovyetler Birliği kayıtlarında yer alan siyasi baskılara ait kayıtlarından etkilenmiş arşivci | |
Sergei Tretyakov | Yurtdışı İstihbarat Servisi (Rusya) | Rusya | 2000 | New York'ta CIA'ye sığındı; New York istasyon şefiydi; Yeni Rusya ile ilgili çok önemli istihbari bilgiler verdi. 13 Haziran 2010 tarihinde Florida'da kuşkulu bir şekilde öldü |
Ayrıca bakınız
- Doğu Bloku'ndan göç ve ilticalar
- Batı Bloku'ndan Doğu Bloku'na iltica eden kişiler listesi
Dip notlar
- Dowty 1989, s. 69
- Dowty 1989, s. 114
- Eastern bloc, The American Heritage New Dictionary of Cultural Literacy, Third Edition. Houghton Mifflin Company, 2005.
- Hirsch, Donald, Joseph F. Kett, James S. Trefil, The New Dictionary of Cultural Literacy',' Houghton Mifflin Harcourt, 2002, ISBN 0-618-22647-8, page 230
- G.S. Trice, Specialist/4, Dossier Number H8047134, U.S. Army Investigative Records Repository, 7 March 1974: contains such CIC records of Nesti Josifi Kopali as IDENTIFICATION F-2542 (11 Jan 1952), D-296877 (1 Nov 1951), File II-5092 (14 June 1951 - 18 Sept 1951). While these documents are the only known paperwork available to the public, various government officials active during the early 1950s acknowledged knowing about Kopali and some of his zany behavior.
- Dowty 1989, s. 121
- Mynz 1995, s. 2.2.1
- Senate Chancellery, Governing Mayor of Berlin, The construction of the Berlin Wall 2 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. states "Between 1945 and 1961, around 3.6 million people left the Soviet zone and East Berlin"
- Pearson 1998, s. 75
- Turnock 1997, s. 19
- Krasnov 1985, s. 2
- "Sovietologist Leopold Labedz, who met her in 1968, first noticed it in 1981: "She was getting soft on papochka." Once she had acknowledged Stalin's personal responsibility for the death of millions; now she called him a prisoner of Communist ideology. Her new book contained hardly any criticism of her father. She probably felt she had betrayed him. "My father would have shot me for what I have done", she often said during her final year in Britain." Patricia Blake, Time, 28 January 1985
- Russians Call Defection Of Shostakovich 'Personal'. The New York Times, April 28, 1981
- Natalia Makarova Dances Again With the Kirov. The New York Times, August 8, 1988
- Turmoil on the Tarmac. TIME Magazine, September 3, 1979
- Raymond Keene. Viktor Korchnoi: Fearless Competitor of World Chess. 29 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Chessville.com
- KGB Kidnapping. TIME Magazine, October 22, 1979
- "TEAM SUZUKI by Ray Battersby (2008) Parker House Publishing ISBN 0-9796891-5-5 / 0-9796891-5-5". 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2014.
- http://www.knoxnews.com/news/2006/Jul/04/venable-freedom-flight/
Kaynakça
- Böcker, Anita (1998), Regulation of Migration: International Experiences, Het Spinhuis, ISBN 90-5589-095-2
- Council of Europe (1992), People on the move: new migration flows in Europe, Council of Europe, ISBN 92-871-2021-8
- Dowty, Alan (1989), Closed Borders: The Contemporary Assault on Freedom of Movement, Yale University Press, ISBN 0-300-04498-4
- Dowty, Alan (1988), "The Assault on Freedom of Emigration", World Affairs, 151 (2)
- Krasnov, Vladislav (1985), Soviet Defectors: The KGB Wanted List, Hoover Institution Press, ISBN 0-8179-8231-0
- Mynz, Rainer (1995), Where Did They All Come From? Typology and Geography of European Mass Migration In the Twentieth Century; EUROPEAN POPULATION CONFERENCE CONGRESS EUROPEAN DE DEMOGRAPHE, United Nations Population Division
- Pearson, Raymond (1998), The Rise and Fall of the Soviet Empire, Macmillan, ISBN 0-312-17407-1
- Pollack, Detlef; Wielgohs, Jan (2004), Dissent and Opposition in Communist Eastern Europe: Origins of Civil Society and Democratic Transition, Ashgate Publishing, Ltd., ISBN 0-7546-3790-5
- Puddington, Arch (2003), Broadcasting Freedom: The Cold War Triumph of Radio Free Europe and Radio Liberty, University Press of Kentucky, ISBN 0-8131-9045-2
- Roberts, Geoffrey (2006), Stalin's Wars: From World War to Cold War, 1939–1953, Yale University Press, ISBN 0-300-11204-1
- Thackeray, Frank W. (2004), Events that changed Germany, Greenwood Publishing Group, ISBN 0-313-32814-5
- Wegner, Bernd (1997), From Peace to War: Germany, Soviet Russia, and the World, 1939–1941, Berghahn Books, ISBN 1-57181-882-0
- Weinberg, Gerhard L. (1995), A World at Arms: A Global History of World War II, Cambridge University Press, ISBN 0-521-55879-4
- Wettig, Gerhard (2008), Stalin and the Cold War in Europe, Rowman & Littlefield, ISBN 0-7425-5542-9