Damat Hasan Paşa
Moralı Damat Hasan Paşa, (d.? Mora - o. Mayıs 1713, Rakka) III. Ahmed saltanatında, 17 Kasım 1703 - 28 Eylül 1704 tarihleri arasında 10 ay 11 gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.
| Moralı Damat Hasan Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 17 Kasım 1703 - 28 Eylül 1704 | |
| Hükümdar | III. Ahmed |
| Yerine geldiği | Kavanoz Ahmed Paşa |
| Yerine gelen | Kalaylıkoz Hacı Ahmed Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Mora |
| Ölüm | Mayıs 1713 Rakka |
Hayatı
Mora doğumlu idi.[1] Ne zaman girdiği tam belli olmamakla beraber Enderun'da eğitim gördüğü bilinmektedir.[2]
Cebeci olarak çıkma yaptı. Sonra çuhadar-ı şehriyârî oldu. 1684'te silahdarlığa yükseldi. Kasım 1687'de vezirlik verilerek Mısır valiliğine gönderildi. 1690'da bu görevden azedildi. 1690'dan sonra sırasıyla Bursa mutasarrifi ve İzmit mutasarrfi yapıldı. 1691'de IV. Mehmet'in kızı olan ve III. Ahmed'in kızkardeşi olan Hatice Sultan ile evlenip saraya damat oldu. Aynı yıl Boğaz Muhafızı görevine getirildi. 1693'te Sakız Muhafızı oldu. Fakat 1694'te üstün kuvvetlerle adaya hücum eden Venediklilere adayı teslim etmek zorunda kaldı. Bu nedenle bir müddet tutuklandı. Ama sonra Kefe sancağı ve muhafızlığı verildi, Bu arada beşinci vezir olarak da şereflendirildi. II. Mustafa'nın Avusturya Seferleri sırasında Edirne muhafızlığı görevi yaptı ve rikab-ı humayun kaymakamı oldu. 1696'da Halep valisi ve 1697'de ise Konya valisi unvanı verildi. Ama oralara gitmeyip Amcazade Hüseyin Paşa'nın Macaristan seferinde bu unvanları taşıyarak katıldı. Sefer dönüşünde 1698'de bu unvanlardan azledilip ikinci vezirlik verildi ve İstanbul Kaymakamlığı'na getirildi.[2]
Eniştesi olduğu III. Ahmet'in tahta çıkmasından sonra 1703'te çıkan 1703 Edirne Vakası olaylarında Damat Hasan Paşa önemli rol oynadı. 1703'te bostancılar saray bahçesinde bir eylem başladılar. Bu isyancıların tümü bir hattı humayun ile yeniçeri ocağına aktarıldı ve bu hattı humayuna uymayanların idam edileceği ilan edildi. Bu eylemi teşvik ettikleri anlaşılan Yeniçeri Ağası idam edildi ve İstanbul kadısı sürgüne gönderildi. Sadrazam olan Kavanoz Ahmed Paşa da bu görevden uzaklaştırıldı. 17 Kasım 1703'te sadrazam olarak Moralı Damat Hasan Paşa sadrazamlık görevine atandı. Damat Hasan Paşa sadrazam olarak III. Ahmed'in otoritesini sağlamak ve bu nedenle isyancılarin elebaşılarını elemine etmek büyük çabalar verdi. Aldığı gayet sert idare tedbirleri ve önlemlerine rağmen devlet otoritesi ve İstanbul'da asayiş ancak 1704 başlarında sağlanabildi.[2]
Bu sırada yeni bir para reformu yapmaya da önem verdi. Düşük ayarlı akçeler piyasadan toplatıldı ve yeni basılan çil akçeler tedavüle sokuldu.
28 Eylül 1704 tarihinde azledildi ve karısı Hatice Sultan ile birlikte emekli olarak İzmit'e sürgüne gönderildi. Ama çok geçmeden affedilip eşi ile tekrar İstanbul'a getirildi. Ağustos 1707'de ikinci defa Mısır valisi yapıldı. Ekim-Kasım 1708'de Trablusşam valisi tayin edildi. 1712 başlarında Anadolu'da eşkiya teftişi ve tenkili görevi ile uğraştı. Sonra da aynı yıl Anadolu beylerbeyi ve ardından Rakka valisi görevine tayin edildi.[1]
Mayis 1713'te Rakka'da ortaya çıkan bir veba salgınında öldü.[1]
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Danışmend, İsmail Hami, (1971) Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul: Türkiye Yayınevi,
- Buz, Ayhan (2009) " Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5
- Yayın Kurulu "Hasan Paşa (Damat)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.543 ISBN 975-08-0072-9
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.I s.146
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Kavanoz Ahmed Paşa |
 Osmanlı Sadrazamı 17 Kasım 1703 - 28 Eylül 1704 |
Sonra gelen: Kalaylıkoz Hacı Ahmed Paşa |