Japonya'nın teslim oluşu

Japonya'nın teslim oluşu, 15 Ağustos'ta ilan edilen ve resmi olarak 2 Eylül 1945 günü imzalanan Japonya'nın teslimiyet belgesi ile II. Dünya Savaşı'nın sona ermesini sağlamıştır. Böylece savaşın sona kalan Pasifik Cephesi de kapanmıştır.

Japon Imparatorluğu temsilcileri Tokyo Körfezi'ndeki USS Missouri (BB-63) gemisinin güvertesinde teslim antlaşmasının imzalanmasından beklerlerken: Ön sıra: Mamoru Shigemitsu ve Orgeneral Yoshijirō Umezu, ikinci sıra: Tümgeneral Yatsuji Nagai, Katsuo Okazaki, Tümamiral Tadatoshi Tomioka, Toshikazu Kase, Korgeneral Suichi Miyakazi, üçüncü sıra: Tümamiral Ichirō Yokoyama, Saburō Ōta, Deniz Albayı Katsuo Shiba, Albay Ichiji Sugita.

Japonya'nın silahlı kuvvetlerinin Müttefiklere karşı kayıtsız şartsız teslimiyet antlaşması imzalandıktan sonra 2 Eylül günü Japonya Günü Zaferi (Victory over Japan Day) olarak anılmaya başladı.

Teslime giden süreç
II. Dünya Savaşı'nda stratejik bombardımanların Japon şehirlerine verdiği hasar[1]
Şehir Hasarlı
alan %
Yokohama
58%
Tokyo
51%
Toyama
99%
Nagoya
40%
Osaka
35,1%
Nishinomiya
11,9%
Şimonoseki
37,6%
Kure
41,9%
Kobe
55,7%
Ōmuta
35,8%
Wakayama
50%
Kawasaki
36,2%
Okayama
68,9%
Yahata
21,2%
Kagoşima
63,4%
Amagasaki
18,9%
Sasebo
41,4%
Moji
23,3%
Miyakonojō
26,5%
Nobeoka
25,2%
Miyazaki
26,1%
Ube
20,7%
Saga
44,2%
Imabari
63,9%
Matsuyama
64%
Fukui
86%
Tokushima
85,2%
Sakai
48,2%
Hachiōji
65%
Kumamoto
31,2%
Isesaki
56,7%
Takamatsu
67,5%
Akashi
50,2%
Fukuyama
80,9%
Aomori
30%
Okazaki
32,2%
Ōita
28,2%
Hiratsuka
48,4%
Tokuyama
48,3%
Yokkaichi
33,6%
Ujiyamada
41,3%
Ōgaki
39,5%
Gifu
63,6%
Shizuoka
66,1%
Himeji
49,4%
Fukuoka
24,1%
Kōchi
55,2%
Shimizu
42%
Ōmura
33,1%
Chiba
41%
Ichinomiya
56,3%
Nara
69,3%
Tsu
69,3%
Kuwana
75%
Toyohashi
61,9%
Numazu
42,3%
Chōshi
44,2%
Kōfu
78,6%
Utsunomiya
43,7%
Mito
68,9%
Sendai
21,9%
Tsuruga
65,1%
Nagaoka
64,9%
Hitachi
72%
Kumagaya
55,1%
Hamamatsu
60,3%
Maebashi
64,2%

Japonya'nın yenilgisi

Japonya üzerindeki ABD stratejik bombardımanı askeri unsurların dışında da, demiryolları, limanlar, şehirler, işçi konutları ve sanayi bölgelerine yapılan devamlı hava saldırıları ile etkili oldu. Fakat 330.000–900.000 Japon sivil[2][3] kaybına rağmen Japonya'ya teslim kararı aldırmaya yetmedi.[4]

Japonya'nın 1942-45 yıllarındaki gerileme dönemi

Japon liderliği içindeki ayrılıklar

Suzuki'nin askeri ağırlıklı kabinesinin büyük çoğunluğu savaşı sürdürmeyi tercih ediyorfu. Japonlar için teslimiyet düşünülemezdi, çünkü o tarihe kadar Japonya, hiçbir zaman işgal edilememişti, hatta kaybettiği tek bir savaş yoktu.[8] Yalnızca Deniz Kuvvetleri Bakanı olan Mitsumasa Yonai'nin mümkün olduğu kadar kısa sürede savaşa son vermeyi istediği biliniyordu.[9]

Japonya'nın teslimi sürecinde etkili olan yöneticiler

Sovyetler Birliği ile anlaşma denemeleri

30 Haziran günü Japonya Dışişleri Bakanı Tōgō, Japonya'nın Moskova'daki büyükelçisi olan Naotake Satō'ya "sağlam ve kalıcı dostluk ilişkileri" kurmaya çalışmak isteğini belirtti. Satō Mançurya'nın statüsünü ve "Rusların getirmek istediği herhangi bir meseleyi" tartışabileceğini söyledi. Japonya'nın içinde bulunduğu zor durumdan haberdar olan ve Müttefiklere verdikleri sözleri bilen Sovyetler, Japonları herhangi bir şey vadetmeden oyalama taktikleri güttüler. Satō nihayet Sovyet Dışişleri Bakanı Vyaçeslav Molotov ile 11 Temmuz günü bir araya gelseler de bir sonuç elde edilemedi. İmparator, özel bir elçi olarak Prens Konoe'yu göndermeyi önerdi, ancak Potsdam Konferansı öncesinde Moskova'ya ulaşması mümkün olmadı. Satō, Tōgo'ya, gerçekte Japonya'yı "koşulsuz teslim" koşullarının beklediğini belirtti. Ayrıca, Molotov'un özel önerilere yönelik taleplerine yanıt olarak Satō, Tōgō'nun mesajlarının "savaşın sona ermesiyle ilgili olarak hükûmet ve askeri görüşleri konusunda net olmadığını", böylece Tōgō'nun girişiminin Japonya'nın kilit iktidar unsurları tarafından desteklenip desteklenmediğinin sorgulanmasını önerdi.[10]

Amerikalı kriptografçılar Japonya Dışişleri Bakanlığı tarafından üst düzey diplomatik yazışmaları kodlamak için kullanılan Mor Kod da dahil olmak üzere Japonya'nın kodlarının çoğunu kırmıştı. Sonuç olarak, Tokyo ve Japonya büyükelçilikleri arasındaki mesajlar, Müttefik ülkelerdeki politika yapıcılarına hızlı bir şekilde ulaşılıyordu.[11]

Manhattan Projesi
Manhattan Projesinin ürettiği Trinity adlı ilk nükleer deneme.
Ana madde: Manhattan Projesi

Nükleer silah üretmek üzere II. Dünya Savaşı sırasında ABD, Kanada ve İngiltere tarafından Manhattan Projesi başlatıldı. Projenin bilimsel başkanlığını fizikçi Robert Oppenheimer, askeri başkanlığını ise General Leslie R. Groves üstlenmiştir. Sonuçta proje başarıyla tamamlandı ve 16 Temmuz 1945 tarihinde Trinity adı verilen denemede dünyanın ilk nükleer bombası, New Mexico eyaletinin Alamogordo kenti yakınlarında patlatıldı ve yıkıcı etkisi görüldü.[12] Deneme tüm dünyada, amaçlandığı üzere, atom bombasının Japonya üzerinde kullanılabileceği algısını oluşturdu.

Potsdam Konferansı
Potsdam Konferansı'nda Churchill, Truman ve Stalin.
Potsdam Konferansı'nda Birleşik Krallık Başbakanı Churchill, ABD Başkanı Truman, SSCB Halk Komiserleri Kurulu Başkanı Stalin, ABD Amirali William D. Leahy, SSCB Dışişleri Bakanı Molotov, Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı Bevin ve ABD Dışişleri Bakanı Byrnes.
Ana madde: Potsdam Konferansı

Potsdam Konferansı, Nazi Almanyası'nın teslimiyetinden sonra 17 Temmuz ile 2 Ağustos 1945 tarihleri arasında Almanya'nın başkenti Berlin'in 26 kilometre güneybatısında bulunan Cecilienhof Sarayı'nda düzenlenen ve Winston Churchill (Birleşik Krallık Başbakanı, Temmuz 1945'te İşçi Partisi'nin genel seçimi kazanmasından sonra Clement Attlee), Harry S. Truman (Amerika Birleşik Devletleri Devlet Başkanı) ve Josef Stalin (Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri ve SSCB Halk Komiserleri Kurulu Başkanı) olmak üzere "Big Three" (Üç Büyük) olarak adlarılan liderlerin, ABD Amirali William D. Leahy, SSCB Dışişleri Bakanı Vyaçeslav Molotov, Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı Ernest Bevin ve ABD Dışişleri Bakanı James F. Byrnes'ın katılımlarıyla toplanmıştır.

Konferansta hâlâ savaşa devam etmekte olan Japon İmparatorluğu'na karşı Potsdam Demeci açıklandı. Konferansın sonuna doğru 26 Temmuz günü açıklanan bu bildiri ile Japonya teslim olmaya çağrılıyor, aksi takdirde "acilen ve topyekûn imha" (prompt and utter destruction) ile karşılaşacakları ültimatomu veriliyordu.[13][14]

Potsdam Demeci, Japon hükûmetinine diplomatik yollardan hiç bildirilmemiştir.[15] Bunun yerine Japonca radyo yayınları yapılmış ve ABD bombardıman uçakları tarafından 3 milyondan fazla broşür atılmıştır.[16]

Ancak ilanın taslağında bulunan İmparatorluk sisteminin korunmasına dair madde kaldırıldığı için Japon Başbakanı Kantarō Suzuki Potsdam Demecini kabul etmediği, böylece Japonya'nın teslim isteğini geri çevirdiği iddia edilir.[17] Aslında Japonya'nın yanıtının alınmasında bir karmaşa vardır. Önce Japonya'nın SSCB büyükelçisi, demecin kendilerine büyük ve korkutucu bir bomba yöneltildiğini söyler. Ardından İsviçre'deki bazı Japon temsilciler bir hafta içinde hükûmetin bir karar vereceğini söylerler. Bu arada Başbakan Suzuki kabinenin Potsdam ültimatomu hakkındaki görüşünü "mokusatsu" terimi ile açıklar. Bu terimin anlamı da tartışmalıdır. Beklemeye alındığı anlamında da göz ardı edildiği anlamında da yorumlanabilmektedir. Japon basınına verilen demeçlerde de, önemsenmeyecek bir ültimatom olduğu ve Kahire Bildirisi'nin bir tekrarı olduğu yazılır. Ancak ABD hükûmeti beklediği yanıtı Japon radyo yayınından almayı tercih eder.[18] Japon halkına yönelik propaganda amaçlı olan bu yayında teslim olunmayacağını açıklanmaktadır.[15] Hatta "mokusatsu" teriminin alternatif iyimser yorumunun ABD başkanı Truman'a iletilmediği olasılığından bile söz edilir.[18]

Hiroşima, Nagazaki ve Mançurya
Hiroşima'ya atılan atom bombasının patlamasından meydana gelen mantar şeklindeki bulut.
Ana maddeler: Hiroşima'ya atom bombası saldırısı, Nagasaki'ye atom bombası saldırısı ve Mançurya Operasyonu
Nagazaki kentinin atom bombası saldırısından önceki ve sonraki hali.
Mançurya Operasyonu'nu yöneten Sovyet Mareşal Aleksandr Vasilevski.
(1980 tarihli SSCB pulu)
Sovyet Donanmasının Pasifik Filosu denizcileri, 1 Ekim 1945 tarihinde Port Arthur'da (bugünkü Lüshunkou) Sovyet donanma bayraklarını dalgalandırdılar.

Hiroşima'ya atom bombası saldırısı, II. Dünya Savaşı'nın son aşamasında 6 Ağustos 1945 Pazartesi[19][20] saat 08:15'te ABD'nin Uranyum-235 tipindeki "Little Boy" (Küçük Oğlan) adı verilmiş bir atom bombası ile gerçekleştirildi. Nagazaki'ye atom bombası saldırısı ise 3 gün sonrasında gerçekleştirildi. Bu iki saldırı, askerî tarihte gerçekleştirilen yegâne nükleer saldırılardır.[21] 1945 yılının sonuna kadar Hiroşima şehrince atom bombası saldırısından dolayı yaklaşık 140.000 kişi öldü.[22]

9 Ağustos 1945 tarihinde Plütonyum-239 tipinde ve "Fat Man" (Şişman Adam, resmî adıyla Mark III) olarak adlandırılan atom bombası ile gerçekleştirilen bu ikinci katliamda, toplam nüfusu yaklaşık 240.000 kişi olan Nagazaki şehrindeki 74.000 kişi hayatını kaybetti ve binaların yüzde 36'sı tamamen yok edildi. 2007'de, Nagazaki belediyesinin resmî listesine göre, bomba atıldığında ölen ve daha sonra atom bombasının etkisiyle ölenlerin toplam sayısı 143.124 kişiye ulaşmıştı.[23]

İkinci atom bombasının Nagazaki'ye atıldığı gün olan 9 Ağustos 1945 tarihinde SSCB, Mançurya'yı Japonya'ın elinden almak için Mançurya Operasyonu'nu düzenlenmiştir. Sovyet Mareşal Aleksandr Vasilevski'nin[24] yönetimindeki bu operasyon daha sonra "Ağustos Fırtınası" olarak da adlandırılmıştır.[25] ABD'nin attığı atom bombalarının üzerine Sovyetlerin Mançurya'yı ele geçirmesi, Japonya'nın teslim olmasının nedenlerinden birini oluşturdu. Savaş sonucunda Kore, Güney ve Kuzey olmak üzere ikiye bölündü. Mançurya ise Sovyetler Birliği'nde kaldı. Daha sonra Çin Devrimi başarıya ulaşınca, Mançurya yeniden Çin'e devredildi. Mareşal Vasilevski ise bu operasyonda gösterdiği başarıdan dolayı, ikinci kez Sovyetler Birliği Kahramanı ödülü almaya layık görüldü.[26]

Japon İmparatorluğu'nun tutumu ve yanıtı

Teslim kararından sonra, uzak savaş cephelerindeki üst düzey komutanların güçlük çıkarabileceği bekleniyordu. Bunun için İmparatorluk Ailesi'nin üç prensinin, yanlarında birer askerî komisyon ile birlikte, gelişmeleri bizzat bildirmek için cephelere gönderilmesine karar verildi. 14 Ağustos günü prensler ve yanlarındaki komisyonlar yola çıktı. Prens Tsuneyoşi Takeda, Kore ve Mançurya'ya, Prens Yasuhiko Asaka, Çin Yurtdışı Sefer Ordusu ve Çin Filosu'na, Prens Kan'in Haruhito, Şanghay, Güney Çin, Hindiçin'e ve Singapur'a gitti.[27][28]

Teslim kararının bildirilmesi görevi alan İmparatorluk Ailesi'nin üç prensi
Savaşa devam etme yanlısı olan başarısız askerî darbe girişiminin lideri olup 15 Ağustos günü öldürülen Kenji Hatanaka.

İmparatorluk Teslim Yazısının metni 14 Ağustos günü saat 19:00'da tamamlanmış, resmî mahkeme yazıcısına yazdırılmış ve imzalarının alınması için Japon hükûmetinin kabinesine sunulmuştur. Saat 23:00 civarında, İmparator, Japonya Radyo ve Televizyon Kurumu NHK'nin bir kayıt ekibinin yardımıyla, kendi sesinden bir gramofon kaydı (plak) yaptı. Daha sonra bu kayıt radyodan okundu.[29] Bu kayıt, saklanması için İmparatoriçe Kōjun'un özel sekreteri Yoşihiro Tokugawa'ya verildi ve sekreterlik ofisindeki bir dolapta kilit altına alındı.[30]

Japonya'da darbe girişimi (12-15 Ağustos)

Japonya'da, kabinede de yer bulan bir askerî fraksiyon, savaşa devam ederek daha iyi şartlarda bir barış yapılabileceği görüşündeydiler.[31] Hatta Kyūjō Olayı sırasında 15 Ağustos sabahı iki kez Başbakan Amiral Kantarō Suzuki'ye suikast girişiminde bulundular.[32]

17 Ağustos günü İmparator Hirohito, Başbakan Suzuki'nin yerine, üvey yeğeni olan Prens Naruhiko Higashikuni'yi başbakan olarak atadı ve böylece belki de başka darbe ya da suikast girişimleri önlenmiş oldu.[33][34]

Japon İmparatorluğu'nun teslimiyeti
ABD Donanması 3. Filosu 38. Görev Gücü, Japonya'nın teslim olmayı kabul etmesinden iki gün sonra 17 Ağustos 1945'te Japonya kıyılarında manevra yaparak Tokyo Körfezi'ne yöneliyor.[35]
Japonya'nın teslimi sonrası, II. Dünya Savaşı'nın sona ermesini simgeleyen Times Meydanı'nda Zafer Günü ve Dans Eden Adam

Japonya saatine göre 15 Ağustos öğle saatinde İmparator Hirohito tarafından okunan radyo yayını olan Gyokuon hōsō'da Potsdam Bildirgesi'nin şartlarının kabul edildiği açıklandı. Missouri güvertesinde düzenlenen ve 23 dakika süren teslimiyet töreni dünya çapında radyoyla yayınlandı.[36] İlk önce Japon İmparatorluğu Dışişleri Bakanı Mamoru Shigemitsu Japonya İmparatoru ve Japonya Hükûmeti'nin emri ve adına imzaladı (AM 9:04). Ardından Japon İmparatorluğu Kara Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Orgenel Yoshijirō Umezu Japon İmparatorluk Genel Karargâhı'nın emri ve adına imzaladı (AM 9:06). Daha sonra, Amerikalı Mareşal Douglas MacArthur Güneybatı Pasifik Cephesi Komutanı ve Müttefik Kuvvetler Yüksek Komutanı olarak Müttefik Kuvvetleri temsilen imzaladı (AM 9:08).

Douglas MacArthur ve İmparator Hirohito. (27 Eylül 1945)

İmzalamak için kullanılan altı kalemin ikisi, tanık olarak Filipinler'de teslim olmuş ABD Korgeneral Jonathan Mayhew Wainwright IV ve Singapur'da teslim olmuş İngiliz Korgeneral Arthur Percival'e verildi. Diğer kalemler Annapolis'ta bulunan ABD Deniz Harp Okulu'na, West Point'te bulunan ABD Harp Akademisi'ne ve biri onun yaverine verildi. Son olarak kullanılan ve eşine verilen erik renkli kalem dışında MacArthur tarafından kullanılan bütün kalemler siyah renkli idi. Teslimiyet belgesinin bir kopyası Missouri 'de olup, güvertesine imza yerini işaret eden bir plak yerleştirildi.

Yüksek Komutan MacArthur'un imzalamasının ardından şu temsilciler imzaladılar:

Teslim kararı duyulduktan sonra fotoğrafçı Alfred Eisenstaedt'ın 14 Ağustos günü çektiği ve 27 Ağustos tarihli Life dergisinde basılan[38] Times Meydanı'nda Zafer Günü adlı fotoğraf[39][40] ve Sydney'deki Dans Eden Adam adı verilen 15 Ağustos tarihli bir haber filmi[41], II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin simgeleri haline geldiler. 15-16 Ağustos günleri birçok ülkede Japonlara karşı Zafer Günü olarak kutlanmaya başladı.

Teslim törenleri
Pasifik Cephesi boyunca teslim törenleri

Teslim sonrasındaki gelişmeler ve işgalin başlaması
Washington Tepeleri'nin havadan görünümü.
(Japon dergisi The Mainichi Graphic, 13 Ocak 1954)
ABD 5. Hava Kuvvetleri sorumluluk bölgeleri. (1945-1947)
Ana madde: İşgal Japonyası
Japonya Başbakanı Shigeru Yoshida ve heyetin diğer üyeleri San Francisco Barış Antlaşması'nı imzalıyorlar. (8 Eylül 1951)

ABD ve İngiltere tarafından tutuklu bulunan Japon savaş esirlerinin ülkelerine iade edilmeleri uzun zaman aldı, 1947 yılında tüm esirlerin gönderilmesi tamamlanabildi.[42] Çin ise Nisan 1949'da hâlâ 60 binden fazla Japon askerini tutsak tutuyordu. Shozo Tominaga gibi bazıları 1950'li yılların sonuna kadar geri gönderilmedi.[43]

Teslimin lojistik ihtiyaçları Müttefikleri çok zorladı. Japonya'nın teslim olması sonrasında, 5.400.000'den fazla Japon askeri ve 1.800.000 Japon denizcisi Müttefikler tarafından esir alındı.[44] Savaşın özellikle son döneminde Japonya'nın altyapısına verilen zararlar, 1946 yılında şiddetli bir açlık döneminin başlamasına yol açtı. Bu da, Müttefiklerin Japon savaş esirleri ve sivilleri besleme çabalarını daha da zor bir hale getirdi.[45] Bu dönemde bazı kampların yer aldığı Endonezya'ya bağlı Galang Adası "Açlık Adası" olarak anılmaya başladı.[46]

Teslimin ardından Japonya, General Douglas MacArthur liderliğinde ABD tarafından İngiliz Milletler Topluluğu'nun da desteği ile işgal edildi. Almanya'nın işgal edilmesinden farklı olarak, Sovyetler Birliği'nin Japonya üzerinde büyük bir etkisi olmamıştır. 1945-52 yılları, Japonya tarihinde ülkenin yabancı bir güç tarafından işgal edildiği tek dönem olmuştur.[47] Bu dönemde Japonya, militarist bir diktatörlükten Roosevelt'in 1930'ların politikaları olan "yeni anlaşma" önceliklerini hatırlatan bir parlamenter demokrasi haline gelmiştir.[48]

Amerika Birleşik Devletleri ile Japonya arasındaki savaş durumu, 8 Eylül 1951'de imzalanıp 28 Nisan 1952 tarihinde San Francisco Barış Antlaşması'nın yürürlüğe girmesiyle ancak resmî olarak sona erebildi. İşgal de bu tarihte resmen sonlandırıldı.[49] Bundan 4 yıl sonra Japonya ve Sovyetler Birliği, 1956 Sovyet–Japon Ortak Declarasyonu'nu imzalayarak resmî barışa kavuştular.[50]

Savaşa devam eden Japon askeri direnişçileri
Yüzbaşı Sakae Ōba 1937'de teğmen iken.
Teğmen Hiroo Onoda. (1944-45)

Teslim antlaşmasını reddeden bazı Japon askerleri ve bazı atıl kalan ordu mensupları, ya dogmatik militarist ilkelere bağlılıkları nedeniyle resmî teslimiyet haberinin doğruluğundan şüphe ettiklerinden ya da haberleşmeleri Müttefikler tarafından kesilmesi nedeniyle gelişmelerden haberdar olmadığından, savaşa devam ettiler.

Savaş bittikten sonra bazıları, düşman kuvvetleri ve daha sonra yerel polisle savaşmaya yıllarca mücadele etmeye devam ettiler. Bazıları ise yerel bağımsızlık hareketlerine gönüllü olarak katılıp onların savaşlarına destek oldular. Bunların arasında 1946-54 yıllarındaki Birinci Çinhindi Savaşı ve 1945-49 yıllarındaki Endonezya Ulusal Devrimi'ne katılanlar da oldu. İlkinde Vietnam, Kuzey ve Güney Vietnam şeklinde iki ayrı ülke olarak ayrıldılar, ikincisinde ise Endonezya bağımsızlığını kazandı.

1990'lı yıllara kadar hâlen çeşitli savaşlarda mücadelelerini sürdürdüler.[51][52][53]

Kaynakça
  1. Caidin, Martin (1960). A Torch to the Enemy: The Fire Raid on Tokyo (İngilizce). Bantam War Books. ISBN 0-553-29926-3.
  2. White, Matthew. "Twentieth Century Atlas – Death Tolls: Allies bombing of Japan" (İngilizce). 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2017. Aşağıdaki toplamlar ve kaynaklar listelenmiştir. * 330000: 1945 ABD Stratejik Bombardıman İncelemesi; * 363000: (savaş sonrası radyasyon nedenli hastalıklar dahil değil); askerî tarihçi John Keegan The Second World War (1989); * 374000: Rudolph J. Rummel, 337,000 siyasi katliamlar dahil; * 435000: Paul Johnson Modern Times (1983) * 500000: (HarperCollins Atlas of the Second World War)
  3. Coox, Alvin D. (1994). "Air War Against Japan". Cooling, B. Franklin (Ed.). Case Studies in the Achievement of Air Superiority (İngilizce). Washington, D.C.: DIANE Publishing; Center for Air Force History. s. 417. ISBN 9781428992474. 241.000 - 900.000 sivil ölüm
  4. Overy, R.J. (1980). "The Air War. 1939-1945" (İngilizce). ss. 8-14.
  5. MacArthur, Douglas (1950). Reports of General MacArthur: The Campaigns of MacArthur in the Pacific. 1. Center of Military History. s. 432. 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2017.
  6. Giangreco, Dennis M. (2009). Hell to Pay: Operation Downfall and the Invasion of Japan, 1945–1947 (İngilizce). Annapolis, MD: Naval Institute Press. s. xvi. ISBN 978-1-59114-316-1.
  7. Mac Arthur, Douglas (1945). "XIII". "DOWNFALL" The Plan for the Invasion of Japan: Evolution of "Downfall" (İngilizce). 1. ABD: ABD Ordusu. s. 430. 17 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
  8. Booth, Alan (1996). Lost: Journeys through a Vanishing Japan (İngilizce). Kodansha Globe. s. 67. ISBN 978-1-56836-148-2.
  9. Frank, Richard B. (1999). Downfall: the End of the Imperial Japanese Empire (İngilizce). New York: Random House. s. 92. ISBN 978-0-67-941424-7.
  10. Frank (13 Temmuz 1945). Magic Diplomatic Summary (PDF). ss. 221-230. Erişim tarihi: 17 Eylül 2017.
  11. Dear, I.C.B. (1995). The Oxford Guide to World War II. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-534096-9. Erişim tarihi: 17 Eylül 2017. Some messages were deciphered and translated the same day and most within a week; a few in cases of key change took longer
  12. Deline Uranium Team (2005). If only we had known: the history of Port Radium as told by the Sahtúot'ine (İngilizce). s. 1. ISBN 9780973772708. Erişim tarihi: 17 Eylül 2017.
  13. "Potsdam Declaration: Proclamation Defining Terms for Japanese Surrender Issued, at Potsdam, July 26, 1945" (İngilizce). National Science Digital Library. 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2017.
  14. "Milestones: 1937-1945 / The Potsdam Conference, 1945" (İngilizce). United States Department of State, Office of the Historian. 21 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2017.
  15. Hellegers, Dale M. (2001). We, the Japanese People: Washington (İngilizce). Stanford University Press. ss. 134-136. ISBN 978-0-8047-8032-2. OCLC 47238424. Erişim tarihi: 18 Eylül 2017.
  16. Williams, Josette H. "The Information War in the Pacific, 1945: Paths to Peace" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2017.
  17. "Hiroşima ve Atom Bombası". Dünün Tarihi. 6 Ağustos 2017. 18 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2017.
  18. Ayers, Eben (7 Kasım 1951). Japanese Surrender, August 1945. HSTL: Truman Papers, PSF, Historical Files (İngilizce). Stimson and Bundy. The afternoon of 28 July, the White House Map Room wired Truman: "Japanese press and radio report that Japan will ignore surrender ultimatum and fight to bitter end." he president was probably unaware of the optimistic interpretations given Japanese radio commentary by Army G2 and OWI.
  19. Adams, S.; Crawford, A. (2000). "World War II" (İngilizce) (First edition. Printed in association with the Imperial War Museum. Eyewitness Books series bas.). New York: Doring Kindersley Limited.
  20. Rezelman, David; Gosling, F.G.; Fehner, Terrence R. (2000). "The atomic bombing of hiroshima". "Hiroshima casualties" sayfası (İngilizce). U.S. Department of Energy. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2007.
  21. Hakim, Joy (1995). A History of Us: War, Peace and all that Jazz (İngilizce). New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-509514-6.
  22. "Frequently Asked Questions #1" (İngilizce). Radiation Effects Research Foundation. 9 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2007.
  23. "Nagasaki marks 62nd anniversary of atomic bombing" (İngilizce). Breitbart. 8 Ağustos 2007. 4 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2017.
  24. Marston, Daniel (12 Haziran 2005). The Pacific War Companion: From Pearl Harbor to Hiroshima (İngilizce). ABD: Bloomsbury Publishing. s. 242. ISBN 1-84176-882-0. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
  25. Glantz, David M. (Şubat 1983). August Storm: The Soviet 1945 Strategic Offensive in Manchuria (PDF). Leavenworth Papers No. 7 (İngilizce). Fort Leavenworth askerî üssü, Kansas: Combat Studies Institute. s. 260. 9 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
  26. "Vasilevsky". Sovyet Askerî Ansiklopedisi (Rusça). 2. Moskova. 1976–1979.
  27. MacArthur, Douglas. "Reports of General MacArthur Cilt II - Bölüm II" (İngilizce). US Army Center of Military History. 31 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. On the same day that the Rescript to the armed forces was issued, three Imperial Princes left Tokyo by air as personal representatives of the Emperor to urge compliance with the surrender decision upon the major overseas commands. The envoys chosen all held military rank as officers of the Army, and they had been guaranteed safety of movement by General MacArthur's headquarters. General Prince Yasuhiko Asaka was dispatched as envoy to the headquarters of the expeditionary forces in China, Maj. Gen. Prince Haruhiko Kanin to the Southern Army, and Lt. Col. Prince Tsuneyoshi Takeda to the Kwantung Army in Manchuria.
  28. Fuller, Richard (1992). Shokan: Hirohito's Samurai (İngilizce). Arms and Armour. s. 290. ISBN 1-85409-151-4.
  29. Hasegawa, Tsuyoshi (2005). Racing the Enemy: Stalin, Truman, and the Surrender of Japan (İngilizce). Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-01693-4.
  30. Hoyt, 409.
  31. Thomas, Gordon; Witts, Morgan (1977). "17". Enola Gay (İngilizce). New York: Pocket Books, "Acceleration". ss. 230-231. ISBN 0-671-81499-0.
  32. Spector, Ronald H. (1985). Eagle against the Sun (İngilizce). Vintage. s. 558. ISBN 978-0-394-74101-7.
  33. Hoyt, Edwin P. (1986). Japan's War: The Great Pacific Conflict, 1853–1952 (İngilizce). McGraw-Hill. s. 410. ISBN 978-0-07-030612-7.
  34. Wainstock, Dennis (1996). The Decision to Drop the Atomic Bomb (İngilizce). Greenwood Publishing Group. s. 115. ISBN 978-0-275-95475-8.
  35. "80-G-278815 from the U.S. Navy". Naval History and Heritage Command. Official U.S. Navy photo.
  36. "Text of Hirohito's Radio Rescript". The New York Times (İngilizce). 15 Ağustos 1945. s. 3. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2015.
  37. Broom, Jack (21 Mayıs 1998). "Memories On Board Battleship". Seattle Times (İngilizce). 19 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2017.
  38. "V-J Day, 1945: A Nation Lets Loose". Life (İngilizce). 27 Ağustos 1945. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
  39. V-J Day in Times Square in The Photo Book. London: Phaidon. 2000. s. 134. ISBN 0-7148-3937-X.
  40. V-Day in Twentieth Century Photography: Museum Ludwig Cologne. Cologne: Taschen. 2005. ss. 148-9. ISBN 3-8228-4083-1.
  41. Macy, Richard (8 Aralık 2004). "Who is the dancing man?". Sydney Morning Herald (İngilizce). 15 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
  42. Dower, John W. (1999). Embracing Defeat: Japan in the Wake of World War II (İngilizce). W.W. Norton. s. 51. ISBN 978-0-393-04686-1. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
  43. Cook, ss. 40, 468.
  44. Weinberg, Gerhard L. (28 Mart 2005). A World at Arms: A Global History of World War II (İngilizce). Cambridge University Press. s. 892. ISBN 978-0-521-55879-2. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
  45. Frank, ss. 350–352.
  46. Cook, Haruko Taya; Cook, Theodore Failor (1992). Japan at War: An Oral History (İngilizce). Phoenix Press. s. 479. ISBN 978-1-84212-238-9. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017. Cook contains an interview with Iitoyo Shogo about his experiences as POW (Prison Of War) of the British at Galang Island—known to prisoners as "Starvation Island"
  47. The Metropolitan Museum of Art. "Heilbrunn Timeline of Art History: Japan, 1900 a.d.–present" (İngilizce). 18 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
  48. Cohen, Theodore; Passin, Herbert (1987). Remaking Japan: The American Occupation as New Deal (İngilizce). Free Press. s. 533. ISBN 978-0-02906-050-6.
  49. "Treaty of Peace with Japan. Signed At San Francısco, On 8 September 1951" (PDF) (İngilizce). 29 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
  50. "Preface". Japon Dışişleri Bakanlığı (İngilizce). 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
  51. "Japan uneasy with wartime loyalty raised by two returning guerrillas". The Daytona Beach News-Journal (İngilizce). Associated Press. 13 Ocak 1990. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017 – Google News Archives vasıtasıyla.
  52. Yates, Ronald E. (15 Ocak 1990). "WWII Die-hards Receive Cool Greeting In Japan". The Chicago Tribune (İngilizce). 5 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.
  53. "No Surrender Japanese Holdouts" (İngilizce). 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2017.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.