Molla

Molla (Farsça:ملا), İslamî ilâhiyat ve dinî yasa (fıkıh) üzerine eğitim almış din bilginidir.

İslâm Fıkhı

Kavramlar

Fıkhî mezhepler

Kaynaklar

Dinî Vazifeler

İktîsat

Siyaset

Siyâsî mezhepler

Arapçada efendi, sahip gibi anlamlara gelen mevla (Arapça:مولی) kelimesinden türetilmiştir. İslam dünyasının büyük bölümlerinde, İran, Bosna-Hersek, Afganistan, Orta Asya ve Hindistan'da, molla adı yerel İslamî Dinî liderlere ve cemaat liderlerine verilir.[1]

Molla terimi, İslam Dünyasında öncelikle din âlimlerine ait bir saygı terimi olarak anlaşılır.[2]

Eğitimli bir molla İslami Eğitimleri ve İslami kanun ilmini, yani fıkıh ilmini almalıdır. Dinî eğitim, mollalık mevkiinin temel prensibidir. Osmanlı Devleti'nde mollalar medreselerde eğitim almışlardı. Tasavvufî konular çevresinde toplanmış tarikatlarda mollalar yetiştirmiştir. Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra medreseler kapanmış, mollalık unvanı kaldırılmıştır. İran'da ise mollalık Şiî Mezhebi üzerine verilen eğitimle sürdürülmektedir.

Molla unvanı almış birçok insan, Osmanlı Devleti'nde önemli görevler almıştır. Bu görevlerin en başında Şeyhülislamlık gelir. Molla Gürâni, Molla Hüsrev, Molla Yegan, Molla Şemsettin Fenari gibi molla unvanına sahip kişiler, Osmanlı Devleti'nde şeyhülislamlık görevini üstlenmişlerdir. Sait Molla ise Şûra-i Devlet üyesi, Adalet Bakanlığı Müsteşarı görevini almıştır.

Mollalar, İslam Hukuku (fıkıh), kelam, tasavvuf, sünnet, hadis, şeriye gibi ilimler üzerine fetva verebilirler. Kadılık yapabilirler. Birçok tarikatın kurucusu ve liderleri mollalar olmuştur.

Günümüzde mollalık, İran, Afganistan, Pakistan, Hindistan gibi ülkeler devam ettirilmektedir. Türkiye'de ise Lâkap ve Unvanların Kaldırılması Hakkındaki Kanun ile mollalık unvanı kaldırılmıştır.

17. yüzyılda Ayıntab şehri mahkeme kayıtlarında unvanlar[3][4]
Ünvanlar	1656–1660	1689–1693	Değişiklik
Seyyid	342	878	157%
Molla	382	624	63%
El-Hac	2,409	2,509	4%
Beg	573	377	34% –
Çelebi	1,485	990	33% –
Efendi	909	609	33% –

Kaynakça

Roy, Olivier (1994). The Failure of Political Islam. Cambridge, Massachusetts
Taheri, Amir (1985). The Spirit of Allah: Khomeini and the Islamic Revolution.
Hülya Canbakal, Brill Publishing, Society and Politics in an Ottoman Town, Ayntab in the 17th Century (2007)
Demetrius Cantemir, The History of the Growth and Decay of the Othman Empire, (London: J.J. and P. Knapton, 1734–35), I: 44; Ettore Rossi, “‘Çelebi’ Kelimesi Hakkında EbùÍ u'ùd"a Atfedilen Bir Fetva,” Türk Dili Ara{tırmaları Yıllı<ı Belleten, (1954): 12–13.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Roy, Olivier (1994). The Failure of Political Islam. Cambridge, Massachusetts

[2] Taheri, Amir (1985). The Spirit of Allah: Khomeini and the Islamic Revolution.

[3] Hülya Canbakal, Brill Publishing, Society and Politics in an Ottoman Town, Ayntab in the 17th Century (2007)

[4] Demetrius Cantemir, The History of the Growth and Decay of the Othman Empire, (London: J.J. and P. Knapton, 1734–35), I: 44; Ettore Rossi, “‘Çelebi’ Kelimesi Hakkında EbùÍ u'ùd"a Atfedilen Bir Fetva,” Türk Dili Ara{tırmaları Yıllı<ı Belleten, (1954): 12–13.