Kur'an

Kur'an (Arapça: القرآن el-Kur'an) veya Kur'an-ı Kerim, Müslümanlara göre, ayetleri Allah tarafından Cebrail adındaki melek aracılığıyla İslam peygamberi Muhammed'e vahiyler hâlinde indirilen bir kutsal kitaptır.[1][2][3] İslam inancında, Kur’ân, Muhammed'in gerçek bir peygamber olduğunu kanıtlayan,[4] O'nun en önemli ve en büyük mucizesidir.[5] İslam hukukunun (şeriat) oluşturulmasında hadis ile birlikte dayanak alınır[6] ve Müslümanlar ibadetlerinde Kur'an'dan çeşitli bölümleri okurlar.[7]

Kur'an-ı Kerim
Din İslam
Dil Klasik Arapça
Dönem 609-632
Bölümler 114 (liste)

Müslümanlar, Kur'an yanında İncil, Tevrat ve Zebur'u da Allah tarafından insanlara gönderilen kutsal kitaplar olarak tanımlarlar.[8][9][10] Ancak, diğer üç kitabın sonradan tahrif edildiğine, son kutsal kitap olan Kur'an'ın ise Kıyamet'e kadar Allah tarafından korunacağına inanırlar.[7][11] Kur'an İslam'da ilk insan, aynı zamanda ilk peygamber olduğuna inanılan Adem'den itibaren gönderilen ilahi metinlerin tamamlayıcısı kabul edilir.[1]

İslam öncesi Araplar ağaçlar, kuyular ve dağlara ilişkin kıssa ve mitolojiler kurgulamış, Safa, Merve, Ebû Kubeys, Arafat, Mina ve Müzdelifede bulunan kaya ve dağlara ilişkin kültler oluşturmuşlardır. Kur’an, bir kısım tapınmaları kaldırmasına rağmen kökleşmiş Arap mukaddesatıyla çatışmamış, aksine büyük oranda bu ritüelleri devam ettirmiştir.[12]

9. yüzyılda İslam akait mezhepleri arasında Kur'an'ın ezeli ve ebedi olup olmadığı, bir diğer ifade ile yaratılmışlardan olup olmadığı konusu üzerinde büyük tartışmalar yaşanmıştır. Bazıları Kur'an'ın Allah ile birlikte ezeli olarak var olduğu, dolayısıyla yaratılmadığı görüşünü benimsemişler, akılcılığı ön plana çıkaran Mutezile mezhebi ise Kur'an'ın yaratılmış olduğu görüşünü benimsemiştir. Sufilere göre bu tartışma yapay ve yanlıştır.[13]

Etimoloji

Kur’ân sözcüğü Arapça okudu anlamındaki qarâ'â (قرأ) sözcüğünün üç harfli mastarıdır, "okunan şey" veya "okumak"; Kerîm ise "soylu, asil" ve "eli açık, cömert" anlamlarına gelir.[14] Ayrıca "Kur’ân" kelimesi Kur’ân'da "okunan, okuyuş, okuma" "ekli, katlı, derli" anlamında da kullanılmıştır.

Kur'an'da bir sureye adını veren Yusuf ve Kardeşleri Firavun'un Huzurunda, James Tissot, Mısırlı tarihçi Ahmed Osman'a göre Yuya'nın hikayesi Tevrat ve Kur'an'a Yusuf olarak geçer.[15]

Biz onu, akıl etmeniz için Arapça "okunuş"la indirdik. (Yusuf Suresi: 2)

Kur’ân okuyacağında kovulmuş şeytanın şerrinden Allah'a sığın. (Nahl Suresi: 98)

Kur’ân okunduğunda onu işitin de durup düşünün ki merhamet olunasınız. (A'râf Suresi: 204)

Şüphesiz, bu Kur’an en doğru yola iletir ve salih amellerde bulunan mü'minlere, onlar için gerçekten büyük bir ecir olduğunu müjdelemektedir. (İsrâ Suresi: 9) Kur’ân'dan indirir olduklarımız, inananlara şifâ ve rahmettir. (İsrâ Suresi: 82)

"Kur’ân" için "El-kitap" (Bakara: 1,2), "el-Furkân" (Furkân Suresi: 1), "ez-Zikr" (Hicr Suresi: 9), "en-Nûr" (Nisâ Suresi: 174), gibi kelimeler de kullanılmıştır.

Dini anlatımlarda Furkân-ı Hâkim, Mushâf-ı Şerif, Kelâmullah, Kitâbullah gibi isimlerle de anılır.

Tarihçe

Muhammed ve Cebrail, Câmi'ut-Tevârîh'te yer alan bir minyatür, 1307

Peygamberlik dönemi

İnanca göre Kur'ân Muhammed'e 610 yılı Ramazan ayının Kadir Gecesi'nde Mekke'deki Nur Dağı üzerindeki Hira Mağarası'nda indirilmeye başlanmış, vahyin 13 yılı Mekke, 10 yılı da Medine dönemi olmak üzere 23 yıl sürmüştür.[16][17] Buna göre Mekke’de indirilen ayetlere "Mekkî", Medine'de indirilenlere ise "Medenî" olarak adlandırılmıştır. İlk inen ayetin de Yaratan Rabbinin İsmi ile oku. İnsanı bir pıhtıdan yarattı. Oku ve senin Rabbin sonsuz kerem sahibidir. Ki O, kalem ile insana bilmediği şeyleri öğretti. (Alak: 1-5) ayetleri olduğuna inanılır.

Kur’ân, vahiy kâtipleri tarafından zaman zaman deri, kemik gibi çeşitli nesneler üzerine yazıya geçirilmekle birlikte, tamamının Muhammed hayattayken yazıya geçirilip geçirilmediği konusu tartışmalıdır.[18]

Mekke
Mekki ayetler hacimsel olarak Kur’ân'ın 2/3 kısmını oluşturur. Bu dönemde ayet ve surelerin hemen yazıya geçirilmesi gibi bir uygulama olmadığı için sözlü olarak ezberlenmiştir. Daha sonraki hicrete yakın birkaç yıl ile Medine dönemi olarak ifade edilen yazım döneminde ayetler kayda geçirilmiştir.[16][17]
Nuh'un gemisi, Zübdetü't-Tevarih. Gılgamış Destanı Tevrat ve Kur'an'da yeniden yorumlanır.[19]

İçerik: Mekkî âyet ve sureler İslam inanç ve ahlâkı ile ilgili konuları kapsar; Allah'ın birliğine, meleklere, peygambere, kitaplara ve Âhiret Günü'ne iman gibi konular işlenir, Allah ile eş tutulan putlar reddedilir, İman, ölüm, hayat, kıyamet, âhiret, cennet, cehennem gibi konular eski kavimlerin başlarına gelenler üzerinden işlenir. O: "Dini dosdoğru ayakta tutun ve onda ayrılığa düşmeyin" diye dinden Nuh'a vasiyet ettiğini ve sana vahyettiğimizi, İbrahim'e, Musa'ya ve İsa'ya vasiyet ettiğimizi sizin için de bir şeriat kıldı" ayetiyle Kur’ân'ın Âdem'den itibaren devam eden tevhid dini ve vahiy zincirinin devamı olduğu vurgulanmıştır. (Şura: 13)

Medine dönemi
Medine döneminde ibâdetler, insanlar arası ilişkiler, toplumsal düzenlemeler, ahlakî kurallar ile ilgili âyetler Kur'an'a girer.[20][21][22] Bunun yanında bu hükümleri uygulayacak yeterli askeri ve yaptırım gücüne ulaşan islam toplumunda islami literatürde adına sebeb-i nüzul denilen olaylar ve sorunları çözümleme ve yönetme amacıyla şer'i hukukun kuralları, anlaşmalar, barış ve savaş (cihad) ayetleri Kur'an'a katılır. Bu dönemde Muhammed yönetiminde, küçük bir site İslâm Devleti, Medine'de oluşmuştur.[23]

Arkeolojik bulgular / İkinci Fitne

Muhammed'in Mekke hayatı ve bununla bağlantılı olarak Müslümanların ilk kıblesinin ve Kur'an'ın ilk yazım yerinin neresi olduğu konusu 1970'li yıllardan bu yana sarsıcı tartışmaların konusudur. Mekke'nin, rivayetlerin aksine, arkeolojik araştırmalarda İslam'ın kuruluş yıllarına göre daha yeni bir şehir olarak ortaya çıkışı, bilinen tarih kaynakları ve haritalarda adının 8. yüzyıl öncesinde geçmemesi,[24] yerinin ticaret yolları üzerinde olmaması yanında toprağının tarıma uygunsuz oluşu,[25] ayrıca erken İslam tarihi hakkında ipuçları veren Kur'an ve hadis rivayetlerinde tanımlanan bazı yer isimleri ve özellikleri ile Mekke coğrafi yapısının uyuşmaması gibi nedenlerle bazı kişiler Muhammed'in gerçek olmayan kurgusal bir kişilik olduğuna inanmışlardı.

Birmingham Kur'an el yazması, dünyada en eskiler arasındadır.

Muaviye'nin ölümü sonrasında çıkan iç karışıklıklarda Kabe Yezid'in askerlerince mancınıklar kullanılarak taşa tutulmuş, isabet alan karataş üç parçaya bölünmüş, Kabe yıkılmıştır.[26] Kanadalı arkeolog ve İslam tarihi araştırmacısı Dan Gibson'a göre bu yıkım bugünkü Mekke şehrinde değil, bundan yaklaşık 1200 kilometre kuzeyde, Petra'da gerçekleşmişti. "Quranic Geography" ismiyle kitaplaştırdığı araştırmalarında en eski camilerin kıble duvarları ve mihrap yönlerinin Petra'yı göstermeleri[27] nedeniyle, bu bulgularla ayet, hadis ve siyer kaynaklarındaki ipuçlarını bir araya getiren Gibson Muhammed'in Petra'da yaşamış ve buradan Medine'ye göç etmiş olduğu sonucuna ulaşmıştır. Ona göre Kur'an'da bahsedilen “bekke” veya “mekke” sözcükleri de Petra'yı ifade eden kelimelerdi. O'na göre ilk kıble de Kudüs'teki Mescid-i Aksa değil Petra'da Al-Lat tapınağı olarak kullanılan Kabe olmalıydı.

Harici video
The Sacred City (2016) (Kutsal Şehir), Türkçe

Bu yapı Müslümanların İkinci Fitne olarak niteledikleri Abdullah bin Zübeyr ayaklanması sırasında mancınıklarla yıkılmış, İbni Zübeyr karataşı Kabe'de bulunan diğer kutsal eşyalarla birlikte alarak Emevi saldırılarından uzakta, bugünkü Mekke'nin bulunduğu yere taşımış yeni tapınağı burada inşa etmişti. Emevilere karşı Abbasilerin desteğini kazanan yeni mekan birkaç yüzyıllık bir geçiş dönemi sonunda tamamen benimsenmiş, yeni yapılan camilerin yönü Mekke'ye dönük olarak inşa edilmeye başlanmıştır. Ancak Emevi etkisinde kalan Kuzey Afrika ve Endülüs camileri yönlerini bambaşka bir yöne, Güney Afrika'ya çevirerek yeni kıbleye karşı çıkmaya devam etmişlerdir.[28][29] Konu ile ilgili ortaya atılan bir diğer iddia ise “bekke”nin bekaa ile bağlantılı olarak ele alınan Kudüs kenti olduğu yönündedir.[30]

Derlenmesi ve kitaplaştırılması

Kur’ân Muhammed'in ölümü sırasında olasılıkla sahabeden değişik kişilerin ellerinde küçük yassı taşlar, rıka denilen deri, ağaç yaprağı, bir çeşit kağıt, deve ve koyun kemikleri, ektab olarak ifade edilen ağaç parçası gibi malzemeler üzerine yazılmış [31] dağınık parçalar hâlinde bulunuyordu. Halife Ebu Bekir (ö. 634) zamanında kurulan bir komisyonla Kur’ân parçaları bir araya getirildi.[32][33][34]

Rivayete göre Yemâme savaşlarında 70 kadar hâfızın ölmesi üzerine Ömer bin Hattab dönemin halifesi olan Ebu Bekir’e başvurarak konunun görüşülmesini ister. Ebu Bekir, Zeyd bin Sâbit başkanlığında aralarında Abdullah bin Zübeyr, Sa'd bin Ebi Vakkas, ve Abdurrahman bin Haris bin Hişâm'ın da bulunduğu bir komisyon kurdurur. Zeyd, elinde yazılı "Kur’ân" metni olan herkesin bu metinleri getirmesini, ayrıca metinleri bizzat Muhammed'den duyduklarına dair iki güvenilir şahid gösterilmesini ister. Olası imla hataları için Osman bin Affan tarafından bu komisyona "Kureyş'e göre yazın" emri verilir. Ortaya çıkartılan ve "sayfalar hâline getirilmiş" ya da "iki kapak arasındaki sayfalar" anlamına gelen[35] imam mushaf Ebu Bekir'in ölümünden sonra Hafsa'ya emanet edilir.

On birinci yüzyıl el yazması Kuzey Afrika Kur’ân'ı (British Müzesi).
Kişisel mushaflar
A. Jeffery'e göre İslam’ın erken dönemlerinde yirmi sekiz adet şahsi mushaf bulunmaktaydı. Bu mushaflarda bugün resmi mushaflarda bulunanlardan farklı olarak İbn Mes‘ûd’un mushafında Fâtiha ve Muavvizeteyn sûrelerinin mevcut olmadığı, Übey b. Kâ‘b’ın mushafında kunut dualarının iki ayrı sure olarak yer aldığı, Ali’nin mushafını nüzûl sırasına göre tertip ettiği bilinmektedir.[36]

Düzenlenmesi

Muhammed'in ilk vahyi, Alak Suresi, Kur'an düzenlemelerinde 96. sıraya konmuştur, güncel yazı stiliyle

Bugünkü Kur'an sureleri sure ve ayetlerin yazılış (islami literatürde iniş) sırasına göre değil, Fatiha dışında kabaca surelerin uzunluğuğuna göre dizilmişlerdir. Kur'an'a Kronolojik sıraya uymayan bugünkü şeklinin Osman zamanında verildiğine[37] ve çoğaltılarak değişik şehirlere dağıtıldığına inanılmaktadır. 648'de Ermenistan ve Azerbaycan'ın fethinde Şamlı ve Iraklı askerlerin farklı okuyuşları tartışma ortaya çıkardı. Bu tartışma üzerine Huzeyfe bin Yemân, Halife Osman bin Affan'a başvurarak bu durumun düzeltilmesini, ihtilafın ortadan kaldırılmasını istedi. Bunun üzerine Osman bin Affan, Zeyd bin Sâbit'i tekrar görevlendirerek, Ebû Bekir'in emriyle derlenmiş olan Kur’ân'ın çoğaltılmasını emretmiş ve çoğaltılan mushaflar çeşitli İslam merkezlerine gönderilmiş,[38] bunun ile farklılık gösteren diğer mushaflar yakılmışlardır.[39] Böylece, Muhammed'in ölümünden sonra 20 yıl içinde Kur'an'ın derlenip yazıya geçirilmesi ve çoğaltılması yapılmıştır.[40][41]

Ehli Beyt/Şii iddiaları
Bunlardan en önemlisi Kur'an'ın toplanması esnasında ehli beytin faziletleri ile alakalı bazı parçaların Osman mushafına alınmadığı yani Kur’an’ın tahrif edildiği iddiasıdır. Şehristânî ilaveten aslında Ahzab suresinin Bakara suresine denk 300 ayetlik bir sure olduğunu ve recm âyetinin de onda bulunduğu ifade ederek, bu suredeki pek çok ayetin ridde savaşlarında kaybolduğuna dair bir dizi rivayete yer verir.[36]
Emeviler dönemi düzenleme ve değişiklikleri
En erken yazımı döneminde, Arap alfabesi, bugün kullanılan 28 harfe karşılık, noktalama gibi hiçbir yardımcı işaret içermeyen 22 harfi karşılayan 15 farklı harften oluşmaktaydı.[42] Kur’ân'ın ilk yazılışındaki alfabetik yetersizlikler sonraki zamanlarda kıraat mezheplerini ortaya çıkartmıştır.[43] Emevi valisi Haccac'ın emriyle ilk defa aynı şekilde yazılan farklı harfleri ayırt edebilmek için noktalama işaretleri ve sesli harfler oluşturuldu.[44][45] Haccac üzerinde birtakım değişiklik ve düzenlemeler yaptırdığı yeni Kur'an metninin resmi nüsha olarak belirlenmesi amacıyla eski yazım Kur'anları toplatarak yaktırmış ve yerine yeni yazım Kur'an metinlerinin dağıtılmasını sağlamıştır.[44]

Uzatma, nokta, hareke gibi işaretlerin yer almadığı bu yazıma Emeviler döneminde ilâve edilen işaretlemelerle okuyuş şekli de (tecvid) yazılı olarak belirlenmiştir.[46] Farklı yazım şekillerine sahip farklı kuran nüshalarında, surelerin anlamları da değişebilmektedir.[47] Başlangıçta Kureyş lehçesi ile okunan Kur’ân'ın sonradan 7 Arap lehçesiyle okunmasına müsaade edilmiştir.[48]

Orijinalliğinin korunması / 19 gizemi

Sana'a el yazmaları, Stanford '07 ikili yazmasının sağdaki sayfası. Üst katman Bakara suresinin 265-271 nolu ayetleridir. İkili katman Kur'an'ın ilk yazısının üzerine yapılan eklemeleri ve günümüz Kur'anları ile farklılıkları ortaya koymaktadır.

İlk zamanlar vahiy kâtipleri tarafından papirüs, deri ve kemik üzerine yazılarak saklanan Kur'an ayetlerinin ilk nüshaları bulunmamaktadır.[49]

Günümüz İslam coğrafyasında birbirinden küçük ayrıntı ve anlam farklılıkları barındıran değişik Kur'an nüshaları bulunmakta ve kullanılmaktadır.[50] Müslüman alimlerin çoğunluğu, günümüz metninin Muhammed'in okuması ve hatta yazdırması ile oluşan Kur'an metni olduğuna inanırlar.[51] Batılı araştırmacılar Kur'an'ın orijinal metninin korunup korunmadığı konusunda farklı yaklaşımlara sahiptirler.[52]

Güncel metinler üzerinde yapılan bir çalışmayla Kur'an metninin 19 sayısının tam katları üzerine tasarlandığını ve bu sistemin kanıtlaması üzerinden Kur'an metninin değişikliklerden korunarak günümüze kadar korunduğunu savunan bir tezdir. Bu sayının sistemin dayanağı olarak Müddessir suresinin 30. ayeti gösterilir.[53] Bu tezin savunucuları, 14 asırdır anlamları anlaşılmayan başlangıç harf setlerinin de bu sistem yoluyla açıklandığı kanaatindedirler.

Harici video
İlyas Özkan'ın Kur'an'da 19 gizemi ile ilgili açıklamaları; Özkan, farklı takvim hesaplarının çevriminde ortaya çıkan 19 yıllık döngünün ve farklı sistemleri benimseyen toplumların arasındaki mücadelenin, Müddessir suresinde şiir diliyle ele alındığını anlatmaktadır.

Bu tez 1974 yılında Reşad Halife tarafından yayımlanmıştır. Bu tezin öğretilerine örnek olarak:

  • Besmele'nin 19 harften oluştuğu iddiası ve besmelenin Kuran'da 114 (196) defa geçmesi
  • Kuran'daki toplam sure sayısının 114 (196) olması verilebilir.[54]

Tez yayımlandığı yıllarda İslam dünyasında büyük ilgi görse de 1985'te Reşad, bu sisteme uymadığı gerekçesiyle Tevbe suresinin, günümüz mushaflarının hemen hepsinde ayet olarak yazılan 128 ve 129 sıralı cümlelerinin[55] ayet olmadığını, kitabın yazımından sonra insanlar tarafından eklendiğini iddia etti. Bu iddiası İslam dünyasında büyük tepki çekti ve Reşad'ın Hicr suresinin 9. ayetini[56] inkar ettiği ileri sürülerek gelenekçi müslümanlar tarafından büyük oranda reddedildi.

En eski Kur’anlar

New York-Metropolitan Museum of Art'ta sergilenen ve Mavi Kur’ân olarak bilinen mushafta Rum Suresi'nin 28 ilâ 32. ayetleri.

Radyokarbon çalışmaları sonucunda %95 doğruluk payı ile 578-669 yılları arasına tarihlenen bilinen en eski Kur'an metinlerinden biri Yemen'de bulunmuş San'a el yazmalarıdır.[57][58] El yazmaları, daha eski ve kısmen silinmiş bir alt katman ile bu katman üzerine daha sonra yazılmış yeni bir katman olmak üzere iki katman ihtiva etmektedir. Eski, aşağı katman silinmiş olmasına rağmen yazıldığı mürekkebin içerdiği metaller yazıyı görünür hâle getirmektedir. Eski metnin üzerine yazılmış yeni katman standart Kur'an'dan çok da farklı olmamakla birlikte, eski katman Osman mus'hafı standart Kur'an'dan ek veya eksik kelimeler, Tâhâ Suresi'ndeki 31. ve 32. ayetlerin sırasının farklı olması, ve Tevbe Suresi'nin 85. ayetinin bulunmaması gibi yönlerden farklılıklara sahiptir.[59][60]

Diğer bir Kur'an mus'hafı (MS 9. yüzyıl) Özbekistan'ın Taşkent şehrindeki bir müzede sergilenen Osman Mus'hafıdır. Komünizm döneminde Semerkant'tan zorla alınarak Sankt-Peterburg'da sergilenmiş, sergilenmesi için Başkortostan'a gönderilmiş, 1924 yılında geri verilmiştir. Bazı sayfaları 2000 ve 2003 yılında Christie's Londra ve Sam Fogg koleksiyonunda satılmıştır.[61][62]

Bilinen en eski Kur'an mus'haflarından Osman Mus'hafı, Taşkent, Özbekistan.

Çoğaltılıp çeşitli İslam şehirlerine gönderilen orijinal Osman Mushaflarından biri de Topkapı Müzesi'nde sergilenmektedir. Bunun yanında, İstanbul Türk ve İslam Eserleri Müzesi'nde bulunan en eski mus'haflar şunlardır:

  • No: 457. Osman'ın imzasını ve Hicri 30 senesini taşıyan mus'haf.
  • No: 557. Ali'nin imzasını taşıyan mus'haf.
  • No: 458. Ali'nin yazısı olduğu kabul edilen mus'haf.
Vatikan Kütüphanesinde bulunan el yazmaları
110 adet parçadan oluşan el yazmalarının en eskileri miladi 1. yy'a kadar inebileceği ifade edilen tarihlendirmelere sahip el yazmalarıdır.[63]

İslam toplumundaki yeri

Geleneksel anlayışta Kur’ân abdest alınarak tutulur. Bunun sebebi Vakıa Suresi 79. ayetinde "O'na (Kur’ân'a), ancak tertemiz olanlar dokunabilir." denilmesidir.[64] Kur’ân'ın bütün metnini ezberleyen kişiye hâfız denir. Kur’ân'ı düzgün bir sesle okumaya tilavet denir.

Müslümanlar günlük ibadet olan namazı kılabilmek için Kur’ân'dan en azından birkaç âyeti ezbere bilmek zorundadırlar: Kur’ân'dan kolayınıza geleni okuyun, salâtı ikâme edin/namazı kılın. (Müzzemmil Suresi : 20)

Şeriat ve fıkıhta

Birincil kaynak olarak Kur’ân'a dayandırılan şeriat kanunları kadın-erkek ilişkileri, savaş, evlilik, boşanma, miras paylaşımı, şahitlik gibi birçok konuda konulan kurallar ile yüzyıllar boyunca İslam toplumlarını ve sosyal hayatı düzenleyici etkiler yapmıştır. Kur'an'da kadın giyimi ile ilgili emir kipi ile ifade edilen cümlelerde kadın giyimi ile ilgili net bir çerçeve çizilmemesi, İslam'da kadın giyiminin yüzyıllar boyunca tartışılan, bir uçta kadının sadece cinsel organlarını örtmesini yeterli gören, diğer uçta kadının el ve yüzler dahil bütün bedeninin örtülmesini zorlayan[65] anlayışların ortaya çıkmasına neden olmuştur.

İslam fıkıh mezhepleri Kur'an’ı dinin birincil kaynağı olarak kabul ederler.

Afganistan'da Devrimci Kadın Birliği'nin 26 Ağustos 2001 günü gizlice kayda aldığı görüntülerde bir kadın, burkasını açtığı için iyiliğin emredilmesi ve kötülüğün men edilmesinden sorumlu din polislerince halk ortasında sopayla cezalandırılıyor.

Kur'an'a göre başlıca suçlar ve cezalandırma şekilleri şunlardır:

  • Zina: Kur'an'a göre 100 sopadır. Zina yapan cariye ise o zaman da bu cezanın yarısı kadar ceza alır.[66] Ancak şeriatta hadislere göre bekarlara 100 sopa evlilere ise recm cezası uygulanır.[67][68] Şeriat yasalarında tecavüz (ırza geçme) gibi bir suç tanımı bulunmamaktadır.[69]
  • Hırsızlık: Hırsızlık eyleminde sağ elden başlayarak, ellerinden bir tanesinin kesilmesi şeklindedir.[67][68]
  • Kazf: İffetli kadına yapılan zina isnadı, 80 sopa ile cezalandırılır ve şahitliği kabul edilmez. (Ayrıca bkn: İfk Olayı)
  • Yol kesme: Eylemlerinin çeşidine ve ağırlığına göre sağ el ve sol ayaklarının çapraz olarak kesilmesi, hapsedilme veya sürgün cezaları verilir.
İslam İşbirliği Teşkilatı'na üye ülkeler arasında şeriatı hiçbir şekilde uygulamayan, kısmen veya tamamen uygulayan veya bölgesel farklılıklarla birlikte uygulayan ülkeler:
  Yargıda şeriatı uygulamayan İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkeler
  Şeriatı kısmen (kişisel durumlarda: evlilik, boşanma, miras ve velayet) uygulayan, bunun dışında uygulamayanlar
  Şeriat kanunlarını bütünü ile kabul eden ülkeler
  Şeriatı bölgesel farklar gözeterek uygulayan ülkeler
  • Öldürme ve yaralama suçları: Kısas uygulanır. Kısas cana can, göze göz, dişe diş, hüre hür, köleye köle, kadına kadın gibi doğrudan suçu işleyen kişi ya da kabile toplumlarında ait olduğu kabilenin işlenen suçun aynısı bir karşı eylem ile cezalandırılması anlamına gelmektedir.[70] Kabile toplumunun adalet anlayışında öldürülen kişi için karşı tarafta öldürülen kişiye eşit statüde bir kişi (kadınsa kadın, köleyse köle vb.) öldürülmekteydi.

"Öldürülen insanlar konusunda size kısas farz kılındı. Hüre karşı hür, esire karşı esir, kadına karşı bir kadın. Kim, öldürülenin kardeşi tarafından bir bedel karşılığı bağışlanırsa, örfe uysun ve bedeli güzelce ödesin."(Bakara 2/178)

Uygulama Bakara (2/178) ayetine göre yapılır. Ancak ayette geçen "kadına kadın" ifadesinin neshedilmesi ve ayette geçmediği halde Müslüman birisinin Müslüman olmayan bir kişiyi öldürdüğünde kısas uygulanıp uygulanmayacağı konuları tartışmalıdır.[71][72] Şeriat yasalarına göre köle bir insan hür bir insanı öldürdüğünde kısas yapılır, ancak hür bir insan bir köleyi öldürdüğünde kısas yapılamaz.[73] Abdülaziz Bayındır'a göre ilgili ayet ile Tevrat hükümlerinden dişe diş, göze göz, kulağa kulak, buruna burun ve yaralamalarda misliyle karşılık verme gibi kısas hükümleri kaldırılmıştır.[74]

Otokratik yönetimler, şeriat ve itaat kültürünün ön planda olduğu, bireysel özgürlük ve değerler anlayışının gelişmediği toplumlarda, Kur'an'ın mutlak bir inançla Allah'ın emir ve yasaklarından oluştuğu anlayışının sürekli olarak toplumsal belleğe işlenmesi, tesettür ve zorunlu ibadet kurallarına aykırı davranan bireylere karşı dinsel zorbalığın ve kadına yönelik şiddetin İslam coğrafyasında yaygın olarak görülmesi sonucunu doğurur.

Kur’ân'ın mucize olduğu inancı

Kur'an mucizesine kanıt olarak ileri sürülen ayetlerden, Meryem, taze hurma için hurma ağacını silkeliyor, Yalancı-Matta İncilinde anlatılan efsane[75] Kur'an'da da tekrarlanır.

Müslümanlar arasında Kur’ân’ın harf, kelime sayıları, anlatım özellikleri, gelecekten ve bilimsel keşiflerden haber verme gibi değişik alanlarda büyük mucize örnekleri sergilediğine ve Kur’ân’ın bu sebeplerle taklit edilemeyeceğine inanılır. İ'caz-ül-Kur’ân, Kur’an’ı dil, anlatımda estetik, bilim tarafından daha sonraları bulunan ve açıklanan konuların Kur'an tarafından, hiç kimsenin bilmediği bir dönemde ortaya konulmuş olduğu gibi konuları araştırır, mucize oluş iddialarını[76] ve bunun dayanaklarını inceler.

Anlam tabakaları; Batıni-Hurufi yaklaşımlar: Ebced, cifr

Kur'ani deyimlerden birisi olan Sidret'ül münteha İslam kozmolojisinde renkli anlatımların konusudur. Günümüzde bunu çamgillerden sade bir sedir ağacı olarak tercüme etme eğilimi kendini gösterir.[77]

Batıni anlayışa göre Kur'an ayetlerinin avam ve havasa yönelik gizli anlam tabakaları, işaretleri ve bağlantıları bulunmaktadır. Bu bağlantıların açığa çıkartılması için Ebced hesabı kullanılarak Arap alfabesindeki her harfe sayısal bir değer atanır ve böylece yazılar sayısallaştırılır. Bu yaklaşımlarda Ebced, Arap yazısı ve Kur'an tarihinin ortaya koyduğu kronolojik yazım düzeni gibi düzenleme ve yazım şekilleri atlanarak günümüz metinlerine uygulanır, ayetlerden yeni anlamlar ve çıkarımlar elde edilir. Bazı çevrelerde tevafuklu Kur'an nüshalarından da Kur'an'ın mucizesi olarak bahsedilir.[78]

Harici video
İlyas Özkan ve konuğu Kur'an'da "demirin indirilmesi" ifadesini metalurji tarihi ile bağlantılı olarak tartışıyorlar.
elif ا1Ha ح8sin س60te ت400
be ب2Tı ط9`ayn ع70se ث500
cim ج3yâ ي10fe ف80Hı خ600
dal د4kef ك20Sad ص90zel ذ700
he ه5lâm ل30kaf ق100Dad ض800
vav و6mim م40ra ر200Zı ظ900
ze ز7nun ن50şın ش300ğayn غ1000

Mesela: Arapçada demiri ifade eden Hadid kelimesinin ebced hesabıyla değeri 26'dır. 26, demirin atom numarasıdır. Ayrıca belirlilik ekiyle birlikte (El-Hadid) kelimenin ebced karşılığı da 57'dir. Bu da demirin durağan izotoplarından birinin kütle numarasıdır.[79] Kur’ân'da demirden bahseden sure Hadid Suresi Kur’ân'ın 57. suresidir. İddialara göre Kur’ân'da geçen bazı sözcüklerin buna benzer anlamlı tekrarları bulunmaktadır.[80][81][82][83] Said Nursi de Risale-i nurun kendisine yazdırıldığı ifadelerinin yanında 33 Kur'an ayetinin ebced yoluyla Risale-i nurlara işaret ettiğini iddia etmiştir.[84] Bu iddialara karşı çıkan çalışmalar ve eleştiriler de yayınlanmıştır.[85][86]

Mitolojik kültür

(Ayrıca bakınız:İslam mitolojisi, Cin Suresi)

Ashab-ı Kehf'in yaşadığına inanılan onlarca mağaradan birisi (Selçuk/İzmir): En eskisi Mahaprasthanika Parva'da bulunan destana göre yedi kişi, bir köpekle birlikte riyâzet için krallığa ve dünyaya yüz çevirirler.[87] Efsane Süryani rahip Suruçlu Yakup tarafından Hristiyanlığa sokulur.[88]
Cinlerin siyah kralı Malik, Kitab'el Bulhan, 14. yüzyıl. Malik Kur'an'da cehennem bekçisidir.
Meryem Suresi'nde de anlatılan "Bakire Meryem" hikayesi. Apokrif Yakup İncili'nde yazıldığına göre ebe İsa'nın doğumu sonrasında Meryem'in bekaretini onaylar.
Bir ifrit tarafından süslenen Makhan, Buhara, 1648; İfrit kelimesi Kur'an anlatımında Süleymanın hikayelerinde kullanılır.

İnsanlar tarihte yaşayan kişilerin gerçek hikâyelerine ilgi duymamakta, ister bir peygamber ister bir komutan olsun, kahraman, gerçek kişiliğinden uzaklaştırılarak, insanüstü bir konuma getirilmektedir. Halkın belleği olayları kategoriler, şahısları arketipler hâlinde saklar, gerçek şahısları veya gerçek olayları saklamakta zorlanır. Bu nedenle herhangi bir olay ve tarihsel bir kişilik sözlü olarak aktarıldığı her dönemde arkaik zihniyetin oluşturduğu kahramana dönüştürülür.[89] Bu kahramanların hikayeleri benzer tiplemeler ile çok sayıda Kur'an anlatısında işlenir.

Ancak Müslümanlar, Kur’ân'ın "Allah" tarafından aslen bir ümmi olan Muhammed'e gönderildiğine inandıklarından ötürü, Kur’ân'ın başka kaynaklardan alıntılar yapılarak meydana getirilebilmiş olabileceği önermesini reddederler.[90]

Mitolojik kültürde yer alan çok sayıda konu ve kahraman Kur'an anlatımlarında da işlenir; Karun, Lokman, Zülkarneyn ve Yecüc - Mecüc, 7 uyuyanlar, ifrit ve cinlere emreden Süleyman, Yunus hikayesi, Musa'nın denizi yarması vb.

Sanat eserlerinde kullanımı

İran minyatür sanatı, 16. yy: Zülkarneyn cinlerin yardımıyla Yecüc ve Mecüc'e karşı set inşa ediyor. Hezekiel kitabında "Magog'dan Gog" ifadesine göre Gog bir kişi ve Magog onun toprağı iken Yüzyıllar içerisinde "Gog ve Magog" kişilere, Vahiy kitabında ise "Gog ve Magog kavmi"ne dönüşür."

Geleneksel islam kültürü şiir, resim, heykel tiyatro gibi sanat eserlerine karşı olumsuzdur. Kur'an'ın bazı sureleri şiirsel ya da tiyatral anlatım dilini kullanmasına karşın Kur'an'da şairler yerilir.(Şuara;224) Buna karşılık hiçbir zaman içerisinde resimler yer almamış olan Kur’ân, hat san'atının gelişmesine sebep olmuştur.[1]

Metin ve düzenlemeler

Kur’ân 114 sure'den oluşur. Sureler genellikle içerdiği konulardan birine verilen isimlerle anılırlar. Sureler kronolojik bir sırada düzenlenmemiştir.[91] Kur’ân'da 86’sı Mekke dönemi, 28'i ise Medine dönemi olmak üzere 114 sure bulunur. Her bir sure “ayet” adı verilen bölümlerden oluşur. Ayetlerin uzunluğu bir kelime ile bir sayfa arasında değişir. Kur’ân'ı oluşturan 30 eşit parçadan her birine cüz denir.

Kur’ân'ın yazımında noktalama işaretleri bulunmadığı için bazı ayetlerin nereden başlayıp nerede bittiği gibi konular kesin değildir. Bazı âlimler, bir kısım uzun cümleleri iki-üç ayet saymışken, bazısı tek ayet kabul etmiştir. Yine Şafiî âlimleri besmeleyi başında zikredilen sure ile bir bütün olarak saydıkları hâlde, Hanefi âlimleri besmeleyi ayrı bir ayet olarak saymışlardır. Sure başlarındaki “Ya Sin, Ha mim” gibi "Hurûf-u Mûkattâ'at" için de benzer durum geçerlidir. Buna göre, Kur’ân, surelerin başındaki besmeleleri ayrı bir ayet saymama kaydı ile 6236 ayetten oluşur.

Ayetlerin sayısını İbn-i Abbas 6616, Nafi 6217, Şeybe 6214, Mısır âlimleri 6226 olarak ifade etmişlerdir. Said Nursi, Zemahşeri gibi bazı din adamları ise rakamları yuvarlayıp 6666 sayısını vermişlerdir.[92]

İçeriği ve yorumlanması

Eyob, Léon Bonnat (1880); Eyüp hikayesi Muazzez İlmiye Çığ'a göre bir Sümer efsanesinin Tevrat uyarlamasıydı.[93]

Kur'an içeriğinin Arapça bilmeyenler için anlaşılmasında en büyük zorluklardan birisi Kur'an'ın katkısız ve yorumsuz tercümesinin yapılmaması, bunun yanında her dönem sayıları hesaplanamayacak kadar çok meal ve tefsirlerinin yapılması, bu meal ve tefsirlerin tamamen yapan kişilerin eğitim, bilgi, bölge, mezhep, meşrep gibi öznel durumları ile ilgili yansıtmalar ve çarpıtmalar[94][95][96][97] içermesi, okuyucunun gerçek içeriğe ulaşamaması ve ciltler dolusu tefsirlerin ayrıntılarında boğulması sorunudur. Kur'an tefsir ve meallerindeki çarpıtmalar Kur'an metninde yer alan, yazarına göre daha çok Allah'a izafe edilemeyecek eylem, isim ve sıfatlar konusunda yapılmaktadır.[98]

Kur’ân'da başlıca Allah inancı, tevhid, yaratılış, dünyanın sonu, peygamberlik ve peygamberlerin yanı sıra dini ve ahlaki kıssalar işlenir. Ancak Kur'an'da milat kavramı gibi bir anlayış olmadığı için insanlığın geçmişine ait birçok hikaye anlatılmasına rağmen herhangi bir olay için tarih verilmez.

Kur'an'ın güneş takvimine tamamen yabancı olmasının yanında Kur'an, takvim olarak o güne kadar Araplarda kullanılmakta olan 12'li Ay takvimini (kamerî aylar) esas almış, bazı Arap bölgelerinde kullanılmakta olan ve her yıl mevsimlerin ve ayların çok az bir farkla sabit kalmalarını sağlayan "nesi" uygulamasını "küfürde ileri gitmek" şeklinde bir niteleme ile yasaklamıştır. (Tevbe suresi:36-37) Kur'an'da Nuh'un gemisinin Cudi'ye oturduğu gibi coğrafik anlam ifade eden cümleler de son derece nadirdir.

Kur'an'da adı 136 kere kullanılan Musa'nın Kardeşi Harun'a öfkelenip Tanrı'nın kendi elleriyle yazıp verdiği[99] On Emir taş tabletini kırması. (Rembrandt, 1659)
Yunus ve Balık, İslam minyatürü. Yunus kitabında, Akdeniz'de gemiden atılıp balık tarafından yutulan ve Dicle'nin kenarında, Ninova'da karaya fırlatılan Midraşik Yunus anlatısı Kur'an'da da tekrarlanır.

Dinler tarihi

Kur'an'da Dünya'nın jeolojik tarihi dışında beşeri tarih Âdem'le başlatılır. Yusuf, Kârûn, Hâmân, Zülkarneyn, Ashab-ı kehf, Süleyman ve Yunus hikâyeleri gibi kıssalar Kur’ân'da hacimsel açıdan geniş yer kaplar.

Kur'an anlatımlarında Haman hikâyesinin Babil Kulesi, Ester ve Mısır'dan Çıkış gibi farklı Tevrat hikâyelerinin bir kombinasyonu olduğu ifade edilmektedir.[100] İmran-Meryem ilişkisinde zaman ve kişilerin yer değiştirdiği görülür. Yunus hikayesi ise Sümer mitolojisinde insan balık kombinasyonu olan yarı tanrı Oannnes'den ilham alan bir Tevrat hikayesi olarak görülür.[101][102]

Benzer örnekler hikayelerin gerçekliği konusunun tartışılmasına ve bu konuda teoriler üretilmesine yol açar.[103] Ezher Üniversitesi'nde gerçekleştirilen tez çalışmasında (1950) Muhammed Ahmed Halefullah bu kıssaları masal olarak nitelendirmekten çekinmemiştir.[104]

Sosyal konular

KKTC Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde yapılan bir çalışmada Kur'an'ın ortaya koyduğu vergilerinin İslam öncesi Güney, Kuzey ve Hicaz Araplarında hatta daha eski toplumlarda yer alan vergi düzenlemelerinin aynısı olduğu sonucuna varılmıştır.[105] Sütçü İmam Üniversitesi, Temel İslam Bilimleri bölümünde yapılan bir araştırmada Kur'an'a dayalı hukuk ve ibadetler "Bizim üzerinde durduğumuz, Kur'an'ın da işaret ettiği İslam öncesi Arap folklorundaki mitolojik unsur ve menkıbeleri Kur'an'ın yok saymadığıdır. Kur'an'da emredilen ibadetlerin bir kısmı zaten Arapların yaşamında kültürlerinde, örf ve adetlerinde, bir kısmı da Tevrat'ta bulunuyordu. Örneğin namaz, oruç, hac, zekat... gibi. Burada Kur'an'daki hukuk sistemi Arapların geleneksel hukuk sistemiyle Tevrat'ın bir karışımıdır dersek abartmış olmayız. Araplarda kısas, diyet, hırsızın elinin kesilmesi cezaları olduğu gibi örtünme de köklü bir gelenek hâlinde idi. Yahudilikte de kısas bulunduğu gibi faiz de yasaklanmıştı. Bazı durumlarda zina eden kadın ve erkek taşlanarak öldürülürdü." sözleriyle anlatılmaktadır.[106]

Kraliçe Belkıs'ın Kral Süleyman'ı ziyareti. Edward Poynter, 1890. Tevrat anlatımında yedi yüz karısı ve üç yüz cariyesinin yaşlılığında yoldan çıkartıp putlara taptırdığı Süleyman,[107] Kur'an'a insanlara, cinlere ve doğaya hükmeden bir peygamber kral olarak girer.

Bilimlerle ilgisi

Kur'an'ın akıl ve bilime dayalı anlaşılması ve yorumlanması gerektiğine dair yaklaşımlar İslam tarihinde zaman zaman ileri sürülmüş ve dışsal görünüm olarak akıl ve bilimle çelişen ayetler tevil edilme yoluna gidilmiştir. Bu yaklaşıma karşı çıkan tefsirciler de bilimin değişken karakterini ileri sürmüşler, ayetlerin dil açıdan bahsedilen anlamları içermesinin mümkün olmadığını ifade etmişlerdir.[108]

İnanılan ilk evren modeli: Yer merkezli veya yer üstü evren. C. Flammarion, Holzschnitt, Paris 1888
Kur'an'ın Evren modeli (Kozmoloji)
Kur'an ayetlerinin lafzi ve zahiri anlamlarına göre Dünya Allah tarafından dümdüz yaratılmış [109] ve Evren'in de Dünya merkezli (yer üstü evren modeli) olarak tanımlandığı düşünülmektedir.[110] Kur'an ayetlerinde yeryüzü insanlar için dümdüz bir döşek hâline getirilmiş (Naziat Suresi 30), gökler (evren, sema) Dünya üzerinde 7 kat olarak düzenlenmiş, gök lambaları olan yıldızlar 1. kat göğe (Mülk Suresi: 5) yerleştirilmişlerdir.[111][112] Kur'an anlatımında Allah Gökte Arş üzerinde oturarak 6 günde yarattığı Yer ve Gök'ten ibaret olan evreni idare eder. Bu evren içerisinde melekler, ifritler, cinler, şeytanlar gibi mitolojik yaratıklar bulunur. Yıldızlar (s:Mülk Suresi: 5) zaman zaman haber çalmak için göğe yükselen şeytanları kovmak için fırlatılan taşlar olarak kullanılır.
Dünya'nın şekli, evrenin büyüklüğü ve sonu
"...Ve yeryüzünü de yayıp döşedi." (Naziat Suresi, 30) Ayette geçen "deha" kelimesi geleneksel anlayışa göre yayıp döşemek, dümdüz yapmak anlamlarını ifade eder.[113] Bu ve benzeri ayetlerin tercümeleri kelimenin kökeni ile ilgili tartışmalar açılarak bazı meal yazarları tarafından "yuvarlattı" ifadesi ile verilmektedir.[114] Kur'an'da yeryüzünün düz değil, yuvarlak olarak tanımlandığı iddiaları, İslam dünyasında tercüme faaliyetlerinin ve bilimsel düşüncenin gelişme süreciyle paralel bir gelişim izlemiştir.[115] Kur'an'da kıyamet sahnesi anlatılırken gök cisimlerinin hangi büyüklüklerde ele alındığının düşünülmesine yarayacak bazı ifadeler bulunur: Mülk ve Cin surelerinde gökyüzüne çıkan şeytanlara atılan (korunmuş gök kavramı) yıldızlar, kıyamet vakti geldiğinde yeryüzüne dökülürler, ancak yeryüzünde hayat devam etmektedir. (Tekvir Suresi 1-7)

Edebi eser olarak özellikleri

  • İcazül Kur’ân, Kur’ân'ın dil, anlatım gibi estetik yapısını ilgilendiren konuları araştırır, mucize oluş iddialarını ve bunun dayanaklarını inceler.[76] Mûkattâ'at: Kur’ân'da bazı surelerin başında bulunan, ana metinden ayrı yazılan sessiz harf gruplarına mûkattâ'at harfleri denir. Bu harflerin ayet olup olmadığı, surelerin başına ne zaman konulduğu, ne anlama geldiği ve barındırdığı gizemler uzun tartışmalara konu olmuştur.

Anlatım yer yer şiir, yer yer düz anlatım özellikleri göstermektedir. Kur’ân'da mesaj çeşitli edebi yapı ve araçlar ile iletilir. Arapça metinde, sureler ve ayetler mesajı hatırlamak üzere fonetik ve tematik yapıları kullanır. Kur’ân anlatımı başı, sonu ortası olan düz bir anlatım değil, konu ve hikâyelerin parça parça bölündüğü, yer yer tekrarlandığı, başa dönüldüğü veya ortadan alındığı ağ şeklinde bir örgüye sahiptir.[116] Müslümanlar Kur’ân'ın içerik ve anlatımının eşsiz ve taklit edilemez edebi bir mucize olduğuna inanmakla birlikte Kurʼân'da içerik dışında üslup, anlatım tarzı ve gramer hatalarına işaret eden araştırmalar da bulunmaktadır.[117][118]

Muhammed Ay'a işaret ederken. 16. yy. falname.

Kur'an'da muallakat şairlerinden en:Imru' al-Qais 'ın şiirinde de kullanılan[119] "Kıyamet yaklaştı ve ay yarıldı" ifadesi ve bağlantılı rivayetler Muhammed'in bir işaretiyle ayın gökyüzünde ikiye ayrılıp tekrar birleşerek en büyük mucizelerinden birisini gösterdiği inancının müslümanlar arasında yerleşmesine yol açmıştır.[120] Kur'an'ın edebi üstünlüğüne de örnek gösterilen şiirsel ifadeler aynı zamanda bu ifadelerin kaynağı açısından da tartışmalara yol açmıştır.[119]

Kur'an'ın anlaşılması ve din bilimleri

Orta Doğu halkları arasında zenginliğiyle efsaneleşen Lidya kralı Kârûn, Louvre Müzesi
Büyük İskender'i başındaki Amon boynuzlarıyla Mısır fatihi olarak tasvir eden para, İskender Mısır'da Koçbaşlı Tanrı Amon'un oğlu kabul edilir. Kur'an yorumcularının çoğunluğuna göre Zülkarneyn ile kastedilen kişi İskender'dir.[121][122]
Derbent, Dağıstan'da Hazar kapısı, sıklıkla İskender kapısı olarak nitelendirilir.
  • Tefsir ve Meâl: Tefsir Kur'an bilimlerini kullanarak Kur'an ayetlerini anlama ve yorumlama faaliyetlerine verilen isimdir. Rivayet tefsiri ve dirayet tefsiri olarak iki kola ayrılır. Rivayet tefsirinde peygamber, sahabi ve diğerlerinin sözleri kullanılırken dirayet yahut rey tefsirleri dil, akıl, mantık ve felsefe gibi geleneksel ilimler çerçevesinde yapılan yorumlarla oluşturulur. Ayrıca bazı Kur'an ayetlerine yüklenen batıni anlamlar üzerinden yapılan işari tefsirler mevcuttur. Geleneksel yaklaşımda Kur'an'ın tercümesi yapılmaz. Buna karşılık Arapça bilmeyenlere, mealcinin genellikle parantez kullanarak yaptığı yorumlu katkılarını da içeren mealler sunulur. "Meâl"; "meydana gelen netice", "mana", "anlam", "sonuç" anlamlarına gelir.
  • Kelâm: Allah'ın sıfatları, Arş üzerinde oturması gibi Kur'an ve hadislerden kaynaklanan inanç sorunlarını irdeleyen ve bu çerçevede oluşturulan felsefi kuram ve teorilerle ilgilenen ilim dalıdır.
Kûfi tarzında yedinci yüzyıla ait bir Kur’ân
  • Fıkıh/İstinbat: Kur’ân ayetleri dilbilgisi, sebeb-i nüzul ile ilgili rivayetler vb. açısından irdelenerek örneğin bir emir cümlesi usuli fıkıh denilen kurallar çerçevesinde yorumlanır, genel ve özel hükümler çıkarılır (İstinbat). Fakihler bu şekilde İbâdetlerin şekli, miktarı gibi konular yanında, bunların yapılmaması veya din tarafından belirlenen diğer suç konuları ile ilgili şeriat hükümlerini belirler.
  • Kıraat:Yazım dönemindeki Arap dil yapısı, alfabe ve işaretleme yetersizlikleri, Kur'an metninin farklı okuyuş şekillerinin ortaya çıkmasına uygun niteliktedir. Okuma ve metin üzerinde farklı rivayetler İslam toplumunda farklı okumaların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Kıraat mezhepleri, ayetlerin farklı okunuş şekillerini ve bu okumaların ifade ettiği farklı anlamlarla ilgilidir. Örneğin maide suresi:6. ayetindeki farklı okumalar abdest alma şekillerinde mezhepsel farkların kaynaklarından birisidir. Kur’ân'ı yazım, dil, anlatım özellikleri, nakil bilgileri, edebiyat usul ve kuralları ve Arap şiveleri açısından inceler. Tecvid: harflerin çıkış yeri, sıfatı, uzun veya kısalığı, genişlik veya darlığı, birleştirme ve ayırma, kalın ve ince vurguları gibi Arapçanın Arap veya Kureyş aksanıyla okunması konuları ile ilgilidir.

Kur'an'ın eleştirisi

Kur'an'a eleştiriler, metodolojik olarak değişik başlıklar altında yapılmıştır. Bunlar bilimsel-tarihsel hatalar, iç tutarlık, kaynakları, dil (gramer, üslup) hataları vb. başlıklardan oluşur. Kur'an'ı İngilizce, Fransızca ve İtalyancaya tercüme eden Sami Ezzib, Kur'an'daki dil bilgisi hatalarını tespit ederek bulgularını 500 sayfalık Al-Akhta' al-lughawiyyah fi al-Qur'an al-karim: Linguistic Errors in the Holy Koran adlı eserinde yayımladı.[123][124]

Muazzez İlmiye Çığ bir kısmı Kur'an'da da aynen veya değiştirilerek anlatılan kutsal kitap hikayelerini eski mitolojilerle karşılaştırdığı çalışmalarında bu konuda büyük paralellikler olduğu sonucuna ulaşır. İlmiye Çığ eserinde, Kur'an'da peygamber sayılan Lut'un Tevrat'ta iki kızı ile yatma hikayesini Kenan baştanrısı El'in kızları olan iki tanrıça yaratıp onlarla yattığı hikayesinin Tevrat versiyonu olarak değerlendiren görüşlere yer vermektedir.[125]

Kur’ân hat sanatı, Osmanlılar devri.
Arapça Kur’ân ve Farsça tercümesi, İlhanlılar devri.
12. yüzyıldan kalma bir Endülüs Kur’ân'ı.
Chester Beatty Kütüphanesi'nde segilenen 13-14üncü yüzyıllara ait olan Mağribî hat tarzında Kur’ân örneği, Dublin, İrlanda.

Bunun yanında, Kur’ân'nın yorumu neticesinde ortaya çıkmış hukuk sistemi şeriatın günümüzdeki değerlere olan uyumluluğu ve Kur’ân'ın sadece ilahi bir vahiy olduğu inancı eleştirilmektedir. Kur'an, eleştirenler tarafından Muhammed'in koyduğu esasların toplu hâlde yer aldığı bir kitap olarak görülmektedir.[126]

Kur'ân'da geçen; evren ve dünyanın yaratılması, insan hayatının kökenleri, biyoloji, doğa bilimleri ve benzeri konular ile ilgili açıklama ve beyanlar bilim insanları tarafından kendi içinde çelişkili olma, bilimsel olmama ve gelişen bilimsel teorilere tezatlık oluşturma gibi nedenlerden ötürü eleştirilmektedir.[127][128][129] Bunun dışında Eski Arapça ve Arap kültürü üzerine uzman pek çok akademisyen Kur'ân'a karşı, açık ve anlaşılır bir kitap olduğunu iddia etmesine rağmen bu özellikleri barındırmaması ve kendini sürekli tekrar eden, anlamsız ve anlaşılmaz kısımlara sahip olması savına dayanaraktan eleştiriler yapmaktadır.[135]

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. Nasr, Seyyed Hossein (2007). "Qur'an". Encyclopædia Britannica Online. 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2007.
  2. John Burton (1977). The Collection of the Qur'an. Cambridge Üniversitesi. 7 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013.
  3. Jane Dammen McAuliffe (2006). The Cambridge Companion to the Qur'an. Cambridge Üniversitesi. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013.
  4. "Peygamberliğin İspatı". 22 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2015.
  5. "En Büyük ve Ebedi Mucize Kur'an'dır". 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2015.
  6. Handbook of Islamic Marketing, Page 38, G. Rice - 2011
  7. Literacy and Development: Ethnographic Perspectives - Page 193, Brian V Street - 2001
  8. Nigosian, S.A. (2004). Islam : its history, teaching and practices ([New ed.]. bas.). Indiana Univ. Press. ss. 65-80. ISBN 0-253-21627-3.
  9. Wheeler, Brannon M. (2002). Prophets in the Quran: an introduction to the Quran and Muslim exegesis. Continuum. s. 15. ISBN 978-0-8264-4956-6.
  10. "Quran 3:84". 25 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2013.
  11. Understanding the Qurán - Page xii, Ahmad Hussein Sakr - 2000
  12. https://www.researchgate.net/publication/317604040_Cahiliye_Arap_Hac_Rituellerinin_Kur'an'daki_Menasikle_Diyalektik_Iliskisi/link/5e20c19d458515ba208de0a1/download
  13. "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2014.
  14. "TDK - Kerim". TDK Sözlük, kerim. 5 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2008.
  15. Yuya's titles included "Overseer of the Cattle of Amun and Min (Lord of Akhmin)", "Bearer of the Ring of the King of Lower Egypt", "Mouth of the King of Upper Egypt", and "The Holy Father of the Lord of the Two Lands", among others. For more see: Osman, A. (1987). Stranger in the Valley of the Kings: solving the mystery of an ancient Egyptian mummy. San Francisco: Harper & Row. pp.29-30
  16. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 11 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2013.
  17. http://www.ilafdergi.hitit.edu.tr/files/14.11.pdf
  18. "Quran - Compilation" 3 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Britannica.com. Erişim: 12 Ocak 2015
  19. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/557354
  20. "Arşivlenmiş kopya". 30 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2013.
  21. "Arşivlenmiş kopya". 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013.
  22. "Arşivlenmiş kopya". 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013.
  23. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/581137
  24. Holland, Tom; In the Shadow of the Sword; Little, Brown; 2012; s. 303: ‘Otherwise, in all the vast corpus of ancient literature, there is not a single reference to Mecca – not one’
  25. Crone, Patricia; Meccan Trade and the Rise of Islam, 1987, s. 7
  26. Orhan Gökdemir, Din ve Devrim, İstanbul: Destek Yayınları. 2010. s. 64
  27. "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2021.
  28. Data on Gibson's biography taken from his Web pages, his book Qur'ānic Geography and the Amazon author information to this book: 21 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 8 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 26 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 31 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  29. Dan Gibson: Qur'ānic Geography (2011)
  30. ""Muhammed Nerdeydi", 19.org". 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
  31. "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2020.
  32. "Kur'ân ne zaman mushaf haline getirilmiştir?". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2015.
  33. "Kur'an'ın ilk yazılmış nüshaları neden ortadan kaldırıldı? Kur'an'ın aslı yakıldı mı?". 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2015.
  34. "Kur'an-ı Kerim'in yazılması, toplanması ve kitap haline getirilmesi hakkında detaylı bilgi verir misiniz? Peygamber Efendimiz Kur'an'ı toplama işini hayatında yapamasa bile bunu neden vasiyet etmemiştir? Şu an elimizde bulunan en eski Kur'an hangisidir?". 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2015.
  35. “Ana Hatlarıyla Kur’ân-ı Kerîm”, Prof. S. Yıldırım, s. 65
  36. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/354873
  37. https://www.academia.edu/41270123/%C3%96ABT_DKAB_VE_%C4%B0HL_MESLEK_DERSLER%C4%B0_%C3%96%C4%9ERETMENL%C4%B0%C4%9E%C4%B0_%C4%B0SLAM_TAR%C4%B0H%C4%B0_SORU_%C3%87%C3%96Z%C3%9CMLER%C4%B0_01_%C3%9Cnite_1_%C4%B0sl%C3%A2m_%C3%96ncesi_Arabistan_ve_Araplarda_Din%C3%AE_Sosyo_K%C3%BClt%C3%BCrel_Hayat
  38. al-Bukhari, Muhammad. "Sahih Bukhari, volume 6, book 61, narrations number 509 and 510". 810-870 CE. Sahih-i Buhari. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020.
  39. http://anl.az/el/Download/2017/11/562649.pdf
  40. Mohamad K. Yusuff, Zayd ibn Thabit and the Glorious Qur'an 26 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  41. The Koran; A Very Short Introduction, Michael Cook. Oxford University Press, ss. 117–124
  42. "Arşivlenmiş kopya". 29 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2012.
  43. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 30 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Nisan 2013.
  44. "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.
  45. "Kur'ân'ın Yazılış Tarihi". 27 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2009.
  46. Kaya, M. Ali (30 Mart 2011). "Kur'ân'ın Harekelenmesi". fikirbahcesi.org. ss. tefsir dersleri. 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2013.
  47. "Arşivlenmiş kopya". 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015.
  48. http://ilhan-arsel.zzl.org/kissa221.htm
  49. "The Qur'anic Manuscripts". 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2007.
  50. https://hanifler.com/archive/index.php?t-3401.html
  51. F. E. Peters (1991), ss. 3–5: "Few have failed to be convinced that … the Quran is … the words of Muhammad, perhaps even dictated by him after their recitation."
  52. https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/31637/tez.pdf?sequence=1
  53. Kur'an-ı Kerim. 74:30
  54. "Appendix 1 of the Authorized English translation of Quran by Rashad Khalifa, Ph.D." 24 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  55. Kur'an-ı Kerim. 9:128-129
  56. Kur'an-ı Kerim. 15:9
  57. Sadeghi, Behnam (2012). "Ṣan'ā' 1 and the Origins of the Qur'ān". Der Islam. 87 (1-2). ss. 1-129. doi:10.1515/islam-2011-0025. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014.
  58. Sadeghi, Behnam; Bergmann, Uwe (2010). "The Codex of a Companion of the Prophet and the Qurʾān of the Prophet". Arabica. 57 (4). ss. 343-436. doi:10.1163/157005810X504518. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
  59. Ṣan‘ā’ 1 and the Origins of the Qur’ān, Behnam Sadeghi & Mohsen Goudarzi. Walter de Gruyter. 2012. Another exception concerns verse 85 of sūra 9, which is missing. At sixteen words, this omission is found to be an outlier when compared to the sizes of other missing elements in C-1, which are much shorter. The anomaly may be explained by the common phenomenon of parablepsis, a form of scribal error in which the eye skips from one text to a similar text, in this case, from the instance of ūna followed by a verse separator and the morpheme wa at the end of verse 84 to the instance of ūna followed by a verse separator and the morpheme wa at the end of verse 85.
  60. Sadeghi, Behnam; Goudarzi, Mohsen (2012). "Ṣan'ā' 1 and the Origins of the Qur'ān". Der Islam. 87 (1–2). ss. 1-129. doi:10.1515/islam-2011-0025. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2014.
  61. "The "Qur'ān Of ʿUthmān" At Tashkent". 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2007.
  62. http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4581684.stm 23 Mayıs 2013 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi BBC'nin konu ile ilgili araştırması
  63. "Arşivlenmiş kopya". 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020.
  64. "Kuran-ı Kerim ve Türkçe Meali, Diyanet İşleri Başkanlığı". 7 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2007.
  65. "Arşivlenmiş kopya". 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2020.
  66. Nisa Suresi, 25. ayet
  67. "Arşivlenmiş kopya". 3 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
  68. "Arşivlenmiş kopya". 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
  69. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
  70. "Arşivlenmiş kopya". 20 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2012.
  71. "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
  72. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
  73. "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
  74. "Arşivlenmiş kopya". 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
  75. Leirvik 2010, pp. 33–34.
  76. "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2012.
  77. "Arşivlenmiş kopya". 1 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
  78. "Arşivlenmiş kopya". 18 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
  79. "Isotopes of iron". 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2009.
  80. "Kur'ân'ın matematiksel mucizeleri". 30 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2008.
  81. "Scientific Miracles". 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2008.
  82. "Mucizeler Kaynağı Kur'ân-ı Kerîm'in Matematiksel Mucizesi". Sorularlaislamiyet.com. 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  83. "Kur'ân'ın mucizeleri". Akşam Gazetesi. 27 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2008.
  84. "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2020.
  85. "Arşivlenmiş kopya". 26 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2013.
  86. "Arşivlenmiş kopya". 21 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2013.
  87. Refiye Şenesen; Pagandan Hristiyanlık ve Müslümanlığa Bir İnanç Merkezi: Ashab-ı Kehf ve Günümüzde Tarsus Ashab-ı Kehf'te Hıdırellez Şenlikleri 3 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi; Erişim Tarihi: 25 Aralık 2015
  88. Pieter W. van der Horst; "Pious Long-Sleepers in Greek, Jewish, and Christian Antiquity
  89. acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/30994/hayreddin_kizil.pdf
  90. "Christoph Luxenberg le röportaj (İngilizce)". 1 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2007.
  91. http://www.simetrikkitap.com 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Simetrik Kitap, Dr. Halis Aydemir
  92. "Arşivlenmiş kopya". 18 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2013.
  93. M.İlmiye Çığ. İbrahim Peygamber s. 19.
  94. "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
  95. "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
  96. "Arşivlenmiş kopya". 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
  97. "Arşivlenmiş kopya". 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
  98. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 11 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
  99. https://hristiyankitaplar.com/sites/hristiyankitaplar.com/files/epub_content/747/OPS/section-0013.html
  100. "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020.
  101. "Arşivlenmiş kopya". 13 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020.
  102. "Arşivlenmiş kopya". 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020.
  103. "Arşivlenmiş kopya". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
  104. "Arşivlenmiş kopya". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
  105. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2017.
  106. "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2014.
  107. "Arşivlenmiş kopya". 30 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2021.
  108. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Ocak 2021.
  109. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/179948
  110. "The Geocentric Qur'an" (İngilizce). wikiislam. 12 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2013.
  111. "KUR'AN'DAKİ BAZI KAVRAMLARIN TARİHSEL KÖKENLERİ". googleusercontent. Erişim tarihi: 15 Mart 2013.
  112. "Kur'ân'dan bilim türetmek". agnostik. 4 Temmuz 2010. 14 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2013.
  113. "Arşivlenmiş kopya". 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020.
  114. "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2014.
  115. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/179948
  116. Approaches to the Asian Classics, Irene Blomm, William Theodore De Bary, Columbia University Press, 1990, ss. 65
  117. http://dergipark.org.tr/tr/download/issue-full-file/29732
  118. //isamveri.org/pdfdrg/D02424/2002_II_7/2002_II_7_
  119. "Arşivlenmiş kopya". 31 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
  120. "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
  121. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ocak 2021.
  122. "Arşivlenmiş kopya". 11 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2012.
  123. Contestation des erreurs du Coran
  124. Al-Akhta' al-lughawiyyah fi al-Qur'an al-karim: Linguistic Errors in the Holy Koran (Arabic Edition)
  125. Muazzez İlmiye Çığ, İbrahim Peygamber, s. 96
  126. Tarih II, sayfa 90, Kolektif-1933
  127. Cook, Michael, The Koran: A Very Short Introduction, Oxford University Press, (2000), s. 30
  128. see also: Ruthven, Malise, A Fury For God, London ; New York : Granta, (2002), s. 126
  129. "Secular Web Kiosk: The Koran Predicted the Speed of Light? Not Really". 9 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 March 2019.
  130. Leirvik, Oddbjørn (2010). Images of Jesus Christ in Islam: 2nd Edition. New York: Bloomsbury Academic; 2nd edition. ss. 33-66. ISBN 978-1441181602. 2 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2019.
  131. Gerd Puin is quoted in the Atlantic Monthly, January, 1999:«The Koran claims for itself that it is 'mubeen' or 'clear'. But if you look at it, you will notice that every fifth sentence or so simply doesn't make sense... the fact is that a fifth of the Koranic text is just incomprehensible...«
  132. Wansbrough, John (1977). Quranic Studies: Sources and Methods of Scriptural Interpretation
  133. Geisler, N. L. (1999). In Baker encyclopedia of Christian apologetics. Grand Rapids, MI: Baker Books. Entry on Qur'an, Alleged Divine Origin of.
  134. Toby Lester (Ocak 1999). "What Is the Koran?". The Atlantic Monthly. 23 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2019.
  135. [130][131][132][133][134]
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.