Orta Doğu ülkeleri listesi
Orta Doğu[1] ya da Ortadoğu[2], Asya, Avrupa ve Afrika'nın birbirlerine en çok yaklaştıkları yerleri kapsayan ve birbirine komşu ülkelerin oluşturduğu bölgedir. Akdeniz'den Pakistan'a kadar uzanır ve Arap Yarımadası'nı kapsar. Orta doğu kavramı Avrupa merkeziyetçi yaklaşıma dayanır ve Britanyalıların 19. yüzyıla kullanmaya başladıkları bir kavramdır. Bu tanımlamada İngiltere ve Avrupa ülkeleri merkez kabul edilmiş; doğu, Uzak Doğu, Yakın Doğu, Orta Doğu gibi kavramlar buna göre tayin edilmiştir [3][4].
Bu sayfa Orta Doğu'nun yukarıda tanımlı coğrafî kapsamına giren ülkeleri; bayrakları, başkentleri, para birimleri, resmî dilleri, yüzölçümleri, nüfusları ve coğrafî konumunu gösteren haritalar ile listelemektedir, çeşitli kaynakların Orta Doğu diye tanımladıkları bölgelere dahil ettikleri ülkeler kapsamlı bir şekilde yer almaktadır. Bu liste Birleşmiş Milletler (BM) üye devletleri ve diğer topraklara (BM tarafından tanınmayan devletler, özel idarî bölgeler ve bağımlı topraklar) bölünmektedir.
Birleşmiş Milletler üyeleri
Ülke ismi | Bayrak | Resmî dil(ler)indeki uzun isim(ler) | Başkent | Para birimi | Alan (km2) | Nüfus | Harita |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Bahreyn[5] (Bahreyn Krallığı) |
Arapça: مملكة البحرين (Memleketü'l-Bâhreyn) | Manama | Bahreyn dinarı | 665 | 727.785 | ||
Birleşik Arap Emirlikleri[6] | Arapça: دولة الإمارات العربية المتحدة (Dawlet el-İmalet el-Arabbiye el-Mûttahide) | Abu Dabi | Birleşik Arap Emirlikleri dirhemi | 83.600 | 4.798.491 | ||
Filistin[7][8] (Filistin Ulusal Yönetimi) |
Arapça: السلطة الوطنية الفلسطينية (Es Sulta el Vataniyye el Filistiniyye) | [DN 1] | [DN 2] | 6.220[DN 3][7][8] | 4.013.126[DN 4][7][8] | ||
Irak[9] (Irak Cumhuriyeti) |
Arapça: جمهورية العراق (el-Cumhūrīyyetü'l-‘Irākīyye) dinle Kürtçe: Komarê Iraq / كۆماری عێراق |
Bağdat | Irak dinarı | 437.072 | 28.945.657 | ||
İran[10] (İran İslam Cumhuriyeti) |
Farsça: جمهوری اسلامی ايران (Cumhuriye İslamiye İran) dinle | Tahran | İran riyali | 1.648.000 | 80.000.000 | ||
İsrail[11][DN 5] (İsrail Devleti) |
İbranice: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל (Medīnat Yisrā'el) dinle Arapça: دَوْلَةُ إِسْرَائِيلَ (Devlet İsrā'īl) |
Tel aviv | Yeni İsrail Şekeli | 20.770 | 7.233.701 | ||
Katar[12] (Katar Devleti) |
Arapça: دولة قطر (Devlet-ül Katar) | Doha | Katar riyali | 11.437 | 833.285 | ||
Kıbrıs [13][DN 6][DN 7] (Kıbrıs Cumhuriyeti) |
Yunanca: Κυπριακή Δημοκρατία Türkçe: Kıbrıs Cumhuriyeti |
Lefkoşa | Euro | 9.250 | 771.857 | ||
Kuveyt[14] (Kuveyt Devleti) |
Arapça: دولة الكويت (Devlet'ül Kuveyt) | Kuveyt | Kuveyt dinarı | 17.820 | 2.691.158 | ||
Lübnan[15] (Lübnan Cumhuriyeti) |
Arapça: الجمهورية اللبنانية (El Cumhuriyyet'ül Lübnânîyye) | Beyrut | Lübnan lirası | 10.400 | 4.017.095 | ||
Mısır[16][DN 8] (Mısır Arap Cumhuriyeti) |
Arapça: جمهورية مصر العربية (Gumhūriyyet Mısr el-ʿArabiyye) | Kahire | Mısır lirası | 1.001.450 | 83.082.869 | ||
Suriye[17] (Suriye Arap Cumhuriyeti) |
Arapça: جمهورية سوريا العربية (El Cumhūriyyet'ül Arabiyyet'üs-Sūriyye) | Şam | Suriye lirası | 185.180 | 20.178.485 | ||
Suudi Arabistan[18] (Suudi Arabistan Krallığı) |
Arapça: المملكة العربية السعودية (El-Memleketü'l-ʻArabiyye es-Suʻūdiyye) | Riyad | Suudi Arabistan riyali | 2.149.690 | 28.686.633 | ||
Türkiye[19][DN 9] (Türkiye Cumhuriyeti) |
Türkçe: Türkiye Cumhuriyeti (dinle ) | Ankara | Türk lirası | 780.580 | 83.154.997 | ||
Umman[20] (Umman Sultanlığı) |
Arapça: سلطنة عُمان (Salṭanat ‘Ummān) | Maskat | Umman riyali | 212.460 | 3.418.085 | ||
Ürdün[21] (Ürdün Haşimi Krallığı) |
Arapça: المملكة الأردنية الهاشميه (el-Memleket'ül Ürdüniyyet'ül Haşimiyye) | Amman | Ürdün dinarı | 92.300 | 6.342.948 | ||
Yemen[22] (Yemen Cumhuriyeti) |
Arapça: الجمهورية اليمنية (el-Cumhuriyyet'ül-Yemeniyye) | San'a | Yemen riyali | 527.970 | 23.822.783 |
Diğer topraklar
BM tarafından tanınmayan devletler
Devlet ismi | Bayrak | Resmî dil(ler)indeki uzun isim(ler) | Başkent | Para birimi | Alan (km2) | Nüfus | Harita |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kuzey Kıbrıs[DN 10] (Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti) |
Türkçe: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti | Lefkoşa | Türk lirası | 3.355[13] | 265.100[23] |
Dipnot
- Filistin Ulusal Yönetimi'nin idarî merkezleri Ramallah ve Gazze, fakat Filistin Temel Hukuku, Filistin'in başkenti Kudüs olduğunu iddia etmektedir.
- Her iki bölgede İsrail Yeni Şekeli kullanılmaktadır; bununla birlikte Batı Şeria'da Ürdün dinarı, Gazze Şeridi'nde ise Mısır lirası da kullanılmaktadır.
- 360 (Gazze) + 5.860 (Batı Şeria) = 6.220
- 1.551.859 (Gazze) + 2.461.267 (Batı Şeria) = 4.013.126
- Bazı ülkelerce tanınmamaktadır, bakınız: Tanınmayan veya kısmen tanınmayan devletler listesi.
- Türkiye ve BM üyesi olmayan Kuzey Kıbrıs tarafından tanınmamaktadır. Türkiye ve Kuzey Kıbrıs tarafından Güney Kıbrıs Rum Yönetimi şeklinde hitap edilmektedir.
- Çoğunlukla Afrika'da, fakat Sina Yarımadası Asya'da bulunmaktadır; ama yine de genellikle Asya ülkesi değil, Afrika ülkesi olarak tanımlanır.
Kaynakça
- Orta Doğu 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TDK Büyük Türkçe Sözlük
- Ortadoğu Dil Derneği Sözlüğü
- Beaumont, Peter , Gerald H. Blake, J. Malcolm Wagstaff (1988). "The Middle East: A Geographical Study." David Fulton, p.16.
- Adelson, Roger. London and the Invention of the Middle East: Money, Power, and War, 1902-1922. New Haven: Yale University Press, 1995. ISBN 0-300-06094-7 p. 22-26
- "The World Factbook - Bahrain" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 16 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - United Arab Emirates" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Gaza Strip" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2009.
- "The World Factbook - West Bank" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Iraq" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Iran" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Israel" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Qatar" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Cyprus" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Kuwait" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Lebanon" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 29 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Egypt" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Syria" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Saudi Arabia" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 6 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Turkey" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Oman" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Jordan" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "The World Factbook - Yemen" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.
- "TRNC General Population and Housing Unit Census" (PDF) (İngilizce). KKTC Devlet Planlama Örgütü. 3 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009.