Bosna-Hersek'te COVID-19 pandemisi
COVID-19 pandemisi'nin 5 Mart 2020'de Banja Luka'da İtalya'da bulunan birisinden Bosna-Hersek'e ulaştığı doğrulandı. Günün ilerleyen saatlerinde, ilk vakanın oğlu olan ikinci vaka bildirildi.[1] 21 Mart'ta, ülkedeki COVID-19 kaynaklı ilk ölüm Bihać'daki bir hastanede duyuruldu. Hasta iki gün önce hastaneye yatırılan yaşlı bir kadındı.[2]
Onaylanmış koronavirüs vakalarının olduğu belediyelerin haritası (15 Nisan 2020 tarihli): | |
Yer | Bosna-Hersek |
---|---|
Hastalık | COVID-19 |
Virüs cinsi | SARS-CoV-2 |
İlk vaka | Banja Luka |
Varış tarihi |
5 Mart 2020 (11 ay, ) |
Kaynak ülke(ler) | |
Vaka Sayıları | |
Toplam Test Sayısı | 603.521 (TPO: %20.35) |
Doğrulanmış vakalar | 122.828 |
İyileşmiş | 96.096 (%78.23) |
Ölümler | 4.745 (%3.86) |
Aktif vakalar | 21.987 (%17.9) |
Son Güncelleme | 4 Şubat 2021 |
Resmî websitesi | |
15 Nisan 2020 itibarıyla, Bosna-Hersek'te 1.116 koronavirüs vakası doğrulandı. Bunlardan 458'i Sırp Cumhuriyeti'nde,[3][4] 640'ı Bosna-Hersek Federasyonu'nda[5][6] ve 18'i Brčko İlçesi'ndeydi.[7]
17 Mart 2020'de, Bosna ve Hersek Bakanlar Konseyi tüm Bosna-Hersek'te olağanüstü hâl ilan etti.[8] 4 Şubat 2021 itibarıyla Bosna-Hersek'te koronavirüs ile enfekte olmuş toplam 4.745 kişinin hayatını kaybettiği, toplam vaka sayısının ise 122.828 olduğu açıklandı. 96.096 hasta ise iyileşti ve taburcu edildi.
Arka plan
Köken
12 Ocak'ta, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Çin'in Hubei eyaletinin, Vuhan şehrinde 31 Aralık 2019'da DSÖ'nün dikkat ettiği bir grup insanda solunum hastalığına neden olan yeni bir koronavirüsün olduğunu doğruladı.[9][10]
2003'teki SARS'dan farklı olarak, COVID-19'un vaka ölüm oranı çok daha düşüktür[11][12] ancak anlamlı bir toplam ölüm sayısı ile bulaşma sıklığı önemli ölçüde daha fazladır.[11][13]
Şüpheli vakalar
25 Şubat 2020'ye kadar, 12 kişi şüpheli vaka olarak gözetim altındaydı.[14] Bu kişilerden üçü Sarajevo'da, test sonuçları negatif olan ama semptomları olan Çinli bir turistti.[15]
2 Mart'ta, Tomislavgrad'dan bir adamın virüsü İtalya'dan getirdiğinden şüphelenildi ve sağlık kontrolü için Mostar'a gönderildi. Test sonuçları negatif çıktı.[16]
Onaydan sonraki önemli olaylar
5 Mart 2020'de, Sırp Cumhuriyeti'nden gelen sağlık yetkilileri ülkedeki ilk COVID-19 vakasını doğruladı. Aynı günün ilerleyen saatlerinde ikinci vaka doğrulandı. Bu vakalar, İtalya'yı ziyaret ederken virüse yakalandığı düşünülen bir baba ve oğuldu.[1]
9 Mart'ta, beşinci vaka Zenica şehrinde doğrulandı. Bu vaka Bosna-Hersek Federasyonu'daki ilk vakaydı.[17]
15 Mart'ta, 24. vaka Domaljevac-Šamac'da doğrulandı. Bu vaka diğerlerinin aksine İtalya'dan değil Almanya'dan gelmiştir.[18]
16 Mart'ta, Sırp Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Banja Luka'dan ilk iki iyileşmeyi açıkladı.[19]
20 Mart'ta, ülkenin başkenti olan Sarajevo'daki ilk vakalar bildirildi.[20]
21 Mart'ta, Bihać'daki bir hastanede ülkedeki ilk koronavirüs nedenli ölüm bildirildi. Hasta iki gün önce hastaneye yatırılmıştı.[2]
23 Mart'ta, Brčko İlçesi'ndeki ilk iki vaka doğrulandı. Olgular Karayipler'den Fransa ve Sırbistan'daki havaalanları aracılığıyla Brčko'ya gelen iki kişiydi.[21]
Koniçe'deki "Igman" şirketinin kongresi
Bosna-Hersek Federasyonu'ndaki bazı vakalar, 11 Mart 2020'de Koniçe'de düzenlenen ve Koniçe'den "Igman" şirketinin 70 yıllık şirket varlığını ve yaklaşık 200 kişinin bulunduğu bir kongre ile ilgilidir.[22][23] Koniçe'den gelen doğrulanmış vakaların yanı sıra, bu insanlar arasında Visoko,[24] Tešanj,[25] Gorajde,[25] Novi Travnik[26] ve Saraybosna'dan da doğrulanmış vakalar vardı.[27] Bu kongrede Sırbistan'dan gelen ve Sırbistan'a döndükten sonra koronavirüs testinin pozitif olduğu doğrulanan bir kişinin yer alması medyada dikkat çekti.[28] 16 Mart'taki teyitten bu yana, bütün katılımcılar zorunlu olarak kendi kendini izole etmek zorunda kaldı ve bu katılımcılar arasında koronavirüs testi pozitif çıkan Boşnak şarkıcı Berin Buturović[29] ve koronavirüs testi negatif çıkan Boşnak siyasetçi Fadil Novalić vardı.[30] 24 Mart'ta, bu kongrenin katılımcıları arasından ilk ölüm bildirildi. Ölen kişi şirket yöneticisinin sürücüsüydü.[31]
Belediye ve kantonlara göre pandemi
15 Nisan 2020 tarihli, Sırp Cumhuriyeti'nin belediyelerinin verileri:
Belediyeler | Vakalar | Ölümler (yalnızca toplam) | İyileşenler | |
---|---|---|---|---|
Banja Luka | 268 | 105 | ||
Bijeljina | 11 | 3 | ||
Brod | 2 | 1 | ||
Čelinac | 6 | 3 | ||
Derbent | 1 | 1 | ||
Doboj | 1 | 0 | ||
Gradiška | 11 | 0 | ||
Doğu Ilıca | 6 | 0 | ||
Kalinovik | 1 | 0 | ||
İskender Vakfı | 7 | 3 | ||
Kotor Varoš | 17 | 0 | ||
Kozarska Dubica | 9 | 7 | ||
Laktaši | 36 | 9 | ||
Milići | 1 | 0 | ||
Modriča | 4 | 2 | ||
Mrkonjić Grad | 11 | 1 | ||
Nevesin | 1 | 0 | ||
Novi Grad | 1 | 0 | ||
Pale | 2 | 0 | ||
Petrovac | 1 | 0 | ||
Prijedor | 7 | 0 | ||
Prnjavor | 10 | 4 | ||
Ribnik | 5 | 1 | ||
Srbac | 1 | 1 | ||
Srebrenitsa | 1 | 0 | ||
Šekovići | 1 | 0 | ||
Šipovo | 11 | 0 | ||
Teslić | 15 | 1 | ||
Trebinye | 10 | 0 | ||
Zvornik | 1 | 0 | ||
Toplam | 458 | 14 | 196 | |
15 Nisan 2020 itibarıyla[3][4] |
14 Nisan 2020 tarihli, Bosna-Hersek Federasyonu'nun kantonları ve belediyelerinin verileri:
14 Nisan 2020 tarihli, Brčko İlçesi'nin verileri:
Vakalar | Ölümler | İyileşenler | |
---|---|---|---|
Brčko İlçesi | 17 | 1 | 0 |
14 Nisan 2020 itibarıyla[7] |
Pandeminin ülkeye etkisi
Bosna-Hersek Dış Ticaret Odası Turizm ve Ağırlama Grubu Yönetim Kurulu üyeleri, küresel bozulmalara duyarlı bir sektör olarak turizmdeki durumun ve yeni bir koronavirüs suşunun ortaya çıkmasının, turizm ve otelcilik sektöründe faaliyet gösteren tüm işletmelerin çökmesine yol açabileceği konusunda uyardılar.[72]
21 Mart'tan itibaren tüm lig ve kupalardaki tüm futbol maçları da dahil olmak üzere spor etkinliklerinin çoğu tüm ülkede iptal edildi.[73]
Uluslararası destek
Bazı ülkeler ve uluslararası örgütler pandemi ile mücadeleye yardımcı olmak için Bosna-Hersek'e yardım ve fon gönderdi.:
- - Hırvatistan hükümeti Mostar Hastanesi için 43,000,000 HRK tahsis etti.[74]
- - Avrupa Birliği, Bosna-Hersek'e yardımcı olmak için iki yol düşünüyor. İlki ülkeye 7 milyon Euro değerinde tıbbi ekipman tedariğinde hızlı destek. İkincisi ekonomi için 50 milyon Euro tutarında AB desteğinin orta vadede ayarlanması ve uygulanmasını kapsayan ekonomik geliştirme programları.[75]
- - Malezya hükümeti Bosna-Hersek'e iki milyon koruyucu maske gönderecek.[76]
- - 9 Nisan 2020'de, Rusya, Sırp Cumhuriyeti'ne üç askeri uçak gönderdi. Uçaklarla gönderilen yardımda, koruyucu maskeler ve solunum maskeleri, dezenfeksiyon araçları ve tıbbi personel de dahil olmak üzere tıbbi ekipmanlar vardı.[77]
- - Sırbistan, Sırp Cumhuriyeti'ne ilaçlarla, koruyucu ekipmanlarla ve hayati klinik makinelerle yardım ediyor ve ayrıca tüm Bosna-Hersek'e buğday, mısır ve soya fasulyesi gibi yiyecekler konusunda yardımcı oluyor.[78]
- - 23 Mart 2020'de, İsviçre'nin Bosna-Hersek Büyükelçiliği, Güvenlik Bakanı'na İsviçre'nin Bosna-Hersek'e yardım için 200.000 USD ayırdığını bildirdi.[79]
- - Türkiye, 24 Mart 2020 tarihinde Bosna-Hersek Kızılhaç Derneği'ne koruyucu maskeler, eldivenler, koruyucu giysiler ve gözlükler içeren insani yardım gönderdi.[80]
- - Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Bosna-Hersek'e 50.000 koronavirüs test kitinin tedarikini acilen finanse etti.[81]
- - 23 Mart 2020'de ABD Hükümeti, Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri'ne tıbbi malzeme ve diğer önemli malzemeleri bağışladı.[82] Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID), laboratuvar sistemlerine yardımcı olmak, vakaları bulmayı ve izlemeyi etkinleştirmek, uzmanları desteklemek, farkındalık, topluluk katılımını desteklemek ve hastalığı önlemeyi güçlendirmek için Bosna-Hersek'e 1,2 milyon dolar bağışta bulunuyor.[83]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "Bosnia confirms its first case of coronavirus". N1 BA. 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "Prva žrtva koronavirusa u BiH: U Bihaću preminula starija žena". Klix.ba (Boşnakça). 21 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "JZU Institut za javno zdravstvo RS". www.phi.rs.ba. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "Коронавирус у Српској | Званична страница Владе Републике Српске". Коронавирус у Српској. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "Dnevni izvještaj za potvrđene slučajeve COVID-19 U FBiH". ZZJZ FBiH. 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- "Covid-19.ba". covid-19.ba. 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "Vlada Brčko distrikta BiH". www.vlada.bdcentral.net. 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "Saopćenje i audiozapis konferencije za medije nakon 5. vanredne sjednica Vijeća ministara BiH". www.vijeceministara.gov.ba. 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- Elsevier. "Novel Coronavirus Information Center". Elsevier Connect (İngilizce). 30 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- Reynolds, Matt (4 Mart 2020). "What is coronavirus and how close is it to becoming a pandemic?". Wired UK (İngilizce). ISSN 1357-0978. 5 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "Crunching the numbers for coronavirus". Imperial News (İngilizce). 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "High consequence infectious diseases (HCID); Guidance and information about high consequence infectious diseases and their management in England". GOV.UK (İngilizce). 3 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "World Federation Of Societies of Anaesthesiologists – Coronavirus". www.wfsahq.org (İngilizce). 12 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "U Federaciji BiH trenutno je 14 osoba pod zdravstvenim nadzorom zbog koronavirusa". Klix.ba (Boşnakça). 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "Several suspicious but not confirmed cases of coronavirus in BiH". Independent Balkan News Agency (İngilizce). 25 Şubat 2020. 27 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "Muškarac iz Tomislavgrada nema koronavirus". Dnevni avaz. 4 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "The first case of coronavirus registered in Zenica". FENA. 11 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "The fourth case of coronavirus infection confirmed in FBiH today". FENA. 16 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Dvije osobe u BiH izliječene od korona virusa i puštene kući". N1 BA (Boşnakça). 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prva tri slučaja koronavirusa u Sarajevu! Zaražene još tri osobe u Tešnju i Goraždu". Klix.ba (Boşnakça). 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Vlada Brčko distrikta BiH". www.vlada.bdcentral.net. 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Igman Konjic obilježava 70 godina postojanja". Novinska agencija Patria (Boşnakça). 11 Mart 2020. 21 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Kompanija "Igman": Direktor Đahid Muratbegović i tri osobe su zaraženi koronavirusom". Klix.ba (Boşnakça). 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Visočanin koji je zaražen koronavirusom je konobar s proslave Igmana u Konjicu". Klix.ba (Boşnakça). 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "KCUS: Tri pozitivna slučaja na koronavirus u Sarajevu, jedan iz Tešnja i dva iz Goražda". www.faktor.ba (Boşnakça). 21 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Novi Travnik: Zbog zaraženog korona virusom blokirane zgrade firme BNT TMiH i soliter u centru grada | drukčiji radio 94.7 FM" (Hırvatça). 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- PORTAL, Oslobođenje. "Oslobođenje - Prva tri slučaja koronavirusa u Sarajevu! Zaražene još tri osobe u Tešnju i Goraždu". www.oslobodjenje.ba (Boşnakça). 21 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Đahid Muratbegović: Prvi slučaj koronavirusa u bh. nogometu". Radio Sarajevo. 21 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Berin Buturović potvrdio da je zaražen i poslao poruku za javnost". Radio Sarajevo. 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- V, F. "Potvrđeno: Novalić i Džindić negativni na COVID-19". Radio Sarajevo. 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Возач директора компаније "Игман" из Коњица друга жртва вируса корона у БиХ". Glas Srpske (Sırpça). 24 Mart 2020. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- User, Super. "Prvi slučaj korona virusa u Livnu". Livno Online (Hırvatça). 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prvi slučaj u Goraždu: Svi koji su bili u kontaktu sa direktoricom Ginexa moraju se javiti na broj 121". www.faktor.ba (Boşnakça). 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Potvrđeno još devet pozitivnih na koronavirus u Hercegovini i srednjoj Bosni". Klix.ba (Boşnakça). 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prvi slučaj zaraze Korona virusom u Gornjem Vakufu-Uskoplju". Bugojno-danas.info (Boşnakça). 31 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prvi pozitivan slučaj korona virusa u Kiseljaku". ARTinfo (Hırvatça). 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Soliter u Novom Travniku pod blokadom zbog zaraženog muškarca, obustavljen rad BNT-a". Klix.ba (Boşnakça). 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Potvrđena prva zaražena osoba iz Viteza". Vitez.info (Hırvatça). 1 Nisan 2020. 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prvi slučaj koronavirusa u Čapljini". Dnevnik.ba (Hırvatça). 4 Nisan 2020. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Nova četiri slučaja koronavirusa u Hercegovini, jedna osoba je iz Čitluka". Klix.ba (Boşnakça). 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Potvrđen prvi slučaj koronavirusa u Jablanici te novi u Mostaru i Čitluku". Klix.ba (Boşnakça). 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prvi slučaj koronavirusa u bh. nogometu". SportSport.ba (Boşnakça). 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prvi slučaj zaraze koronavirusom u Mostaru". BHRT (Boşnakça). 17 Mart 2020. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "The fourth case of coronavirus infection confirmed in FBiH today". FENA. 16 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- "Priopćenje Kriznog stožera Ministarstva zdravstva i socijalne politike ŽP za 09.04.2020. godine – Radio Orašje" (Hırvatça). 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- "Operations Dashboard for ArcGIS". zis-ks.maps.arcgis.com. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- Dautović, Miralem. "Prvi slučaj koronavirusa u Banovićima | RTVTK" (Boşnakça). 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prvi slučaj zaraze korona virusom u Gračanici". Grad Gračanica - oficijelni web sajt grada Gračanica - dobrodošli! (Boşnakça). 16 Nisan 2020. 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "KALESIJA/ Prvi pozitivan slučaj koronavirusa". Nezavisni Kalesijski Portal www.NKP.ba (Boşnakça). 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Korona virus u BiH: Potvrđena prva dva slučaja zaraze koronavirusom u Tuzlanskom kantonu". BHRT (Boşnakça). 27 Mart 2020. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "VANREDNA VIJEST: Prvi slučaj zaraze koronavirusom potvrđen u Sapni" (Boşnakça). 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Kompletno naselje kod Srebrenika u karantinu zbog pojave korona virusa". N1 BA (Boşnakça). 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Devet novih slučajeva u Tuzlanskom kantonu". ATV (Sırpça). 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Bihać: Žena koja je umrla u Kantonalnoj bolnici pozitivna na koronavirus". BHRT (Boşnakça). 21 Mart 2020. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prvi slučaj korona virusa u Bosanskoj Krupi, 154. u BiH". N1 BA (Boşnakça). 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- PORTAL, Oslobođenje. "Oslobođenje - Ko su osobe iz USK kojima je danas dijagnosticiran koronavirus: Prvi slučaj zaraze u Bužimu". www.oslobodjenje.ba (Boşnakça). 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- "Iz Kantonalne bolnice Bihać potvrdili jedan slučaj zaraze koronavirusom u Cazinu". Cazin.NET (İngilizce). 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2020.
- "Prvi slučaj oboljelog od koronavirusa registrovan u Velikoj Kladuši". Radio Velika Kladuša (Boşnakça). 31 Mart 2020. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prvi slučaj koronavirusa u Grudama: Zaraženi muškarac ima tešku upalu pluća". Dnevnik.ba (Hırvatça). 25 Mart 2020. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prvi slučaj koronavirusa registrovan u Posušju, zaražena 33-godišnjakinja". Klix.ba (Boşnakça). 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "U Širokom Brijegu potvrđen prvi slučaj koronavirusa, ukupno 137 u BiH". Klix.ba (Boşnakça). 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Potvrđen prvi slučaj koronavirusa u Brezi". N1 BA (Boşnakça). 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Potvrđen prvi slučaj koronavirusa u Doboj Jugu, zaraženi uposlenici Opće bolnice Tešanj". Informativni portal (Hırvatça). 13 Nisan 2020. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Prva tri slučaja koronavirusa u Kaknju, povezani su sa zaraženima u Tuzli". Klix.ba (Boşnakça). 31 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Šest novih slučajeva korona virusa u Maglaju!". maglaj.net (Boşnakça). 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Potvrđen prvi slučaj Corona virusa na području općine Tešanj". RADIO TEŠANJ d.o.o. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "U Visokom potvrđen prvi slučaj koronavirusa, povezan sa slučajem iz Konjica". Visoko.co.ba (Boşnakça). 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Potvrđen prvi slučaj korona virusa u Zenici". zenicainfo.ba (Boşnakça). 9 Mart 2020. 10 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Nova dva slučaja koronavirusa u BiH: Jedan pacijent iz Zenice, drugi iz Zavidovića". Klix.ba (Boşnakça). 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Još 13 pozitivnih na koronavirus iz pet gradova u Bosni i Hercegovini". Klix.ba (Boşnakça). Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Dnevni izvještaj za potvrđene slučajeve COVID-19 U FBiH". ZZJZ FBiH. 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- "Kako će COVID-19 uticati na bh. turizam: Masovni otkazi dolazaka!". Radio Sarajevo. 21 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Odgođene utakmice BH Telecom Premijer lige i Kupa BiH". www.nfsbih.ba (Boşnakça). 21 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- L. R. (9 Nisan 2020). "Vlada donira 43 milijuna kuna bolnici u Mostaru, premijer Plenković o odgovornosti za proboj virusa u dom u Splitu". Dnevnik (Hırvatça). 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "EU to assist BiH with provision of medical equipment and mitigation of the COVID-19 impact on the economy". Europa.ba. 23 Mart 2020. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Malezija će BiH poslati dva miliona zaštitnih maski". BHRT (Boşnakça). 2 Nisan 2020. 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Ruski lekari stigli u Banjaluku, Dodik preporučio Federaciji da traži pomoć Moskve". www.rts.rs. 15 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Sastanak sa srpskim članom Predsedništva Bosne i Hercegovine". Predsednik Republike Srbije. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Na videokonferenciji sa ambasadorima i predstavnicima međunarodnih organizacija i agencija BiH dobila 7.200.000 eura". www.msb.gov.ba. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Stigla pomoć iz Turske: Solidarnost sa BiH u teškim vremenima | Sarajevo.ba". www.sarajevo.ba (Boşnakça). 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "Bosnia will get 50,000 new coronavirus tests, minister says". N1 BA (Boşnakça). 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- Sarajevo, US Embassy (23 Mart 2020). "The first batch of humanitarian assistance from the U.S. Government has arrived to assist the citizens of BiH. Arriving via U.S. military aircraft and donated to the AFBiH were medical materials and other important supplies.pic.twitter.com/P4ePxJaf8i". @USEmbassySJJ (İngilizce). 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- "@USAID is donating 1.2 million $ to #BiH to help its laboratory systems, activate case-finding & monitoring, support experts, bolster awareness & community engagement and strengthen prevention. #COVID19 #Coronavirus #USAinBiH @USAIDGH @USAIDMarkGreen @USAIDBGlick @USEmbassySJJpic.twitter.com/Z4gWRK364Q". @USAIDBIH (İngilizce). 30 Mart 2020. 30 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
Dış bağlantılar
- Bosna ve Hersek Federasyonu Hükümeti'nin koronavirüs pandemisiyle ilişkili resmi websitesi 27 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sırp Cumhuriyeti Hükümeti'nin koronavirüs pandemisiyle ilişkili resmi websitesi 24 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.