Hattâbiyye
Hattâb’îyye, İslâmiyet'e ilk defa hulûl bâtıl i'tikadının girmesine vesile olan "Cifr İlmî" mûcidi Ebû’l-Hattâb el-Esedî tarafından kurulan bir Ghulat-i Şîʿa fırkasıdır.[1]
 |
Ghulat-i Şîʿa'nın hulûl i'tikadının oluştuğu mezhep: “Hattâb’îyye”
“Ebû’l-Hattâb el-Esedî” tarafından tüm haramların helâl olarak kabul edilmesi fikri olan İbahiyye i’tikadının yayılmasına hizmet etmek amacıyla, ilk defa ʿAbd Allâh İbn-i Sebe’nin ortaya atmış olduğu “Ali’nin ulûhuyeti ilkesi” ile “Allah’ın Ali’in zâtında tecelli ettiği hulûliyye i'tikadı” üzerine inşa edilen, ve daha sonraları Bezîgıyye, Muammeriyye, Umeyriyye, Mufaddaliyye, Muhammise mezheblerinin de i'tikadî alt yapılarını oluşturan Hattâbiyye Mezhebi’ne göre Allah önce İslâm peygamberi Muhammed Mustafa’nın zâtında tecelli etmiş olup, daha sonra da sırasıyla altı büyük imâm olan Ali el-Mûrtezâ, Hasan el-Mûctebâ, Hüseyin Seyyid eş-Şühedâ, Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn, Muhammed el-Bakır, Câʿfer-i Sâdık’a ve en son olarak da Ebû’l-Hattâb el-Esedî’nin vücutlarına hulûl etmiştir.
“Hattâbiyyetû'l-Mutlâka” mezhebi
Ebû’l-Hattâb el-Esedî’nin mezhebinin fikirleri daha sonra ortaya çıkan “Bâtıniyye” ve “İsmâ‘iliyye” mezheplerinin i'tikatları üzerine de kuvvetle tesir etmiştir. Ebû’l-Hattâb el-Esedî’nin son peygamber olduğuna inanan takipçilerinin kurduğu “Hattâbiyyetû'l-Mutlâka” mezhebi ne göre ise, “Ebû’l-Hattâb el-Esedî” en son imâm olup kendisinden sonra başka bir peygamber ya da imâm gelmeyecektir. Hulûl’îyye i'tikadı ve Ali’nin ulûhuyyeti tüm Ghulat-i Şîʿa mezheplerinde, İbahiyye i'tikadı ise “Haricîlik” ve “Şîʿa-i Bâtıniyye” mezheplerinin çoğu kollarında mevcuttur.
|
|
|---|
 |
|
|
|
Kutsal kadınlar
|
 İslam portali |
Dış bağlantılar
- Encyclopedia Iranica, "ḴAṬṬĀBIYA" maddesi24 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Kaynakça
- Balcıoğlu, Tahir Harimi, Türk tarihinde mezhep cereyanları – Türkler arasında İslâmiyet’in intişarı ve Şiîlik cereyanları: İlm’û-Cifr’in icâdı, Sayfa: 42, Kanaat Yayınları, Ahmet Sait baskısı, 1940.