Data (Öklid)

Data (Grekçe: Δεδομένα, Latince: Dedomena), Öklid'in bir eseridir. Geometrik problemlerde "verilen" bilginin doğası ve sonuçları ile ilgilenir. Konu, Öklid'in Elemanları'nın ilk dört kitabıyla yakından ilgilidir.

Data, Öklid tarafından İskenderiye okullarında kullanılmak üzere yazılmış bir çalışmadır ve Elementlerin ilk altı kitabına eşlik eden bir cilt olarak kullanılması amaçlanmıştır. Kitap yaklaşık on beş tanım ve doksan beş cümle içeriyor, bunlardan cebirsel kurallar veya formül olarak hizmet eden yaklaşık iki düzine ifade vardır.[1] Bu ifadelerden bazıları, ikinci dereceden denklemlerin çözümlerinin geometrik eşdeğerleridir.[1] Örneğin, Data, dx2 - adx + b2c = 0 ve bilinen Babil denklemi xy = a2, x ± y = b denklemlerinin çözümlerini içerir.[1]

Basımlar ve çeviriler
Yunanca metin
İngilizce versiyonlar
  • Euclid’s Data restored to their true and genuine order, Richard Jack, 1756, 1756 versiyonu
  • Robert Simson çevirisi: 1821 versiyonu, 1838 versiyonu
  • The Data of Euclid, Menge metninden George L. McDowell ve Merle A. Sokolik tarafından yapılan çeviri, Baltimore: Union Square Press, 1993 (0-9635924-1-6)
  • Data of Euclid eserinin Ortaçağ Latince Çevirisi, Shuntaro Ito tarafından çevrildi, Tokyo University Press, 1980 Birkhauser, 1998. (3-7643-3005-8), 1980 versiyonu
  • Euclid's Data: The Importance of Being Given, Christian Marinus Taisbak tarafından 2003 yılında çevrildi, Museum Tusculanum Press, (978-8-772-89815-5)
Fransızca versiyonlar
  • Data, Denis Henrion (Pierre Hérigone), 1676
  • Data, François Peyrard, 1817
  • Les Œuvres d’Euclide, éd. Blanchard, Paris 1993, 978-2-853-67051-7
Almanca versiyonlar
  • Euklid's Data, Julius Fredrich Wurm, 1825, 1825 versiyonu
  • Euclids Porismen und Data, Fredrich Buchbinder, 1866
  • Die Data von Euklid, Clemens Thaer, 1962
Latince versiyonlar

Notlar
  1. Boyer 1991, "Euclid of Alexandria" s. 103 "Öklid'in Data 'sı, hem Yunanca hem de Arapça aracılığıyla bize gelen bir çalışmadır. İskenderiye okullarında kullanılmak üzere yazılmış gibi görünüyor ve aynı şekilde Elementlerin ilk altı kitabına eşlik eden bir cilt olarak hizmet ediyor. Bir tablolar el kitabının bir ders kitabını tamamlaması gibi. [...] Metnin gövdesi, büyüklükler ve konumlarla ilgili on beş tanımla açılır, bir problemde verilebilecek koşulların ve büyüklüklerin sonuçlarına ilişkin doksan beş ifadeden oluşur. [...] Cebirsel kurallar veya formül görevi gören yaklaşık iki düzine benzer ifade vardır. [...] Bazı ifadeler ikinci dereceden denklemlerin çözümünün geometrik eşdeğerleridir. Örneğin [...] y'yi ortadan kaldırarak (a - x)dx = b2c veya dx2 - adx + b2c = 0 elde ederiz, buradan x = a/2 ± √(a/2)2 - b2(c/d) bulunur. Öklid tarafından verilen geometrik çözüm, kök işaretinden önceki eksi işaretinin kullanılması dışında buna eşdeğerdir. Data 'daki 84 ve 85 numaralı ifadeler, yine eşzamanlı denklemlerin çözümlerinin eşdeğerleri olan xy = a2, x ± y = b sistemlerinin tanıdık Babil cebirsel çözümlerinin geometrik değiştirmeleridir."

İlave Okumalar
  • Netz, R. (2004). EUCLID’S DATA. The Classical Review, 54(2), 337-338. doi:10.1093/cr/54.2.337
  • Nathan Sidoli, Yoichi Isahaya, (2018), Thābit ibn Qurra’s Restoration of Euclid’s Data, Springer International Publishing, doi.10.1007/978-3-319-94661-0, (978-3-319-94661-0)
  • Harari, O. (2005). ΔEΔOMENA: Euclid's Data or the Importance of Being Given by Christian Marinus Taisbak, International Journal of the Classical Tradition, 11(4), 651-654. http://www.jstor.org/stable/30222025
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.