Reşid Mehmed Paşa
Reşid Mehmed Paşa (d. 1780 - ö. 1836, Diyarbakır) II. Mahmud saltanatında 28 Ocak 1829 - 18 Şubat 1833 tarihleri arasında dört yıl yirmi bir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.
| Reşid Mehmed Paşa | |
|---|---|
 | |
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 28 Ocak 1829 - 18 Şubat 1833 | |
| Hükümdar | II. Mahmud |
| Yerine geldiği | Topal İzzet Mehmed Paşa |
| Yerine gelen | Mehmed Emin Rauf Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1780 |
| Ölüm | 1836 (55-56 yaşlarında) Diyarbakır |
Hayatı
Reşid Mehmed Paşa Gürcüdür.[1] Sadrazam Koca Hüsrev Mehmed Paşa'nin yetiştirdiği kölelerden olup onun konağında eğitim görmüştür. Koca Hüsrev Mehmet Paşa'nın Teke-İli'nde isyan eden Tekeli İbrahim Bey üzerine donanma ile gidip isyanı bastırmasında Hüsrev Paşa'nın maiyetinde bulunmuş ve yararlıklar göstermiştir.[2] 1808'de mirimiran rütbesi verildikten sonra Menteşe mutassarrıfı ve ardından Tulca muhafızı, Anadolu vali vekili yapıldı. 1821'de Tepedelenli Ali Paşa ve oğlu Mehmed Paşa üzerine Yanya'ya gönderildi. Sonra da Mora ayaklanmasını bastırmaya memur edildi. Buralarda kazandığı başarılardan dolayı vezirlik verilerek Ağustos 1821'de Konya valisi yapıldı. Ardından sıra ile Mart 1823'te Tırhala valisi; Ekim 1823'te Vidin valisi oldu. Kasım 1824'te Rumeli Beylerbeyi görevine getirilerek Rumeli seraskerliği de verilerek Mora isyanını bastırmak üzere yardım olarak gelen Mısır güçleri ile Mora'ya gelen Kavalalı İbrahim Paşa'yla iş birliği yaptı. Ocak-Şubat 1828'da İnebahtı ve Karlıili muhafızlığı verildi.
Rusya'nin Yunanistan bağımsızlığını sağlamak bahanesiyle açtığı 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı Nisan 1828'de başladi. 24 Nisan 1829'da sadrazam ve serdâr-ı ekrem oldu.
Sulhtan sonra Arnavutluk ıslahına memur edildi.
1832 ortalarında Mısır üzerine serdâr-ı ekrem; Mısır valisi tayin edilip Kavalalı Mehmet Ali Paşa isyanının bastırılmasıyla görevlendirildi. Mehmet Ali Paşa'nın oğlu İbrahim Paşa ile Aralık 1832'de yaptığı Konya Muharebesi'nde yaralandı; Mısır kuvvetlerine esir düştü ve komutası altındaki Osmanlı ordusu yenik düştü. Bu savaş sonrasında 18 Şubat 1833'te sadrazamlık görevinden alındı.
Mart 1833'te Konya'dan döndü. Ekim 1833'te Sivas valiliğine gönderildi. Ardından Maden valiliği ve ilaveten Ekim 1834'te ise Diyarbakır valiliği görevi verildi ve valiliği 2 yıl 8 ay sürdü.
Bu görevde iken Ekim 1836'da öldü. Mezarı Diyarbakır İçkale Camiindeki mezarlıktadır.
Emin Paşa ve İbrahim Bey adında iki oğlu vardı.
Değerlendirme
Silahşor, cesur, gözünü budaktan sakınmayan bir özelliği sahip idi. Yiğit, çalışkan, devlete bağlı ve sadık bir kişi olarak bilinir.
Kaynakça
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.II s.391-4392
- Yılmaz, Mehmed. "Reşid Mehmet Paşa " (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.456-457 ISBN 975-08-0072-9
Dış bağlantılar
- Buz, Ayhan (2009) " Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5
- Danişmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul: Türkiye Yayınevi say.71
- Öztuna, Yılmaz "Reşit Mehmet Paşa", Türk Ansiklopedisi e. 27, s. 294;
- Tektaş, Nazim (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: 7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Yılmaz, Mehmed. "Reşid Mehmet Paşa " (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.456-457 ISBN 975-08-0072-9
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.II s.391-4392
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Topal İzzet Mehmed Paşa |
 Osmanlı Sadrazamı 28 Ocak 1829 - 18 Şubat 1833 |
Sonra gelen: Mehmed Emin Rauf Paşa |