Karaman (il)

Karaman, Türkiye'nin bir ilidir. İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan ilin merkezi Karaman şehridir. 1989 yılında Orta Anadolu'nun gelişmesi maksadıyla alınan kararla Konya ilinden ayrılarak il olmuştur.[1] Karaman'ın merkez, Ayrancı, Kazımkarabekir ilçelerinde Akdeniz iklimine benzer karasal iklim; Ermenek, Başyayla, Sarıveliler ilçelerinde Akdeniz iklimi görülür. Bu nedenle ilde yetişen bitki türleri çeşitlilik göstermektedir. Batı ve kuzeyinde Konya, güneyinde Mersin, güneybatısında Antalya illeri ile çevrilidir.

Karaman
İl
İlin Türkiye'deki konumu
Ülke	Türkiye
Coğrafi bölge	İç Anadolu
İdare
• Vali	Mehmet Alpaslan Işık
Yüzölçümü
• Toplam	9.163 km² (3.537 mil²)
Nüfus
• Toplam	240.362
• Kır	68.040
• Şehir	172.322
Zaman dilimi	UTC+03.00 (UDAZD)
İl alan kodu	338
İl plaka kodu	70
Resmî site Karaman Valiliği Karaman Belediyesi

Karaman, Anadolu'da Türkçenin Karamanoğlu Mehmet Bey tarafından resmî dil ilan edildiği yerdir.[2]

Yönetim

İllerde protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Büyükşehir dışındaki illerde yerel yönetim, şehirler düzeyindedir. Belediye Başkanı, belediye sınırları içinde kalan seçmenin oy çokluğu ile seçilir. Ayni seçmen İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanarak ilçelerin belediye meclislerini oluşturur. İldeki bütün seçmenler ayrıca il genel meclisi için de oy kullanarak, İl Genel Meclisinin oluşumunu sağlarlar.

İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanır İl genel meclisi ve belediye meclisi üye sayıları ilçe nüfusuna göre, kontenjandan kalan sayıların partilere dağılımı ise D'Hondt Sistemine göre belirlenir (Kanun:2972-Madde:23)

İl Genel Meclisi, İl Özel İdaresinin karar organıdır, başkanını üyeleri arasından gizli oyla seçer. Ayrıca, İl Genel Meclisi kendi içinden gizli oyla bir yıl görev yapacak 5 kişilik İl Encümenini seçer.[3][4]

Merkezi yönetim, Vali ve İl Müdürlerinden oluşur. İl Özel İdaresi (İl Genel Meclisi ve İl Encümeni) seçilmişlerden oluşur, ancak Vali başkanlığında görev yapar. Yerel yönetim ise belediye başkanları ve belediye meclislerinden oluşur.

Karaman Valisi, 1961-Midyat doğumlu Mehmet Alpaslan Işık'dır 19 Haziran 2020 tarihinde İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanı iken atanmıştır.[5]

Karaman Belediye Başkanı, 1978- Karaman doğumlu Savaş Kalaycı(MHP), 31 Mart 2019 seçimlerinde %39,55 oy oranıyla seçilmiştir.[6]

2019 Türkiye yerel seçimleri sonuçlarına göre Karaman İl Genel Meclisi üye sayısı, 12 AK PARTİ, 2 MHP, 2 CHP ve 1 İYİ P. olmak üzere 17’dir.[7] Karaman Belediye meclisi ise 17 AK PARTİ, 11 MHP ve 3 CHP olmak üzere 31 üyeden oluşur.[8]

2018 Genel seçimleri sonucu, Karaman'ı temsilen TBMM'e AKP'den 2 milletvekili (Recep Şeker ve Selman Oğuzhan Eser), CHP'den 1 milletvekili (İsmail Atakan Ünver) seçilmiştir.[9]

Nüfus

Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 4 Şubat 2020 verileri[10])

Karaman ili nüfusu: 253.279'dür. Bu nüfusun %80,65'i şehirlerde yaşamaktadır (2019 sonu). İlin yüzölçümü 8.678 km²'dir. İlde  km²'ye 29 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 48’dir.)

İlde yıllık nüfus % 0,54 oranında artmıştır. Nüfusu en çok artan ilçe: Merkez ilçe (% 1,68). Nüfusu en çok azalan ilçe: Sarıveliler (-%8,78)

04 Şubat 2020 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 6 İlçe, 16 belediye, bu belediyelerde 126 mahalle ve ayrıca 759 köy vardır.

2019 yılı sonunda Karaman ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri[11]
İlçe	Nüfus 2018	Nüfus 2019	Nüfus Artışı %	Belediye Sayısı	Mahalle Sayısı	Köy Sayısı	Köy Nüfusu	Şehir nüfusu	Şehirde oturan %	Alanı  km^2[12]	km^2'ye düşen kişi
Ayrancı	8.338	7.965	-4,47	1	4	22	5.620	2.345	29,44	2.245	4
Başyayla	3.717	3.650	-1,80	1	5	4	1.582	2.068	56,66	141	26
Ermenek	28.832	28.565	-0,93	3	32	26	9.768	18.797	65,80	1.242	23
Kazımkarabekir	4.407	4.328	-1,79	1	8	6	1.063	3.265	75,44	423	10
Merkez ilçe	194.018	197.276	1,68	3	64	93	26.953	170.323	86,34	4.036	49
Sarıveliler	12.601	11.495	-8,78	2	19	7	4.026	7.469	64,98	590	19
KARAMAN	251.913	253.279	0,54	11	132	158	49.012	204.267	80,65	8.678	29

İlin yıllara göre nüfusları

Karaman il nüfus bilgileri
Yıl	Toplam	Sıra	Fark	Şehir - Kır
1990	217.536	67		%49     106.051 111.485     %51
2000[13]	243.210	68	%12	%58     139.912 103.298     %42
2007[14]	226.049	66	-%7	%65     147.210 78.839     %35
2008[15]	230.145	66	%2	%66     151.822 78.323     %34
2009[16]	231.872	66	%1	%67     155.932 75.940     %33
2010[17]	232.633	66	%0	%69     159.834 72.799     %31
2011[18]	234.005	66	%1	%69     162.487 71.518     %31
2012[19]	235.424	66	%1	%70     165.564 69.860     %30
2013[20]	237.939	66	%1	%71     168.686 69.253     %29
2014[21]	240.362	66	%1	%72     172.322 68.040     %28
2015[22]	242.196	66	%1	%73     175.790 66.406     %27

Konum

Konum Bilgileri Tablosu

Konum Bilgileri
İlçe	Kuruluş Yılı[23]	Alanı km²	Rakım mt.	Merkeze km[24]	Ulaşan Yollar[24]
Ayrancı	1987	2.245	1.141	45	-08, 70-03
Başyayla	1990	141	1.346	145	-03=>70-55, 70-59
Ermenek	Cumh.önce	1.242	1.282	120	-04, 70-50
Karaman Merkez		4.036	1.063		-06, -08, 70-01, 70-50, 70-51
Kazımkarabekir	1989	423	1.052	24	-06
Sarıveliler	1990	590	1.523	161	-03=>70-56
Karaman	1989	8.678

Spor

2018-2019 Sezonu sonunda, Karaman’nın liglerindeki tek takımı Karaman Belediyespor, futbol Bölgesel Amatör Lig (BAL) de grubunda 7. oldu. Karaman'ın voleybol kadın ve erkek bölgesel liglerinde 4 takımı yer almıştır.

Ziraat Türkiye Kupası'nda Karaman Belediyespor, 3.turda Etimesgut BS'a elenmiştir.

Önemli spor tesisleri: Kemal Kaynaş Stadyumu (2.250) ve Süreyya Ayhan Atletizm Pisti  (4.750)'dir.

Ayrıca bakınız

• Karaman'ın ilçeleri
• Karaman ilindeki yerleşim yerleri listesi
• Karamanoğulları beyliği
• Karaman
• Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

Kaynakça

Karaman’ın gezilecek yerleri! Tarihi ve turistik açıdan Karaman

TRT Avaz'da Karaman

Dış bağlantılar

• Karaman Valiliği2 Aralık 1998 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Karaman İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
• Karaman Belediyesi16 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ermenek , Sarıveliler , Ayrancı , Kazımkarabekir , Başyayla

1. http://www.karamanili.com/KaramanHaber/index.php/genel-bilgiler/1167-karamann-l-olu-muecadelesi. Eksik ya da boş |başlık= (yardım)
2. https://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/turkcenin-resmi-dil-ilan-edilmesinin-742-yili-415275.html
3. "Arşivlenmiş kopya". 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
4. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
5. "Arşivlenmiş kopya". 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
6. https://www.karaman.bel.tr/BaskanOzgecmis.aspx
7. http://www.karamanozelidare.gov.tr/il-genel-meclis-uyeleri
8. "Arşivlenmiş kopya". 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
9. "Arşivlenmiş kopya". 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
10. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr 25 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TUİK 4 Şubat 2020 verileri
11. "Arşivlenmiş kopya". 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
12. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
13. "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
14. "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
15. "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
16. "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
17. "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
18. "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
19. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
20. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
21. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
22. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
23.  İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
24. Karayolları Genel Müdürlüğü