Ohrili Hüseyin Paşa
Ohrili Hüseyin Paşa (ö. 20 Mayıs 1622), II. Osman saltanatı döneminde 9 Mart 1621-17 Eylül 1621 tarihleri arasında altı ay dokuz gün ve 20 Mayıs 1622'de bir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.
Ohrili Hüseyin Paşa | |
---|---|
Osmanlı Sadrazamı | |
Görev süresi 20 Mayıs 1622 - 20 Mayıs 1622 | |
Hükümdar | II. Osman |
Yerine geldiği | Dilaver Paşa |
Yerine gelen | Kara Davut Paşa |
Görev süresi 9 Mart 1621 - 17 Eylül 1621 | |
Hükümdar | II. Osman |
Yerine geldiği | İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa |
Yerine gelen | Dilaver Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Ölüm | 20 Mayıs 1622 İstanbul |
Hayatı
Günümüzde Makedonya'da bulunan Ohri şehrinde Arnavut asıllı olarak doğmuştur. Babası bir tımarlı sipahi idi.[1] Bostancı ocağında yetişti ve Bostancıbaşı oldu. 1617'de Revan Seferi'ne iştirak etti ve bu sefer sırasında yeniçeri ağalığına tayin edildi. Sonra Rumeli Beylerbeyi olmuş ve kubbe vezirliği rütbesi verildi. Mart 1621'de Sadrazam İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa mesane hastalığından vefat edince onun yerine Sadrazam olarak atandı.
II. Osman'ın Lehistan Seferi'ne iştirak etti. Bu sefer sırasında Hotin kalesi kuşatması sırasında ünlü gazilerden olan "Karakaş Mehmed Paşa"'nın kaleye hücumunda ona yardım etmediği görülmüştü ve Karakaş Mehmed Paşa'nın ölümüne sebep olduğu sonucu çıkartılmıştı. Bu nedenle bu kale önünde sadrazamlıktan azledildi ve yerine Diyarbekir Dilaver Paşa sadrazam tayin edildi. Fakat padişah II. Osman'ın kendi hakkında çok iyi yargıları olduğu için yine de ikinci vezirlik görevini korudu.[1]
Sadrazam iken ve vezirliğinde Ohrili Hüseyin Paşa II. Osman'a ocaklı kullara zıt gitmemesini devamlı tavsiyede bulunmaktaydı. Ama Mayıs 1622'de ocaklıların II. Osman aleyhinde yaptıkları ayaklanma içinde 19 Mayıs 1622'de II. Osman, ocaklıların isteği üzerine Sadrazam Dilaver Paşa'yı azledip, onu asi ocaklılara teslim etti ve asiler onu öldürdüler. Bunun üzerine II. Osman sarayda bulunan Ohrili Hüseyin Paşa'yı ikinci defa sadrazam yaptı. II. Osman asilerin hiç olmazsa bir kısmını kazanmak için yeni sadrazamı ve yeniçeri ağası Kara Ali Ağa'yı askere para dağıtıp onları kendi yanına çekmeyi denedi. Fakat asiler bunları taşa tuttular. II. Osman Üsküdar'a geçip oradan da Bursa'ya gitmek istemekteydi. Fakat Ohrili Hüseyin Paşa ve bostancıbaşı buna itiraz ettiler ve Sultan'ın Ağakapısına gidip yeniçerilere sığınmasını daha uygun gördüklerini bildirdiler.[2]
Ohrili Hüseyin Paşa kol dolaşmak vesilesi ile saraydan çıkıp Şehzadebaşı Camii'ne geldi. Orada Eski odalarda yeniçerilerle görüştü. II. Osman hava kararınca zırh giyip kıyafet değiştirerek birkaç has adamı ve Ohrili Hüseyin Paşa ve birkaç vezirle Ağakapısına gitti. Yeniçeri ağası Kara Ali Ağa II. Osman'ı Ağakapısındaki harem dairesinde misafir etti. Kara Ali Ağa sonra dışarı çıkıp etrafta bulunan asilere II. Osman'ın yerine I. Mustafa'nın getirilmesini "Akıllı padişah varken akılsızından vazgeçin." diye nasihatler verdi; ama asiler bunu itirazla karşıladılar. Kara Ali Ağa Rumeli Kazaskeri olan Kethüda Mustafa Efendi ile asilerin I. Mustafa'yi götürmüş oldukları Etmeydanı'ndaki Orta Camii'ye gittiler ve orada isyancılara öğüt vermek istediler. Ama asi askerler yeniçeri ağası Kara Ali Ağa'ya hücum ederek onu orada öldürüp ayağına ip bağlayarak cesedini sürükleyerek Aksaray Çarşına götürüp ortaya attılar.[2]
Asilerden bir bölük II. Osman'ın Ağakapısı hareminde olduğunu öğrenmişti. 20 Mayıs sabahı gidip o mevkiyi bastılar. Sultan Osman'ı avluya çıkartarak ona çok hakaretlerde bulundular ve Yeni Odalara götürmek için harekete geçtiler. Bu sırada sultanın yanında bulunan Ohrili Hüseyin Paşa oradan kaçmaya başladı. Arkasından ona yetiştiler ve Saka Karhanesi önünde onu yakalayıp öldürdüler. Böylelikle Ohrili Hüseyin Paşa'nın ikinci sedareti sadece 1 gün sürdü.[2]
Ohrili Hüseyin Paşa'nın naaşı Beşiktaş'ta Yahya Efendi türbesi mezarlığında gömülmüştür.
Eserleri
Ohrili Hüseyin Paşa doğum yeri olan Ohri'de hayırlı eserleri bulunmaktaydı. Çırağan Sarayı'nın bugünkü yerinde bir Mevlevihane yaptırmıştır.
Popüler kültürdeki yeri
Muhteşem Yüzyıl: Kösem adlı Türk dizisinde İsa Telci tarafından canlandırılmıştır.
Kaynakça
- Uzunçarsılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVİ. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.374-375
- Sakaoğlu, Necdet (1999), Bu Mülkün Sultanları', İstanbul:Oğlak. say.191
Dış bağlantılar
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.374-375
- Danişmend, İsmail Hâmi (1971), Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi.
- Tektaş, Nazım (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: 7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa |
Osmanlı Sadrazamı 9 Mart 1621 - 17 Eylül 1621 |
Sonra gelen: Dilaver Paşa |
Önce gelen: Dilaver Paşa |
Osmanlı Sadrazamı 20 Mayıs 1622 - 20 Mayıs 1622 |
Sonra gelen: Kara Davut Paşa |