İtalyan Sosyal Cumhuriyeti

**Salò Cumhuriyeti**
Salò Cumhuriyeti Repubblica Sociale Italiana; İtalyan Sosyal Cumhuriyeti
	1943-1945
	Bayrak Arma
	Slogan; Per l'onore d'Italia; "İtalya'nın onuru için"
	Millî marş; Giovinezza[1]
	1943 yılında İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin Avrupa'daki topraklarının sınırları. İtalyan Sosyal Cumhuriyeti yönetimindeki topraklar Alman harekât bölgesi (Ozav, Ozak)
Başkent	Salò (de facto); Roma (de jure)
Yaygın diller	İtalyanca
Hükûmet	Tek partili faşist cumhuriyet
Tam Yetkili
• 1943–1945	Rudolf Rahn
Duce
• 1943–1945	Benito Mussolini
Tarihçe
• Kuruluşu	1943
• Gran Sasso Baskını	12 Eylül 1943
• Mussolini'nin kurtarılması	23 Eylül 1943
• Partizan Ayaklanması	25 Nisan 1945
• Dağılışı	1945
Para birimi	İtalyan lirası
Öncüller	Ardıllar
	İtalya Krallığı
İtalya Krallığı

İtalyan Sosyal Cumhuriyeti (İtalyanca: La Repubblica Sociale Italiana, RSI), Salò Cumhuriyeti olarak da bilinir, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın desteği ile kurulmuş, İtalya'nın kuzeyindeki eski kukla devlet.[2] 1943-1945 yılları arasında varlığını sürdürmüştür. Kurucusu ve yöneticisi Benito Mussolini'dir.

Müttefiklerin 1943 yılının temmuz, ağustos aylarında Sicilya'da yaptığı Husky Harekâtı'nda İtalya, Sicilya'yı savunamamış ve Akdeniz'deki bu stratejik adayı tamamen kaybedip İtalya Yarımadasının güneyi üzerinde yapılan diğer çatışma ve muharebelerde de yenik düşmeye başlamıştı. Bu başarısızlıklardan dolayı Kral III. Vittorio Emanuele, Mussolini'yi başbakanlık görevinden aldı ve tutuklattı. Pietro Badoglio'yu başbakanlığa atadı. Almanlar tarafından kurtarılan Mussolini, Garda Gölü yakınlarındaki Salò kasabasında İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan etti. Aynı zamanda Cumhuriyetçi Faşist Parti de kuruldu.

O vakte kadar İtalya'nın güneyi çoktan Müttefiklerin işgali altına girmişti ve krallık yönetimi teslim olup bir müddet sonra onların yanında savaşa girmişti. Mussolini ve destekçileri tarafından kurulan bu cumhuriyet, Müttefik kuvvetlerine karşı savaşa devam etti.

İtalyan Sosyal Cumhuriyeti, Nazi Almanyası tarafından askerî yardım alıyordu. Bu esnada muharebeler ve çatışmalar hızla sürdü. Bir kısım İtalyanlar, Müttefiklere karşı verdikleri mücadeleyi Almanlarla beraber sürdürdüler. Fakat Roma Müttefiklerin eline geçti. Böylece Mussolini iyice gözden düşmeye ve sevilmemeye başladı. Daha sonra yapılan operasyonlar neticesinde Müttefikler İtalya'nın tamamını ele geçirdi ve İtalyan Sosyal Cumhuriyeti tarihe karıştı. Bu olanlardan sonra Büyük Faşist Meclis dağılıp Mussolini İtalyan komünist partizanlar tarafından yakalanarak öldürüldü ve Milano'daki Loreto Meydanı'nda baş aşağı sarkıtılarak İtalyan halkına teşhir edildi.

Medyada eleştirisi

Salò o le 120 giornate di Sodoma (Salo ya da Sodom'un 120 Günü) adlı Pier Paolo Pasolini yapımı filmde İtalyan Sosyal Cumhuriyeti dönemine dair ağır bir faşizm eleştirisi yapılmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Giacomo De Marzi, I canti di Salò, Fratelli Frilli, 2005
Pauley, Bruce F. (2003). Hitler, Stalin and Mussolini: Totalitarianism in the Twentieth Century Italy. Wheeling: Harlan Davidson. s. 228. ISBN 0-88295-993-X.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Giacomo De Marzi, I canti di Salò, Fratelli Frilli, 2005

[Pauley_p228-2] Pauley, Bruce F. (2003). Hitler, Stalin and Mussolini: Totalitarianism in the Twentieth Century Italy. Wheeling: Harlan Davidson. s. 228. ISBN 0-88295-993-X.