Theaetetus (matematikçi)

Atinalı Theaetetus (Grekçe: Θεαίτητος; yaklaşım MÖ 417 – 369)[1], muhtemelen Atina deme Sunium'lu Euphronius'un oğlu olan Yunan matematikçi. Başlıca katkıları, Öklid'in Elemanlar Kitabı X 'da yer alan irrasyonel uzunluklar üzerineydi ve tam olarak beş normal dışbükey çokyüzlü olduğunu kanıtlıyordu.[2] Sokrates ve Platon'un bir arkadaşı ve Platon'un adını taşıyan Sokratik diyaloğunun ana karakteridir.[3]

Hayatı ve çalışmaları

Theaetetus, Platon gibi, Yunan matematikçi Cyreneli Theodorus'un öğrencisiydi. Cyrene, Sidra Körfezi'nin doğu ucunda, şimdi Libya'da olan Kuzey Afrika kıyılarında müreffeh bir Yunan kolonisiydi. Theodorus, ölçülemez nicelikler teorisi (theory of incommensurable quantities)'ni araştırmıştı ve Theaetetus, bu çalışmaları büyük bir heyecanla sürdürdü. Özel olarak, çeşitli irrasyonel sayı biçimlerini karekök olarak ifade edilme biçimlerine göre sınıflandırdı. Bu teori, Öklid'in Elemanları'nın X. Kitabı 'nda ayrıntılı olarak sunulmuştur.

Theaetetus, aslında Atina'nın yerlisi olan birkaç Yunan matematikçiden biriydi. Antik Yunan matematikçilerinin çoğu, İyonya kıyılarına, Karadeniz'e ve tüm Akdeniz havzasına dağılmış sayısız Yunan şehrinden geliyordu.

Görünüşe göre, burnunun keskinliği ve gözlerinin şişkinliği ile Sokrates'e benziyordu. Bu ve onun hakkında bildiklerimizin çoğu, kendisinden sonra bir diyaloğa Theaetetus adını veren Platon'dan geliyor. Görünüşe göre, şimdi MÖ 369'da olduğu tahmin edilen Korint'te bir Atina savaşında savaştıktan sonra eve giderken yaralar ve dizanteri yüzünden öldü. Bazı bilim adamları alternatif ölüm tarihi olarak Korint'te daha önceki bir savaşın tarihi de olan MÖ 391'i ölüm tarihi olarak savunuyorlar.[4]

Ay'daki Theaetetus krateri onuruna onun adını almıştır.[5]

Notlar

  1. Boyer, Carl B. (1968). A History of Mathematics. New York, United States: John Wiley & Sons. s. 93.
  2. Greek Geometry from Thales to Euclid by George Johnston Allman (Hodges, Figgis, & Company, 1889, s. 206).
  3. Plato, Theaetetus 9 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  4. Debra Nails, The People of Plato. Indianapolis: Hackett Publishing, 2002; ss. 275–278
  5. Theaetetus

Kaynakça

  • A Discussion of Theaetetus' Contributions to Euclid's Elements
  • O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Theaetetus (matematikçi)", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews.
  • Morrow, G. R. (1970). Plato and the Mathematicians: An Interpretation of Socrates' Dream in the Theaetetus. The Philosophical Review, 79(3), 309-333.
  • Mazur, B. (2007). How did Theaetetus prove his theorem. The envisioned life: Essays in honor of Eva Brann, 235-253.
  • Knorr, W. R., & Netz, R. (2016). Theaetetus, of Athens, geometer, c. 415–369 BCE. In Oxford Research Encyclopedia of Classics.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.