Mehmed Emin Rauf Paşa

Mehmet Emin Rauf Paşa (d. 1780, İstanbul - ö. 1860, İstanbul) iki kez II. Mahmud ve üç kez Abdülmecid döneminde toplam 5 kez 14 sene 7 ay 36 gün sadrazamlık yapmış olan Osmanlı devlet adamıdır.

Mehmet Emin Rauf Paşa
Osmanlı Sadrazamı
Görev süresi 30 Mart 1815 - 6 Ocak 1818
Hükümdar	II. Mahmud
Yerine geldiği	Hurşid Ahmed Paşa
Yerine gelen	Burdurlu Derviş Mehmed Paşa
Görev süresi 17 Şubat 1833 - 8 Temmuz 1839
Hükümdar	II. Mahmud
Yerine geldiği	Reşid Mehmed Paşa
Yerine gelen	Koca Mehmed Hüsrev Paşa
Görev süresi 29 Mayıs 1840 - 7 Ekim 1841
Hükümdar	Abdülmecid
Yerine geldiği	Koca Mehmed Hüsrev Paşa
Yerine gelen	Topal İzzet Mehmed Paşa
Görev süresi 24 Nisan 1842 - 14 Kasım 1846
Hükümdar	Abdülmecid
Yerine geldiği	Topal İzzet Mehmed Paşa
Yerine gelen	Koca Mustafa Reşid Paşa
Görev süresi 24 Nisan 1852 - 14 Kasım 1852
Hükümdar	Abdülmecid
Yerine geldiği	Koca Mustafa Reşid Paşa
Yerine gelen	Koca Mustafa Reşid Paşa
Kişisel bilgiler
Doğum	1780 İstanbul
Ölüm	28 Mayıs 1860 İstanbul

Hayatı

Mehmed Emin Rauf Paşa 1780 yılında İstanbul'da doğdu. Babası çavuşbaşı ve nişancılık görevlerinde bulunmuş olan "Sait Mehmet Efendi"'dir.[1][2]

Iyi bir eğitim gördükten sonra ilk devlet görevi olarak "Sadâret Mektûbî Kalemi"’ne girip orada yetişti. 1806'dqa serhalife, ayni yil sedaret mektupcusu, 1811'de Rikab-i Humayun defterdari ve 1814 yılında "şıkk-ı evvel defterdar" unvani ile başdefterdar oldu.[1][2]

1 Nisan 1815'te Hurşid Ahmed Paşa'nin sadrazamlıktan azledilmesinden sonra vezir rütbesi verilerek ilk kez sadrazamlığa getirildi. Yenilikçi olduğu için yeniçerilerin koruyucusu olan ve II. Mahmut üzerinde etkili olan Mehmed Said Halet Efendi ile anlaşmazlık içine girdi ve Halet Efendi baskısıyla 5 Ocak 1817'de sadrazamlıktan azledildi. Halet Efendi onun idam edilmesine ısrar etmekle beraber Sultan II. Mahmut bunu kabul etmedi ve Mehmed Emin Rauf Paşa Sakız Adasına sürüldü. Fakat bundan sonra Mehmed Emin Rauf Paşa gayet temkinli ve çekingen bir tavır alarak yenilik hareketi ile meşgul olmadı.[1][2]

1819'de bağışlandı ve vezirlik unvanı iade edildi. 1819'da Bolu sancağı mutasarrıflığına; takiben Teke ve Hamîd sancakları mutasarrıflığına, 1820'de maden eminliği ile birlikte Diyarbekir valiliğine tayin edildi. 1821’de "Şark Seraskerliği" rütbesiyle Erzurum Vilayeti valiliği kendisine verildi. Ama doğuya gitmedi ve Erzurum'a mütesellimini yolladı.

Kaçar Hanedanından Feth Ali Şah'a karşı yapılan 1821-1823 Osmanlı-İran Savaşı nedeniyle bu görevlerden azledildi ve Alâeddin Paşa onun yerine eyalet valisi ve "Şark Seraskeri" olarak atandı. Bu savaşı sona erdiren baris muzkerelerinde ve 1 Haziran 1823'te Erzurum Antlaşması imzalanmasında Osmanlı Devleti delegesi olarak hazır bulundu.

1824’te Kastamonu valilgine, 1827’de Halep valiligine ve 1828'de Kudüs sancağı musarrififligi ve hac emirliği ek görevleri ile Şam valiliğine getirildi.

Asakiri Mansure ordusunu kurmayi finanse etmek için yeni olarak konulan ve halk tarafindna hoslanilmayan "Ihtisab Vergisi"'nin toplanmsi sırasında Sam Vilayetinde ortaya karisikliklar cikti ama bunlar bastirildi. Ama Agustos 1831'de bu vergi toplama görevinde gevseklik gösterdiği bahanesi valilikten azledildi ve vezirlik unvani da kaldirilip Bursa'ya mecburi surgune gönderildi.

Ayni yıl 1831'de afolundu. Vezirlik unvani geri verildi. Karahisar-i Sahip sancagi (modern Afyonkarahisar ili) ve Menteşe Sancağı Muğla Sancagi mutasarrifi olarak atandi. 1831-1833 Osmanlı-Mısır Savaşı başlamış ve Kavalali Ibrahim Pasa komutasındaki Misir ordusu 1832'de Akka, Sam ve Halep'i eline geçirmis Osmanlı ordusunu Belen Muharebesi'nde maglupe edip Cukurova'da Adana ve Mersin'i ele gcirmişti. Yeni bir Osmanlı ordusu serdar-ı ekrem olarak Sadrazam Reşid Mehmet Paşa komutasında Anadolu'ya gecmisti. Ama Misir ordusu bu sırada Torasları geçip Konya'ya gelmisti. Aralik 1832'de Osmanlı ordusu Konya'ya varincaya kadar Kasim ayında Mehmed Emin Rauf Paşa Kütahya'da Anadolu Valisi görevi ile ordu kaymakamligina tayin edildi.[3]

Kavalali Ibrahim Pasa komutasındaki Misir ordusu ile Sadrazam Reşid Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu arasında 21 Aralik 1832'de yapılan Konya Muharebesi'nde Osmanlı ordusu yenik dustu ve komutan Sadrazam Resid Mehmed Pasa yaralanıp Misir ordusuna esir dustu.

18 Şubat 1833'te esir olan sadrazam yerine Mehmed Emin Rauf Pasa ikinci kez sadrazam olarak atandi. Kavalali orduları Kutahya'ya kadar ilerledi ve karşı gelecek Osmanlı ordusu bulunmadığı idin İstanbul yolu açıktı. Osmanlı Devleti Mısır ordusunun İstanbul'a girmesini onlemek için önce "Buyuk Guc devleteleri destei gi istedi. Fransa Kavalali yanli idi. Ingitere ise Kavalali'nin hanedani degistirmeden genc Abdulmecid'i padisah yapıp onun idaresinde Misir'i tabi olarak yöneteceği bildirdiği icin Misir ile Istanbul arasindaki anlasmazligi Osmanlı devleti icisleri kabul edip Osmanlı'ya destek vermekten imtina etti. Son care o;arak Rusya'dan destek istendi. Rusya 8 savas gemisi ve 10 tabur askeri gonderdi ve 20 Şubat 1833'te bu Rus gucu Boğazici Buyukdere onunde demirledi. 8 Temmuz 1833'te Ruslarla karşılıklı yardımlaşma ve saldırmazlık antlaşması mahiyetindeki Hünkâr İskelesi Antlaşması imzalandı. Ingiltere ve Fransa Misir guclerinin Istnbul'a ilerlemesini onlediler. Bunun uzerien Kavalili Ibrahim pasa ile Kütahya Antlaşmaşı imzaldndi ve 1831-1833 Osmanlı-Mısır Savaşı sona erdi. Kavalali Mehmed Ali Pasa'nin Misir valiligi yanindan Kavalali Ibrahim Pasa'ya Suriiye ve Adana Valiligi verilmisti. Kavalali Ibrahim Pasa'da ordusu ile Adana ve Suriye valilik bolgelerine cekildi.

30 Mart 1838'de sadrazamlık başvekilliğe dönüştürülünce ilk başvekil oldu. Ayrıca dahiliye nazırlığını da üstlendi.

Temmuz 1839'da II. Mahmud ölüp yerine Abdülmecid tahta geldiğinde bir oldu bittiyle sadaret mühürü Koca Hüsrev Mehmet Paşa tarafından elinden alındı.

1840-1841 arası üçüncü kez sedarete getirildi; ama yaşlılığı bahene edilerek azledildi,

1842-1846 arası dördüncü kez sadrazamlık yaptı. Ama yenilikçi Mustafa Reşid Paşa baskısıyla görevine son verildi.

Ocak 1852'de tanzimatçılar ve Mustafa Reşid Paşa'nın nüfuzlarını kırmak için beşinci kez sadrazamlığa getirildi. Mart 1852'de Tanzimat yanlılarının baskısıyla görevinden alındı.

Daha sonra Meclis-i Ali'de bir süre görev yaptı.[1]

28 Mayıs 1860'ta İstanbul'da vefat etti ve kendine yaptırdığı türbeye gömüldü.

Kaynakça

1. Toksoy, Cellal "Mehmed Emin Rauf Paşa" (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi C.2 s.137 , İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş.ISBN 975-08-0072-9
2. Beydilli, Kemal. "Mehmed Emin Rauf Paşa" (2003) Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt 28 Sayfa:463-467, İstanbul:TDV Yayınları ISBN 975-954-800-3 Online: 2 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
3. Uzunçarşılı, Ismail Hakki(1932) Kütahya Şehri, Sayfa: 173

Dış kaynaklar

• Toksoy, Cellal "Mehmed Emin Rauf Paşa" (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi C.2 s.137, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. ISBN 975-08-0072-9
• Buz, Ayhan (2009) " Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5
• Danişmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul: Türkiye Yayınevi.

Dış bağlantılar

• Tektaş, Nazım (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: 7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Beydilli, Kemal. "Mehmed Emin Rauf Paşa" (2003) Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt 28 Sayfa:463-467, İstanbul:TDV Yayınları ISBN 975-954-800-3 Online:2 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Siyasi görevi
Önce gelen: Hurşid Ahmed Paşa	Osmanlı Sadrazamı 30 Mart 1815 - 6 Ocak 1818	Sonra gelen: Burdurlu Derviş Mehmed Paşa
Önce gelen: Reşid Mehmed Paşa	Osmanlı Sadrazamı 17 Şubat 1833 - 8 Temmuz 1839	Sonra gelen: Koca Hüsrev Mehmed Paşa
Önce gelen: Koca Hüsrev Mehmed Paşa	Osmanlı Sadrazamı 29 Mayıs 1840 - 7 Ekim 1841	Sonra gelen: Topal İzzet Mehmed Paşa
Önce gelen: Topal İzzet Mehmed Paşa	Osmanlı Sadrazamı 3 Eylül 1842 - 31 Temmuz 1846	Sonra gelen: Koca Mustafa Reşid Paşa
Önce gelen: Koca Mustafa Reşid Paşa	Osmanlı Sadrazamı 27 Ocak 1852 - 7 Mart 1852	Sonra gelen: Koca Mustafa Reşid Paşa