Bulgar İmparatorluğu

Bulgar İmparatorluğu ya da Bulgar Çarlığı (Bulgarca: Българско царство, Balgarsko tsarstvo Makedonca telaffuz: [ˈbəlɡɐrskʊ ˈt͡sarstvʊ]). Orta Çağ Avrupa tarihinde Bulgar devletine verilen isim. Varlığını sürdürdüğü süre boyunca, Balkanlar bölgesinde, özellikle Bizans İmparatorluğu'na rakip bir güç olarak[1], kilit rol oynamış bir devlettir. İlki 7. ve 11. yüzyıllarda, ikincisi ise ise 12. ve 14. yüzyıllarda olmak üzere, iki kez tarih sahnesine çıkmıştır. İkisi de, bölgelerindeki Bizans hakimiyetinin sona ermesi üzerine vücut bulmuştur.

Bulgaristan ц︢рьство бл︢гарское Bulgar İmparatorluğu
681-1018 1185 - 1396
Kral Kaloyan'ın bayrağı İmparatorluk arması
10. yüzyılda, I. Simeon hükümranlığında Bulgaristan
Başkent	Pliska (681–893) Preslav (893–972) Üsküp (972–992) Ohri (992–1018) Tırnovo (1185–1393) Vidin & Nikopol (1393–1396/1422)
Yaygın diller	Bulgarca, Yunanca (681–893) Eski Bulgarca (893–1018) Orta Bulgarca (1185-1396/1422)
Hükûmet	Otokrasi
Çar
• 681–700	Asparukh (ilk)
• 1396-1422	II. Konstantin (son)
Tarihçe
• Kuruluşu	681
• Dağılışı	1018 1185 - 1396
Günümüzdeki durumu	Ülkeler  Bulgaristan  Arnavutluk  Bosna-Hersek  Hırvatistan  Yunanistan  Macaristan  Kosova  Kuzey Makedonya  Moldova  Karadağ  Romanya  Sırbistan  Türkiye  Ukrayna

Birinci Bulgar İmparatorluğu

Kanasubigi Omurtag (814-831)

Birinci Bulgar İmparatorluğu, Tuna Nehri'nin alt kısımlarının, kuzey ve güney iki yakasında kurulmuş ve 681[2][3][4] ve 1018 yılları arasında yaşamış ve Çar Samuil'in şiddeti direnişine rağmen, Bizans ve Rusların boyunduruğu altına girerek tarih sahnesinden silinmiştir. İmparatorluk tedricen gelişerek, 9. yüzyılın sonu ve 10. yüzyılın başlarına doğru, Çar I. Boris ve Çar I. Simeon döneminde kültürel ve bölgesel sınırlarının uç noktalarına ulaşmıştır. Bu dönemlerde Avrupa'nın en büyük ülkelerinden birisiydi ve tüm Slav ulusları için kültürel ve edebi cazibe merkeziydi.

İkinci Bulgar İmparatorluğu

Çar Ivan Alexander (1331-1371)

İkinci Bulgar İmparatorluğu, 1185 yılında, Asen ve Peter isimli Tırnova'lı iki asil kardeşin başlattığı ayaklanma sonucu kurulan Orta Çağ Avrupa devletidir ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkanları istale etmesi sonucu onların boyunduruğu altına girdiği 14. yüzyılın sonlarına kadar (tarihçiler tarafından bunun 1396 yılında gerçekleştiği söylenir) varlığını sürdürmüştür. Ülkenin tamamı, 13 ve 14. yüzyıllarda, Moğol İmparatorluğu'nun, özellikle de Altın Orda Devleti'nin vasalı haline gelmiştir.[5][6] 13. yüzyılın ilk yarısında, Çar II. Ivan Asen yönetimi altında, İmparatorluk kendisini biraz toplar gibi olduysa da, iç huzursuzluklar ve yabancı işgalleri neticesinde bu durum çok uzun sürememiştir.

Haritalar

• 
  Çar Simeon döneminde, I. Bulgar İmparatorluğu'nun ulaştığı en geniş sınırlar[7]
• 
  Samuel hükümranlığında ulaşılan en geniş sınırlar
• 
  II. İvan Asen zamanında Bulgari İmparatorluğu
• 
  1340'larda II. Bulgar İmparatorluğu

Ayrıca bakınız

• Birinci Bulgar İmparatorluğu
• İkinci Bulgar İmparatorluğu
• Bulgaristan Krallığı
• Bulgaristan tarihi

Kaynakça

1. War in the Balkans, 1991-2002 - R. Craig Nation - Google Books. Books.google.com. 27 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2012.
2. "A Concise History of Bulgaria, R. J. Crampton, Cambridge University Press, 2005, ISBN 0521616379, pp. 8-9." 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2014.
3. "The New Cambridge Medieval History: Volume 1, c.500-c.700, Paul Fouracre, Cambridge University Press, 2005, ISBN 0521362911, p. 301". 9 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2014.
4. Мутафчиев, П. Гюзелев. В, История на българския народ 681-1323. Българска Академия на науките, 1986. стр. 106-108.
5. Peter Jackson The Mongols and the West, p.204
6. Denis Sinor, "The Mongols in the West", Journal of Asian History v.33 n.1 (1999).
7. "Map of late 9th century eastern central Europe". 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2014.

İleri okumalar

• Zlatarski, Vasil N. (2006) [1918]. Medieval History of the Bulgarian State (Bulgarca). Sofya: Science and Arts Publishers, 2nd Edition (Petar Petrov, Ed.), Zahari Stoyanov Publishers, 4th Edition, 2006. ISBN 978-954-739-928-0.
• Бакалов, Георги; Милен Куманов (2003). Електронна издание – История на България (Bulgarca). София: Труд, Сирма. ISBN 978-954-528-613-1.
• Делев, Петър; Валери Кацунов; Пламен Митев; Евгения Калинова; Искра Баева; Боян Добрев (2006). История и цивилизация за 11. клас (Bulgarca). Труд, Сирма.
• Българите и България (Bulgarca). Министерство на външните работи на България, Труд, Сирма. 2005. 19 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2014.
• Fine, John Van Antwerp (1991) [1983]. The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century (İngilizce). Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. ISBN 0-472-08149-7.