Cenanizade Mehmed Kadri Paşa
Cenanizade Mehmed Kadri Paşa (d. 1832- ö. 11 Şubat 1884), II. Abdülhamid saltanatında 9 Haziran 1880 - 12 Eylül 1880 tarihleri arasında üç ay üç gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Ayrıca 6 Ağustos 1874 - 7 Eylül 1874 ve 11 Şubat 1876 - 4 Şubat 1877 tarihleri arasında İstanbul Şehremini (Belediye Başkanı) olmuştur.
| Cenanizade Mehmed Kadri Paşa | |
|---|---|
 | |
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 9 Haziran 1880 - 12 Eylül 1880 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Mehmed Said Paşa |
| Yerine gelen | Mehmed Said Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1832 Antep, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 11 Şubat 1884 (52 yaşında) Edirne, Osmanlı İmparatorluğu |
Hayatı
Kıbrıs Mutasarrıfı İshak Paşa’nın oğludur. 1832 yılında Antep'te dünyaya gelmiştir. Temel eğitiminden sonra, İslami ilimleri, edebiyatı, Arapça ve Farsça’yı memleketinde öğrenmiş, İstanbul’a geldikten sonra Fransızca ve İngilizce ve çağdaş bilimleri tahsil etmiştir. Memuriyete Antep kazası nüfus mukayyıtlığı ile başlamış, burada nüfus nazırlığına geldikten sonra İstanbul’a taşınmıştır. Bir süre Tercüme Odası’nda çalışan Kadri Bey, 1864’te Mahkeme-i Ticaret-i Bahriye Reisliği’ne gelmiş, Meclis-i Ali-i Hazain Başkatipliği, Meclis-i İdare-i Bahriye Reisliği gibi görevlerden sonra Altıncı Belediye Dairesi reisliğine tayin edilmiştir.
Bir ara Nafia Nezaretinde müsteşarlık yapan ve sonradan tekrar Altıncı Belediye Dairesi’ne atanan Kadri Paşa, buradan Şehremaneti’ne (Belediye) tayin olunmuş, kısa bir süre Nafıa Nezareti’nde ve Bahriye Müsteşarlığı’nda bulunduktan sonra tekrar Şehremaneti görevine tekrar tayin edilmiştir. 1 sene kadar bu görevde kalan Kadri Paşa daha sonra 5 Şubat 1877-4 Şubat 1878 tarihlerinde Şura-yı Devlet Reisliği, Sivas ve Bağdat Valiliği yapmıştır. İstanbul’a Dahiliye Nazırı olarak dönen ve buradan Ticaret Nezareti’ne atanan Kadri Paşa daha sonra kısa bir süre için sadrazamlık yapmış, hemen ardından ise Edirne Valiliği’ne atanmış ve 11 Şubat 1884’te burada ölmüştür. Mezarı Sezai Dergahı civarındadır.
Kadri Paşa Yalısı
Kadri Paşa'ya kayınbabası İzmir valisi Hekim İsmail Paşa'dan intikal eden Boğaziçi Kanlıca'daki 19. yüzyıl ortalarından kalma yalısı bugün Paşa'nın ismiyle, Kadri Paşa Yalısı olarak anılmaktadır ve torunlarının mülkiyetindedir. Kadri Paşa, Hekim İsmail Paşa'nın kızı Adviye ile evlenir. Bu evlilikten Seniye, Afife, Makbule, Mediha, Sevket, İsmail isimli çocukları dünyaya gelir. Kanlıca da bulunan yalıda yaşayan aile, uzunluğu 110 metreyi bulan yalının gemi kazaları sonucu yıkılıp parçalanmasıyla, dağılır. Yıkılan bölümler 3. şahıslara satılır. Ana binadan kalan şimdi Kadri Paşa yalısının sahipleri Seniye ile evlenen doktor Nazif Beyin 3 çocuğundan biri olan kızı Günseli Görgün ve eski İstanbul Belediye Başkanı Prof. Kamuran Görgün'ün oğlu Adlan Görgün ile evliliğinden olan çocuklarıdır (Taçlan-Mutlan). Bu yalı, İstanbul Boğazında hala ilk sahipleri tarafından yaşatılmaya çalışılan çok az eserden biridir.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Aslan, Adnan, "Mehmed Kadri Paşa" (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.146-147 ISBN 975-08-0072-9
- İnal, İbnülemin Mahmud Kemal, "Mehmed Kadri Paşa" (1982) Son Sadrazamlar 4 Cilt, İstanbul:Dergah Yayınları (3. Baskı) C.III s.1307-1319 (Google books 12 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,
- Kuneralp, Sinan (1999) Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, İstanbul:ISIS Press, ISBN 9784281181.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Mehmed Said Paşa |
 Osmanlı Sadrazamı 9 Haziran 1880 - 12 Eylül 1880 |
Sonra gelen: Mehmed Said Paşa |
